Giá xăng dầu hạ, chiết khấu vẫn 0 đồng, doanh nghiệp đồng loạt than

Giá xăng cứ hạ, chiết khấu vẫn bằng 0 đồng

Một hội nghị bàn về cách tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp bán lẻ vừa được tổ chức sáng nay (21/9). Hội nghị có sự tham gia phía đại diện Bộ Công Thương, Hiệp hội Doanh nghiệp vừa và nhỏ, Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam và rất đông các doanh nghiệp phân phối, bán lẻ xăng dầu.

Thời gian qua, thị trường xăng dầu có nhiều biến động, không chỉ về giá mà còn vấn đề nguồn cung. Phản ánh từ báo chí, không chỉ ở các khu vực vùng sâu vùng xa, ngay địa bàn trung tâm như Hà Nội cũng liên tiếp xảy ra tình trạng treo biển hết xăng hoặc bán nhỏ giọt.

Nêu ý kiến tại hội nghị, bà Nguyễn Thị Bích Hường - Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần TMDV và Xây lắp Dầu khí - nêu ra một loạt khó khăn với doanh nghiệp xăng dầu hiện nay.

Cho rằng chính sách giá còn bất cập, bà Hường kiến nghị Liên Bộ Công Thương, Bộ Tài chính cần đảm bảo được đủ các chi phí lưu thông của doanh nghiệp khi điều hành. "Tránh việc hạ giá để lấy thành tích nhưng tăng lỗ cho doanh nghiệp", bà Hường nói.

Cũng theo bà Hường, các doanh nghiệp khổ sở vì "giá xăng cứ hạ, chiết khấu vẫn bằng 0 đồng". Bà Hường mong rằng các đầu mối, phân phối cần có sự chia sẻ với các doanh nghiệp bán lẻ. Nếu cứ để bằng 0 đồng, bà gọi đó là "sự áp bức" và bất bình đẳng với các doanh nghiệp, đại lý xăng dầu.

Các doanh nghiệp bán lẻ ở cuối chuỗi. Do vậy, theo bà Hường, không quyết định được vấn đề lợi nhuận, họ đang chịu thiệt hại nhất. Bà cũng kiến nghị không nên lùi thời gian điều chỉnh giá như thời gian qua.

Theo quy định hiện hành, thời gian điều chỉnh là ngày 1,11,21 hàng tháng. Song bà Hường cho biết, nhiều kỳ điều chỉnh bị lùi lại vì rơi vào ngày nghỉ lễ, Tết kéo dài đến 5,7 hoặc 9 ngày. "Giá thế giới thay đổi hôm nay thì mai doanh nghiệp đầu mối lập tức thay đổi chiết khấu rồi. Vậy mà cơ quan quản lý nhà nước thì bao nhiêu ngày sau mới điều chỉnh", bà Hường nói điều hành như vậy làm cho thị trường méo mó.

Bà Nguyễn Thị Sinh, Giám đốc Công ty TNHH MTV xăng dầu Chiến Thắng, cũng than thở doanh nghiệp đang đối mặt rất nhiều khó khăn khi chiết khấu quá thấp hoặc 0 đồng.

Bà Sinh cho biết, cách đây 6 năm, mức chiết khấu khoảng 600 đồng/lít, doanh nghiệp mới đủ chi phí vận hành. Trong khi đó, doanh nghiệp bà hiện nhập tại kho Đức Giang (Hà Nội) với chiết khấu bằng 0 đồng/lít, có thời điểm 20 đồng/lít, 70 đồng/lít. Sau đó, vận chuyển từ kho Đức Giang đến TP Yên Bái khoảng 450 đồng/lít. Chưa kể, các đại lý của doanh nghiệp bà Sinh lại cách TP Yên Bái khoảng 100-120km, đường sá vùng núi vận chuyển khó khăn.

"Chi phí vận chuyển xăng dầu từ kho Đức Giang đến các đại lý khoảng 700 đồng/lít. Mức chiết khấu doanh nghiệp tính toán phải khoảng 1.200-1.300 đồng/lít mới đủ để bù trừ chi phí cho doanh nghiệp", bà Sinh nói.

Đại diện doanh nghiệp cũng cho biết, từ khoảng tháng 8 đến nay, tình trạng khan hiếm, đứt hàng xảy ra liên tục, không có hàng để cấp. Thời gian trước, doanh nghiệp đầu mối cấp xăng dầu cho công ty theo sản lượng bình quân của 3 tháng trước đó, song hiện nay khi nào có hàng mới cấp.

Thời điểm cấp hàng nhiều là khoảng 27m3 xăng dầu/ngày, trong khi nhu cầu thực tế của 5 cửa hàng và 10 đại lý của công ty gấp khoảng 2,5 lần con số đó. Điều này dẫn tới tình trạng khi doanh nghiệp nhập xăng dầu về không biết phân chia sản lượng thế nào cho các cửa hàng, đại lý trong hệ thống.

Theo bà Sinh, nhiều thời điểm hàng hóa nhập vào khó khăn, cơ quan quản lý thị trường đến thì yêu cầu không được đóng cửa. Bà đề nghị các cơ quan, tạo điều kiện cho doanh nghiệp đủ chi phí, không yêu cầu lấy lãi, chỉ cần trả đủ chi phí cho người lao động.

Doanh nghiệp khó khăn vẫn không thể đóng cửa

Ông Nguyễn Đức Hạnh - Chủ tịch Công ty Cổ phần dầu khí Sơn Hải - cùng "nỗi khổ" với nhiều doanh nghiệp khác khi chiết khấu quá thấp. Ông cho hay, từ tháng 7 đến nay, chiết khấu các đầu mối nhập khẩu cho thương nhân phân phối xăng dầu và doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu rất thấp, có những thời điểm chiết khấu bằng 0 đồng, 50-100 đồng/lít tại kho đầu nguồn. Với chiết khấu như vậy, thương nhân càng bán càng lỗ, chi phí không đủ bù đắp cho chi phí kinh doanh cố định, lỗ chồng lỗ.

"Trong khi doanh nghiệp càng bàn càng lỗ nhưng cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương yêu cầu phải bán hàng và không được phép đóng cửa", ông Hạnh nói.

Trước các thông tin cửa hàng xăng dầu "găm" hàng chờ tăng giá, nhiều doanh nghiệp tại hội nghị giải thích. Bà Nguyễn Thị Bích Hường khẳng định doanh nghiệp không "găm" hàng vì điều kiện bể chưa không cho phép. Thêm nữa, doanh nghiệp cho rằng "găm" hàng nếu bị cơ quan quản lý phát hiện sẽ thiệt hại rất lớn.

Trước ý kiến của doanh nghiệp, ông Bùi Ngọc Bảo - Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam - cho biết, diễn biến xăng dầu năm nay có tính "dị biệt" so với các năm trước. Với những tác động từ diễn biến thị trường thế giới, ông Bảo cho rằng bản thân các doanh nghiệp rất lúng túng. Ông cũng nói không có hiện tượng găm hàng bởi thị trường vốn rất khó đoán định.

Về bức xúc của đại lý, thương nhân phân phối về chiết khấu, ông Bảo cho hay, đây là hoạt động tương tác giữa các doanh nghiệp với nhau, song vẫn còn nặng tính chất nguyên tắc và không có quy định cụ thể về chiết khấu.

Tại hội nghị, đại diện đến từ cơ quan quản lý thị trường cũng cho biết vừa qua xuất hiện hiện tượng đóng cửa, treo biển hết hàng. Qua kiểm tra, cơ quan này ghi nhận tình trạng bể chứa hết xăng dầu.

"Chúng tôi luôn cập nhật tình hình doanh nghiệp đóng cửa. Nhưng nhiều doanh nghiệp có nguyên nhân khách quan, bất khả kháng, có doanh nghiệp có xin đơn sửa chữa cửa hàng từ cách đây vài tháng hoặc nguyên liệu chưa kịp chở đến", đại diện cơ quan quản lý thị trường khẳng định sẽ thông tin công khai vấn đề này để tránh những hiểu lầm đối với các doanh nghiệp bán lẻ.

Có mặt tại hội nghị, ông Hoàng Anh Tuấn, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương), thông tin, Việt Nam đã sản xuất được 70-75% xăng dầu, nhập khẩu trên dưới 20% để đảm bảo đáp ứng nhu cầu trên 23 triệu m3 xăng dầu mỗi năm.

Ông Tuấn nói, thời gian qua, không chỉ Việt Nam mà nhiều nước trên thế giới cũng gặp khó khăn, đặc biệt trong công tác đảm bảo nguồn cung xăng dầu.

"Về vấn đề điều hành, chiết khấu xăng dầu, chúng tôi là đơn vị tham mưu chính sách. Bản chất cuối cùng của chính sách là thực tiễn, thực tiễn doanh nghiệp đối mặt nhiều khó khăn, chúng tôi sẽ tiếp thu, tham mưu điều chỉnh làm sao cho phù hợp với thực tiễn phát sinh", ông Tuấn nhấn mạnh.

Ở khía cạnh chu kỳ điều hành giá xăng dầu, lãnh đạo Vụ Thị trường trong nước cho biết: quan điểm tham mưu của Bộ Công Thương ở góc độ điều hành là phải có sự hài hòa giữa nhà nước, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, doanh nghiệp tiêu dùng mặt hàng xăng dầu và người dân.

Thừa nhận chính sách  khi thực thi ở đâu đó cũng còn các yếu tố chưa tiếp cận hết, đại diện đến từ Bộ Công Thương khẳng định sẽ tiếp thu ý kiến, tiếp tục tham mưu, điều chỉnh để hài hòa lợi ích giữa nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng