Hàng nghìn tỷ đồng VNPT đầu tư vào công ty con, liên kết lỗ lãi ra sao?

Sụt giảm nghìn tỷ đồng vì Covid-19

Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp vừa có báo cáo giám sát tài chính công ty mẹ - Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam (VNPT) gửi tới Bộ Tài chính.

Về tình hình sản xuất kinh doanh của VNPT trong năm 2021, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cho biết, công ty mẹ đạt doanh thu khoảng 40.748 tỷ đồng, đạt 90,22% so với kế hoạch được giao và bằng 91,6% so với năm 2020.

Trong đó, doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ Công ty mẹ là 36.811 tỷ đồng, giảm 3.833 tỷ đồng so với năm trước. Theo báo cáo của VNPT, lý do sụt giảm là ảnh hưởng dịch Covid-19 đến hoạt động đầu tư nâng cao năng lực hạ tầng mạng lưới, hoạt động sản xuất kinh doanh.

Còn doanh thu từ hoạt động tài chính đạt 2.740 tỷ đồng, giảm 342 tỷ đồng, chủ yếu do giảm lãi tiền gửi ngân hàng. Doanh thu khác đạt 1.197 tỷ đồng, tăng 437 tỷ đồng so với năm 2020 do VNPT rà soát các tài sản hư hỏng, lạc hậu để thực hiện thanh lý, nhượng bán, thu hồi vốn.

Cũng theo báo cáo, nếu loại trừ các ảnh hưởng tiêu cực từ dịch Covid-19, doanh thu của VNPT sẽ đạt khoảng 43.745 tỷ đồng, đạt 96,86% kế hoạch được giao. Như vậy dịch bệnh đã làm doanh thu của tập đoàn này giảm khoảng 3.000 tỷ đồng so với kế hoạch.

Kết quả giám sát cũng cho thấy lợi nhuận sau thuế của VNPT năm 2021 đạt khoảng 4.073 tỷ đồng, bằng 95,05% so với kế hoạch. Lợi nhuận thực hiện năm 2021 hoàn thành thấp hơn được lý giải là do VNPT tính vào chi phí sản xuất kinh doanh khoản 400 tỷ đồng ủng hộ quỹ vaccine phòng chống Covid-19.

Ngoài ra, nộp ngân sách Nhà nước của VNPT năm 2021 đạt 4.501 tỷ đồng, bằng 110% kế hoạch đề ra.

Về phân phối lợi nhuận, trích lập và sử dụng các quỹ tại VNPT, dự kiến cho quỹ đầu tư phát triển là 1.209 tỷ đồng, quỹ khen thưởng phúc lợi là 1.743 tỷ đồng, quỹ thưởng viên chức quản lý là 1,2 tỷ đồng, lợi nhuận còn lại nộp ngân sách Nhà nước là 1.077 tỷ đồng.

Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp nhận xét, tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu của VNPT trong năm 2021 là 6,1%, nếu loại trừ số tiền ủng hộ quỹ vắc xin trong năm, tỷ lệ này tăng lên 6,6%. VPNT kinh doanh có lãi, các chỉ số sinh lời tăng so với năm 2020. Các số liệu doanh thu, lợi nhuận của năm 2021 của VNPT chưa xác định ảnh hưởng của chính sách hạch toán dịch vụ di động trả trước theo tiêu dùng.

Vốn chủ sở hữu Nhà nước tại VNPT cuối năm 2021 đạt 67.595 tỷ đồng, tăng 1.221 tỷ đồng so với hồi đầu năm, hệ số bảo toàn vốn của công ty mẹ VNPT tăng 1,84%. Tổng tài sản là 86.116 tỷ đồng, giảm 0,9% so với hồi đầu năm 2021.

Tình hình đầu tư vào 24 công ty con, 27 công ty liên kết

Báo cáo cũng nêu rõ về tình hình đầu tư, quản lý sử dụng vốn và tài sản năm 2021 của Công ty mẹ - VNPT.

Cụ thể, cuối 2021, tổng giá trị vốn VNPT đầu tư ra ngoài doanh nghiệp khoảng 6.962 tỷ đồng, tương ứng với 59 khoản đầu tư vào 24 công ty con, 27 công ty liên kết và 8 khoản đầu tư tài chính khác.

Trong đó có khoảng 4.606 tỷ đồng đầu tư vào 3 doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước trực thuộc: Tổng công ty Dịch vụ viễn thông - VNPT VinaPhone, Tổng công ty Truyền thông - VNPT Media, và Công ty TNHH MTV Cáp quang - FOCAL.

Cả 3 công ty này đều kinh doanh có lãi trong năm 2021, với tổng lợi nhuận trước thuế khoảng 2.229 tỷ đồng, VNPT thu về lợi nhuận khoảng 921 tỷ đồng.

Còn đầu tư vào công ty con dưới 100% vốn điều lệ là 1.253 tỷ đồng, trong đó có 20 công ty lãi, 1 công ty lỗ.

Khoản đầu tư của VNPT vào công ty liên doanh, liên kết, đầu tư dài hạn khác là 1.103 tỷ đồng. Trong đó, 22 đơn vị kinh doanh có lãi, 5 đơn vị kinh doanh thua lỗ, và 8 đơn vị chưa gửi báo cáo tình hình kinh doanh năm 2021.

Báo cáo giám sát chỉ ra một số doanh nghiệp VNPT góp vốn đầu tư đang bị thua lỗ, gồm Công ty Stream Net (VNPT góp 72% vốn) lỗ 189 triệu đồng, Công ty TNHH VKX (VNPT góp 50% vốn) lỗ 10,6 tỷ đồng, Liên doanh cáp đồng Lào Việt (VNPT góp 50% vốn) lỗ 1,1 tỷ đồng, Công ty CP Phát triển dịch vụ học tập và giải trí trực tuyến (góp 42,93% vốn) lỗ 3 tỷ đồng, Công ty CP truyền thông VMG (vốn góp 28,3%) lỗ 581,9 tỷ đồng...

Trong số 5 khoản đầu tư ra nước ngoài của VNPT, lũy kế đến cuối năm 2021 khoảng 13,12 triệu USD, đến nay đã thu được 1,13 triệu USD về nước. Lũy kế đến cuối 2021, VNPT thu được hơn 1,1 triệu USD từ các khoản lợi nhuận được chia chuyển về nước của Công ty ACASIA - Malaysia và công ty VNPT Global HongKong.

Đáng lưu ý, khoản đầu tư vào Liên doanh cáp đồng Việt Lào đang lỗ lũy kế 1,18 triệu USD. Liên danh LVCC được đưa vào diện giám sát tài chính đặc biệt.

Tương tự, khoản đầu tư vào Công ty Stream Net tại Myanmar khoảng 10,28 triệu USD, hiện đang lỗ lũy kế 4,61 triệu USD.

Để cắt lỗ, VNPT đang lên kế hoạch thoái vốn khỏi hai công ty này.

Đối với các khoản đầu tư ra nước ngoài vào Công ty ATH và Công ty ACASIA đến thời điểm giám sát chưa nộp báo cáo tài chính về VNPT.

Trong 5 khoản đầu tư ra nước ngoài của VNPT chỉ có khoản đầu tư 782.000 USD vào Công ty VNPT-Global HongKong đạt doanh thu 12,36 triệu USD, đang có lãi. Lũy kế đến cuối năm 2021 VNPT nhận được 1,02 triệu USD từ khoản đầu tư này.