FicaTruyền thông đa chiều - Đòn bẩy giảm nghèo bền vững ở Quảng Ninh
(Dân trí) - Từ chính sách đến đời sống, truyền thông đóng vai trò then chốt trong hành trình giảm nghèo ở các vùng khó khăn của tỉnh Quảng Ninh, giúp người dân tiếp cận thông tin, tự lực vươn lên thoát nghèo và hướng tới cuộc sống bền vững.
Truyền thông đi trước - Chính sách đi sau
Là một trong những địa phương có sự phát triển mạnh về kinh tế - du lịch, Quảng Ninh cũng đối mặt với những thách thức trong công tác giảm nghèo ở các vùng sâu, vùng xa, khu vực đồng bào dân tộc thiểu số. Xuất phát từ thực tiễn đó, từ năm 2021, tỉnh Quảng Ninh đã triển khai Tiểu dự án 2 - Truyền thông về giảm nghèo đa chiều, thuộc Dự án 6 - Truyền thông và giảm nghèo về thông tin trong khuôn khổ Chương trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025.
Mục tiêu cốt lõi là nâng cao nhận thức cộng đồng, phổ biến thông tin đúng - đủ - kịp thời về các chính sách hỗ trợ, đồng thời thúc đẩy người dân chủ động tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản để thoát nghèo theo hướng bền vững.
Các hình thức truyền thông được thực hiện phong phú và phù hợp với từng địa bàn. Hệ thống loa phát thanh xã, phường, áp phích - pano, clip tuyên truyền trên mạng xã hội… đã phủ sóng thông tin về các chính sách hỗ trợ: Từ vay vốn phát triển sản xuất, đào tạo nghề, đến bảo hiểm y tế và hỗ trợ học sinh nghèo.
Cùng với đó, các buổi tọa đàm, hội thảo truyền thông cơ sở được tổ chức tại nhiều địa phương đã giúp đội ngũ cán bộ xã, thôn hiểu sâu sắc hơn về chuẩn nghèo đa chiều, từ đó truyền tải chính xác chính sách đến người dân bằng ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu. Những người dân vốn e ngại hoặc không nắm rõ về quyền lợi của mình nay đã biết cách chủ động tiếp cận cơ quan chức năng, đăng ký các hỗ trợ phù hợp với nhu cầu.
Tháo gỡ rào cản, lan tỏa mô hình
Theo thống kê của tỉnh, sau hơn hai năm triển khai Tiểu dự án 2, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh đã giảm khoảng 1,2% mỗi năm, vượt chỉ tiêu bình quân mà Chương trình mục tiêu quốc gia đề ra. Có nhiều hộ dân tự nguyện đăng ký thoát nghèo, sau khi hiểu rõ về quyền lợi, nghĩa vụ, cũng như cơ hội phát triển sinh kế khi không còn nằm trong diện hộ nghèo.
Mô hình nuôi dê thương phẩm mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nông dân xã Bình Liêu (Ảnh: Thanh Hòa).
Tại xã Bình Liêu, nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, nhiều hộ dân đã chuyển đổi tư duy phát triển kinh tế sau khi tham gia các lớp tập huấn truyền thông do địa phương tổ chức.
Anh Phùng Văn Pào (xã Đồng Văn) chia sẻ: “Trước đây tôi chỉ nghĩ nghèo là do số phận. Nhưng từ khi được cán bộ xã phổ biến thông tin, tôi mạnh dạn vay vốn nuôi dê, rồi liên kết với hợp tác xã tiêu thụ. Giờ mỗi năm cũng thu về hơn 70 triệu đồng, không còn phụ thuộc vào hỗ trợ nữa”.
Tại đặc khu Vân Đồn, các mô hình truyền thông gắn với du lịch cộng đồng cũng mang lại kết quả tích cực. Nhiều hộ dân ở vùng ven biển nhờ truyền thông đã tiếp cận được chính sách hỗ trợ đào tạo nghề và đầu tư sinh kế, từ đó hình thành các dịch vụ như homestay, ẩm thực địa phương, tạo việc làm ổn định và nâng cao thu nhập.
Việc truyền thông bằng công nghệ số như gửi tin nhắn qua Zalo, tạo kênh tương tác trên mạng xã hội, hay đưa thông tin về các mô hình thoát nghèo tiêu biểu lên YouTube đã giúp mở rộng phạm vi tiếp cận, thu hút người dân chủ động tìm hiểu và chia sẻ. Đây là hướng đi hiệu quả trong bối cảnh chuyển đổi số đang trở thành xu thế toàn xã hội.
Tuy đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng công tác truyền thông về giảm nghèo tại Quảng Ninh vẫn đối mặt với một số khó khăn nhất định. Một số vùng sâu, vùng xa còn thiếu hạ tầng thông tin, sóng di động yếu, dẫn đến việc tiếp cận chính sách của người dân vẫn chưa đồng đều. Cùng với đó, đội ngũ truyền thông cơ sở ở một số xã vẫn còn hạn chế về kỹ năng và công cụ tác nghiệp, ảnh hưởng đến chất lượng truyền tải thông tin.
Nhận diện rõ những vấn đề này, tỉnh Quảng Ninh đã đề xuất một số giải pháp khắc phục như: Tăng cường đầu tư cho hệ thống loa truyền thanh cơ sở, mở rộng tập huấn cho cán bộ truyền thông theo hướng chuyên sâu, đồng thời khuyến khích phát triển các mô hình truyền thông cộng đồng, nơi người dân vừa là đối tượng thụ hưởng, vừa là chủ thể tham gia lan tỏa thông tin.
Tiểu dự án 2 - Truyền thông về giảm nghèo đa chiều tại Quảng Ninh không đơn thuần là công cụ tuyên truyền, mà còn là đòn bẩy đưa chính sách đến gần dân, giúp người dân nhận diện rõ nghèo đói không phải định mệnh, mà là thách thức có thể vượt qua bằng ý chí, thông tin và hành động.
Thanh Hòa
