Dân sinh
FicaMột năm lạ kỳ với cổ phiếu meme, SPAC và quán ăn vặt 100 triệu USD
(Dân trí) - 2021 là một năm khó đoán và nhiều cảm xúc của giới đầu tư khi chứng kiến sự bùng nổ của SPAC, cổ phiếu meme và quán ăn vặt với định giá hơn 100 triệu USD dù doanh thu chưa tới 36.000 USD/2 năm.
Cổ phiếu meme gây sốc phố Wall
Câu chuyện về cổ phiếu meme bắt đầu vào những ngày đầu năm khi các nhà giao dịch nhỏ lẻ tập hợp trên diễn đàn của Reddit để đấu giá cổ phiếu của GameStop khi các quỹ đầu cơ bán khống cổ phiếu.
Có thể hiểu đơn giản, cổ phiếu meme là những cổ phiếu có mức giá cao hơn rất nhiều so với thực trạng hoạt động kinh doanh nhờ thu hút được sự chú ý đặc biệt của các nhà đầu tư nhỏ lẻ trên mạng xã hội. Lý giải theo cách thứ hai, cổ phiếu meme là cổ phiếu mà giá của chúng không phụ thuộc vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp mà lên xuống theo xu hướng đầu tư của thị trường.
Ví dụ như GameStop, một nhà bán lẻ game ở Mỹ có kết quả kinh doanh không mấy khả quan khi lượng người mua đĩa game giảm xuống. Công ty đã không còn hưng thịnh trong thời đại mới khi xu hướng tải game, chơi game trực tuyến gia tăng. Khi dịch Covid-19 bùng phát, nhiều cửa hàng của GameStop phải đóng cửa, dừng hoạt động.
Thời điểm đó, một lượng lớn các quỹ đầu cơ đã bán khống cố phiếu GameStop với kỳ vọng giá cổ phiếu sẽ lao dốc. Nhưng điều bất ngờ đã xảy ra khi giá cổ phiếu tăng nhanh đến hàng nghìn phần trăm chỉ trong một thời gian ngắn.
Điển hình của cổ phiếu meme là cổ phiếu của GameStop (Ảnh: CNBC).
Một thời gian sau, khối lượng giao dịch của cổ phiếu meme GameStop và chuỗi rạp phim AMC Entertainment giảm dần. Theo FactSet, khoảng 2,5 triệu cổ phiếu của GameStop đang được đổi chủ trong giao dịch hàng ngày. Tính theo trung bình tháng, đến ngày 22/12, mức giao dịch này tương đương 1/5 so với tháng 1.
Hiện tại, các nhà giao dịch trên Reddit cũng ít tập trung hơn vào cổ phiếu GameStop và AMC dù 2 mã này được đề cập nhiều nhất trên WallStreetBets trong năm nay.
Các đợt bán tháo cổ phiếu GameStop và AMC đang giảm xuống mức thấp nhất trong các tháng vào tuần trước. Tuy nhiên, 2 cổ phiếu meme này đã tăng kỷ lục trong năm nay, lần lượt là khoảng 716% và 1,260%.
Bên cạnh đó, một số cổ phiếu khác cũng có mức tăng ấn tượng trong năm như BlackBerry tăng 40%, Tesla tăng 48%. Còn Clover Health và Bed Bath & Beyond lần lượt giảm khoảng 75% và 13%.
Một cửa hàng đồ ăn trị giá hơn 100 triệu USD
Bên cạnh cổ phiếu meme, trong năm nay còn có hiện tượng đầu tư kỳ lạ diễn ra ở cửa hàng đồ ăn vặt New Jersey với vốn hóa lên tới 100 triệu USD.
Công ty Hometown International điều hành một cửa hàng duy nhất có tên Your Hometown Deli ở quận Paulsboro (New Jersey) - một quận chỉ có 6.000 dân. Thực đơn của tiệm ăn này cũng chỉ là bánh mì thịt viên, thịt nguội và bánh mì nâu và hành tây. Trong 2 năm qua, công ty này chỉ tạo ra doanh thu 35.748 USD.
Tiệm ăn có doanh thu chưa tới 14.000 USD/năm nhưng lại có vốn hóa thị trường hơn 100 triệu USD (Ảnh: Google map).
Ông David Einhorn - Giám đốc quỹ Greenlight Capital nhấn mạnh, giao dịch ở cửa hàng này mang tính chất đầu cơ. Hometown International (HWIN), công ty sở hữu một cửa hàng bán đồ ăn vặt ở vùng nông thôn New Jersey.
HWIN đạt mức vốn hóa thị trường là 113 triệu USD vào ngày 8/2. Cổ đông lớn nhất của công ty vừa là giám đốc điều hành, giám đốc tài chính, thủ quỹ. Chưa hết, một trong những giám đốc của công ty này còn là giáo viên thể dục của một trường trung học ở địa phương.
Bùng nổ công ty "séc trắng" SPAC
Năm 2021 được gọi là năm đặc biệt của công ty mua lại mục đích đặc biệt (Special Purpose Acquisition Companies - SPAC) hay còn được gọi là công ty séc trắng SPAC.
Theo dữ liệu từ SPAC Research, năm 2021, các công ty mua lại mục đích đặc biệt đã huy động được 162 tỷ USD, gần gấp đôi so với năm ngoái là 83,4 tỷ USD.
Các công ty SPAC huy động vốn trong đợt phát hành lần đầu ra công chúng (IPO). Sau đó, họ lấy tiền từ đợt IPO và tìm kiếm những cơ hội thâu tóm, sáp nhập.
Thị trường này đã nóng bỏng ngay từ quý I với các giao dịch mới với mức tăng trung bình trên 6,5%. Các nhà đầu tư quy mô nhỏ chiếm 46% khối lượng giao dịch trong SPAC.
Xu hướng SPAC bùng nổ trong năm 2021 (Ảnh: Bloomberg).
Hiện tại, ngành công nghiệp này đã hạ nhiệt trong bối cảnh gặp vô vàn thách thức từ áp lực pháp lý đến mức lãi suất và môi trường giao dịch ngày càng cạnh tranh. Tuy nhiên, một thương vụ vào quý IV đã thu hút nhiều sự chú ý.
Cụ thể, vào tháng 10, công ty truyền thông của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump - Trump Media & Technology Group có kế hoạch niêm yết thông qua một SPAC - Digital World Acquisition Corp. Ngay khi tin tức được đưa ra, giá cổ phiếu của SPAC tăng 800% trong 2 ngày và 400% trong năm qua.
