Thứ trưởng Bộ Tài chính: Không phải chơi mà là đầu tư chứng khoán

Trao đổi bên lề sự kiện hôm nay (28/3), Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi bày tỏ đồng tình với quan điểm của đại diện đơn vị quản lý quỹ VinaCapital, rằng không gọi chơi chứng khoán mà phải là đầu tư. Khi đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư cần có năng lực, trình độ, đầu tư mang tính dài hạn.

Ông Chi cho biết thị trường chứng khoán phát triển mạnh mẽ nhưng còn đối mặt với nhiều thách thức. Một trong những thách thức lớn nhất là số lượng nhà đầu tư tại thị trường chiếm trên 1% dân số nhưng tỷ lệ tài khoản nhà đầu tư tổ chức, quỹ đầu tư còn chiếm tỷ lệ nhỏ. Điều này đặt ra thách thức cho cơ quan quản lý và các thành viên thị trường cần đưa ra giải pháp để thay đổi.

Cùng quan điểm, ông Don Lam - Tổng giám đốc VinaCapital - nói thị trường chứng khoán Việt Nam có nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ chưa đầu tư vào các quỹ đầu tư chuyên nghiệp. Tại Việt Nam, nhà đầu tư nhỏ lẻ chiếm trên 90% số lượng tài khoản tham gia trực tiếp vào thị trường chứng khoán, theo xu hướng "chơi chứng khoán", "lướt sóng", không phải đầu tư chuyên nghiệp, mang tính dài hạn.

Nhóm nhà đầu tư này chuộng đầu tư trong thời gian ngắn, làm thị trường phát triển không ổn định. Do đó, nhà đầu tư riêng lẻ cần được khuyến khích để tham gia vào các quỹ đầu tư hoạt động tốt hơn.

Theo ông Don Lam, một trong những giải pháp nhằm thu hút nhà đầu tư riêng lẻ tham gia vào các quỹ đầu tư là khuyến khích đào tạo, tăng cường truyền thông giáo dục. Bởi, các quỹ đầu tư sẽ giúp nhà đầu tư riêng lẻ giảm thiểu các rủi ro khi tham gia thị trường, về lâu dài mang lại lợi nhuận cao hơn. Tại các quốc gia trên thế giới, xu hướng đầu tư qua các quỹ đã nổi lên mạnh mẽ.

Một điểm đặc biệt khác, đại diện VinaCapital nhấn mạnh là Nhà nước đang khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân và cần nguồn vốn lớn. Các doanh nghiệp tư nhân hiện nay đang sử dụng đòn bẩy từ các ngân hàng, nhưng mang tính ngắn hạn. Các quỹ đầu tư sẽ là nguồn vốn thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân theo hướng dài hạn. Sự phát triển của quỹ đầu tư từ đó sẽ song hành, là đòn bẩy cho kinh tế tư nhân.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết việc hoàn thiện các khuôn khổ pháp lý liên quan đến hoạt động của các quỹ đầu tư là cần thiết. Bộ Tài chính đang nỗ lực cùng các bộ, ngành có liên quan để cùng Chính phủ làm hướng dẫn sửa đổi Luật Chứng khoán.

Các chính sách thuế cũng cần được rà soát để thu hút nhà đầu tư tổ chức, cá nhân đầu tư vào quỹ đầu tư. Từ đó, Nhà nước thu được thuế nhiều hơn, bên cạnh việc phát triển bền vững thị trường.

Bà Vũ Thị Chân Phương - Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) - nói cùng với sự lớn mạnh của thị trường chứng khoán, ngành quỹ đầu tư tại Việt Nam không ngừng phát triển, thể hiện qua sự gia tăng mạnh mẽ về số lượng và quy mô.

Hiện, cả nước có 43 công ty quản lý quỹ với 123 quỹ đầu tư chứng khoán, tổng tài sản quản lý đạt hơn 750.000 tỷ đồng, gấp hơn 7 lần sau 10 năm.

Trong suốt một thập kỷ qua, ngành quỹ đã duy trì tốc độ tăng trưởng mạnh, trung bình trên 20% mỗi năm. Đặc biệt, sự ra đời của các quỹ mở, quỹ ETF và quỹ bất động sản đã góp phần đa dạng hóa lựa chọn đầu tư. Trong đó, quỹ mở và quỹ ETF chiếm 86% tổng giá trị tài sản ròng nhờ ưu thế về thanh khoản cao, danh mục đầu tư linh hoạt và tính minh bạch.

Tuy nhiên, bà Phương cho rằng ngành quỹ tại Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa để mở rộng, khi tổng tài sản quản lý tại các công ty quản lý quỹ mới chỉ chiếm gần 6% GDP, thấp hơn đáng kể so với các nước trong khu vực. Số lượng nhà đầu tư cá nhân vẫn chiếm tỷ lệ lớn nên thị trường dễ bị biến động theo tâm lý của nhà đầu tư.

Để đạt mục tiêu phát triển ngành quỹ, chủ tịch UBCKNN cho biết đang triển khai thực hiện một số giải pháp trọng tâm như tiếp tục đào tạo, tuyên truyền, phổ biến kiến thức cho các nhà đầu tư cá nhân không chuyên nghiệp về quỹ đầu tư chứng khoán; đa dạng hóa các loại hình quỹ đầu tư; đa dạng hóa các bộ chỉ số chứng khoán; đa dạng hóa nguồn cung hàng cho các quỹ; nâng hạn mức đầu tư của quỹ đầu tư chứng khoán.