Tín hiệu gì từ việc Nga âm thầm gom lượng lớn vàng?

Nga đã phải đối mặt với hàng loạt lệnh trừng phạt từ phương Tây sau khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra. Tuy nhiên, nền kinh tế nước này đang duy trì sức chống chịu nhờ một trụ cột chiến lược đó là vàng.

Theo dữ liệu từ Hội đồng Vàng Thế giới, Ngân hàng Trung ương Nga đã tăng cường đáng kể việc mua vàng từ năm 2014. Ngân hàng này đã mua 1.258 tấn vàng trong 5 năm tiếp theo và Nga trở thành một trong những quốc gia sở hữu kho vàng lớn nhất thế giới.

Dự trữ vàng là một phần trong kế hoạch của Tổng thống Nga Vladimir Putin nhằm xây dựng một nền kinh tế "pháo đài Nga" bất khả xâm phạm trước các lệnh trừng phạt.

Vàng có tính thanh khoản tương đối thấp so với các tài sản dự trữ truyền thống khác như trái phiếu kho bạc Mỹ. Tuy nhiên, nhu cầu vàng toàn cầu cao như hiện này có thể giúp Ngân hàng Trung ương của Nga dễ dàng bán ra một lượng vàng lớn, nhà kinh tế Tatiana Orlova của Oxford Economics, nhận định.

Từ đầu năm đến nay, giá vàng thế giới giao ngay đã tăng đến 50%, sau khi đạt mức cao kỷ lục 4.381 USD/ounce vào ngày 20/10. Theo thống kê của WGC, nhu cầu vàng miếng và vàng xu đã tăng 17% trong quý III/2025.

Các yếu tố như nhu cầu trú ẩn an toàn tăng cao trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị, bất ổn về thuế quan của Mỹ và làn sóng mua vào ồ ạt bởi tâm lý sợ bỏ lỡ cơ hội (FOMO), đã thúc đẩy đà tăng vượt trội của kim loại quý.

Bà Ewa Manthey, chuyên gia phân tích hàng hóa của tập đoàn tài chính ING, nhận định rằng đợt tăng giá lịch sử của vàng gần đây được thúc đẩy bởi các biến động địa chính trị trên toàn cầu.

"Giá vàng biến động chủ yếu nhờ các ngân hàng trung ương đẩy mạnh mua vào với quy mô lớn. Bên cạnh đó, dòng vốn từ các nhà đầu tư cá nhân rót mạnh vào các quỹ ETF cũng góp phần thúc đẩy đà tăng này", ông Eren Osman, chuyên gia của ngân hàng tư nhân Arbuthnot Latham, nhận định.

Không chỉ vậy, trong nửa đầu năm nay, Thụy Sĩ đã tăng mạnh lượng vàng có nguồn gốc từ Nga, bất chấp các lệnh trừng phạt đang có hiệu lực. Theo giới quan sát, khối lượng vàng nhập khẩu từ Nga gần như tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái.

Động thái trên gây chú ý khi Thụy Sĩ đã chính thức tham gia lệnh cấm vận toàn châu Âu đối với vàng nhập khẩu từ Nga hồi tháng 8/2022. Tuy nhiên, cơ chế trừng phạt lại không hoàn toàn “khép kín”. Giới chức Thụy Sĩ cho biết những lô vàng đã rời Nga trước khi lệnh cấm bắt đầu thì không bị áp dụng lệnh cấm.

Chính điều này giúp các công ty Thụy Sĩ tiếp tục mua vàng Nga thông qua nước thứ ba hoặc từ kho dự trữ. Nhờ đó, dòng chảy thương mại vẫn được duy trì, dù hình thức có thay đổi.