Miền Tây có tỷ lệ lao động nông nghiệp cao nhất nước

Ngày 27/3, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam chi nhánh Đồng bằng Sông Cửu Long (VCCI ĐBSCL) đã công bố báo cáo Kinh tế Thường niên ĐBSCL năm 2024.

Phát biểu tại lễ công bố, ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch VCCI khẳng định: đây là báo cáo quy mô cấp vùng đầu tiên của cả nước được thực hiện hàng năm với mục tiêu góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội của ĐBSCL.

Kết quả nghiên cứu hàng năm của báo cáo đã được các cơ quan trung ương, nhà nghiên cứu và tổ chức quốc tế đánh giá cao và sử dụng trong lập quy hoạch, thảo luận, xây dựng chính sách. Đồng thời, báo cáo được chính quyền các tỉnh, thành phố khu vực ĐBSCL sử dụng trong xây dựng chính sách, điều hành kinh tế địa phương.

Theo báo cáo của VCCI, từ sau đại dịch Covid-19, tăng trưởng kinh tế vùng ĐBSCL đã quay về mức ổn định, thậm chí duy trì tốc độ nhỉnh hơn trung bình cả nước. Trong năm 2024, động lực tăng trưởng chính của ĐBSCL đến từ khu vực công nghiệp và xây dựng 11%.

Trong khi đó, khu vực Nông lâm, thủy sản (3,8%) và Dịch vụ (7,6%) vẫn đạt mức tăng trưởng tốt dù không có gì nổi bật so với mặt bằng chung của cả nước, cơ cấu kinh tế ĐBSCL hầu như không thay đổi từ năm 2017.

Năng suất lao động của ĐBSCL tăng trưởng bình quân 10%/năm nhưng vẫn đứng thứ 5/6 vùng kinh tế - xã hội, bị các vùng Bắc Trung Bộ & Duyên hải miền Trung và Trung du & Miền núi phía Bắc vượt qua.

Báo cáo cũng nêu rõ, năng suất khu vực nông, lâm, thủy sản của ĐBSCL đang có nguy cơ tụt hậu so với Đồng bằng sông Hồng (ĐBSH).  Trong giai đoạn 2019-2023, lao động trong khu vực nông, lâm, thủy sản của ĐBSCL chỉ giảm 14%, trong khi ở ĐBSH giảm tới 43%.

Nhưng cũng trong giai đoạn này, năng suất lao động nông nghiệp của ĐBSCL chỉ tăng 51%, còn ở ĐBSH tăng tới 123% nhờ áp dụng công nghệ cao.

ĐBSCL có mức thu nhập từ nông nghiệp cao hơn hầu hết các vùng khác, nhưng thu nhập từ công nghiệp và dịch vụ lại thấp nhất cả nước. ĐBSCL có tỷ lệ lao động nông nghiệp cao nhất nước.

Còn lực lượng lao động phi nông nghiệp chủ yếu làm trong các ngành yêu cầu kỹ năng thấp. "ĐBSCL cũng có tỷ lệ lao động qua đào tạo thấp nhất cả nước. Có đến 57% lực lượng lao động ở ĐBSCL chỉ hoàn thành tối đa bậc tiểu học", báo cáo kinh tế thường niên của VCCI nêu.

Lãnh đạo VCCI cũng cho biết, quá trình hiện đại hóa và cơ giới hóa nông nghiệp đang làm giảm nhu cầu lao động, khiến nhiều người lao động rời khỏi khu vực nông nghiệp nhưng lại thiếu cơ hội việc làm ở các ngành phi nông nghiệp, tạo ra làn sóng ly nông và ly hương ở ĐBSCL.

Do mức lương thấp và cơ hội việc làm hạn chế tại địa phương, ĐBSCL đang đối mặt với xu hướng di cư lớn, đặc biệt là lao động trẻ lên TPHCM và Bình Dương, dẫn đến tình trạng suy giảm lực lượng lao động và gia tăng gánh nặng chăm sóc người cao tuổi.

Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu đóng vai trò xúc tác, làm trầm trọng thêm xu hướng này khi gây ra mất mùa, giảm sản lượng nông nghiệp cũng như cơ hội việc làm trong ngành nông nghiệp.