Tuổi hưu: Từ 2021, mỗi năm tăng thêm 3 tháng hay 6 tháng là hợp lý?

Hai phương án tăng tuổi hưu

Dự thảo Tờ trình do Bộ LĐ-TB&XH xây dựng đưa ra 2 phương án điều chỉnh tuổi hưu từ ngày 1/1/2021.

Cụ thể, phương án 1: Kể từ ngày 1/1/2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 3 tháng đối với nam và đủ 55 tuổi 4 tháng đối với nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với nam và 4 tháng đối với nữ cho đến khi nam đủ 62 tuổi, nữ đủ 60 tuổi.

Phương án 2: Kể từ ngày 1 tháng 1 năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 4 tháng đối với nam và đủ 55 tuổi 6 tháng đối với nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 4 tháng đối với nam và 6 tháng đối với nữ cho đến khi nam đủ 62 tuổi, nữ đủ 60 tuổi.

Ngoài ra, dự thảo Tờ trình cũng quy định những trường hợp nghỉ hưu đặc biệt.

Người lao động có quyền nghỉ hưu sớm hơn không quá 5 tuổi đối với người lao động bị suy giảm khả năng lao động; làm công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; và một số công việc, nghề nghiệp đặc biệt.

Người lao động có quyền nghỉ hưu muộn hơn không quá 5 tuổi đối với người lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao, người lao động làm công tác quản lý và một số trường hợp đặc biệt.

Tại sao nghỉ hưu ở tuổi 60 và 62?

Trong đề dẫn dự thảo Tờ trình, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung đưa ra các căn cứ để đề xuất điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu của nam lên 62, nữ lên 60.

Theo đó, Việt Nam đang có quy mô, cơ cấu dân số chịu tác động của mạnh quá trình già hóa dân số, tỷ lệ số người phụ thuộc đang tăng lên (44,4% vào năm 2019); chất lượng, thể trạng sức khỏe và tuổi thọ của NLĐ ngày càng tăng.

Tuổi thọ bình quân của nam là 72,1 tuổi, của nữ là 81,3 tuổi. Trung bình tuổi thọ của hai giới tính tại Việt Nam là 76,6 tuổi, trong khi đó tuổi thọ trung bình của dân số thế giới chỉ là 72 tuổi.

So sánh với các nước trong khu vực, Việt Nam đang có tuổi nghỉ hưu tương đối thấp trong khi lại có mức tuổi thọ ở tuổi 60 khá cao.

Cụ thể, Việt Nam có tuổi thọ ở tuổi 60 là 22,5 năm, trong khi tuổi nghỉ hưu bình quân theo quy định chỉ là 57, tuổi nghỉ hưu bình quân trên thực tế chỉ khoảng 53,5, trong khi Malaysia có tuổi thọ ở tuổi 60 là 19,5 năm, tuổi nghỉ hưu bình quân là 60; Thái Lan có tuổi thọ ở tuổi 60 là 21 năm, tuổi nghỉ hưu bình quân là 60.

Về tuổi nghỉ hưu, quy định của các nước trên thế giới phổ biến là trên 60 đối với nữ, trên 62 đối với nam. Thống kê của Tổ chức ILO tại 176 quốc gia cho thấy: Tuổi nghỉ hưu của nữ phổ biến từ 60-62 chiếm 37,5%; Tuổi nghỉ hưu của nam phổ biến từ 60-62 chiếm 47,2%.

Theo Bộ LĐ-TB&XH, mục tiêu chung và lâu dài là tiến tới quy định tuổi nghỉ hưu của nam và nữ bằng nhau. Tuy nhiên, khi điều chỉnh, nhiều nước đang có tuổi nghỉ hưu nữ thấp hơn nam đã lựa chọn không quy định tuổi nghỉ hưu bằng nhau ngay, mà có lộ trình thu hẹp dần khoảng cách tuổi nghỉ hưu giữa các giới nhằm tránh gây tác động tiêu cực do phải điều chỉnh quá nhiều tuổi nghỉ hưu của nữ so với nam.

Hoàng Mạnh