Người nổi tiếng livestream bán hàng tràn lan, Bộ Công Thương đề xuất siết

Bộ Công Thương đang lấy ý kiến góp ý dự thảo đề nghị xây dựng Luật Thương mại điện tử. Trong dự thảo hồ sơ, cơ quan quản lý nêu ra hàng loạt bất cập hiện nay về quy định các hình thức hoạt động thương mại điện tử, các chủ thể tham gia, quyền và nghĩa vụ liên quan.

Bộ này nêu hiện nay đã phát sinh một số mô hình hoạt động thương mại điện tử mới như hoạt động trên mạng xã hội, xuyên biên giới, của nhà đầu tư nước ngoài.

"Đặc biệt là mua sắm qua livestream (phát trực tiếp) với sự tham gia của những người nổi tiếng, có ảnh hưởng trên mạng xã hội (KOL, KOC), nhóm mặt hàng kinh doanh có điều kiện như rượu, mỹ phẩm, dược phẩm nhưng được tư vấn bởi người không có chuyên môn…", cơ quan quản lý nêu thực trạng.

Bộ đánh giá livestream bán hàng hiện chưa có các quy định riêng về các chủ thể tham gia livestream (chủ tài khoản, người tham gia livestream), các trường thông tin tối thiểu phải cung cấp cho người xem, trình độ chuyên môn của người livestream, định danh chủ tài khoản và các vấn đề về kiểm soát thông tin trong quá trình livestream.

Chính vì vậy, cơ quan này cho rằng cần quy định cụ thể trách nhiệm của các nền tảng cung cấp dịch vụ trung gian trong việc tự vận hành cơ chế giám sát, ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật trên nền tảng của họ.

"Đặc biệt là đối với các dịch vụ như livestream, nơi có thể xảy ra những vi phạm liên quan đến quảng cáo sai sự thật, gian lận thương mại hoặc hàng giả, hàng nhái...", Bộ Công Thương nhấn mạnh.

Bộ cho rằng các nền tảng này cần phải có trách nhiệm trong việc kiểm tra nội dung trước khi phát video, nếu phát hiện vi phạm, phải gỡ bỏ theo thời gian quy định...

Trong dự thảo luật, cơ quan quản lý đề xuất bổ sung thêm trách nhiệm của chủ sàn thương mại điện tử gồm việc phải có trách nhiệm về chính sách, quy định, thông tin hàng hóa, dịch vụ và phân loại hàng hóa trong nước hay nước ngoài bán trên nền tảng.  

Với người thực hiện livestream hoặc những người tư vấn bán hàng hóa, dịch vụ thuộc các ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện cũng phải được các sàn quy định cụ thể.

Thực tế, thời gian qua, ngành thuế cũng đã tập trung rà soát việc thu thuế của người nổi tiếng kinh doanh trên nền tảng số, thương mại điện tử. Theo đó, trong đợt rà soát đầu tiên, Cục Thuế TPHCM xác định 35 nghệ sĩ, người nổi tiếng kinh doanh trên các nền tảng số, sàn thương mại điện tử thuộc diện phải kê khai, nộp thuế.

Hiện, Tổng cục Thuế cũng đã có danh sách những người có doanh số lớn từ việc bán hàng qua thương mại điện tử và được đưa vào danh sách thực hiện phân loại tiêu chí rủi ro, công tác thanh tra, kiểm tra.

Hiện cả nước có gần 725.000 tổ chức, cá nhân kinh doanh trên sàn thương mại điện tử, tổng giá trị giao dịch hơn 75.000 tỷ đồng, theo dữ liệu từ 439 sàn cung cấp cho cơ quan thuế.