Gần 70% rau quả nhập về Việt Nam có xuất xứ Thái Lan, Trung Quốc

Tổng cục Hải quan vừa công bố tình hình nhập khẩu các mặt hàng rau củ quả về Việt Nam trong tháng 2 và 2 tháng đầu năm, đáng chú ý, tốc độ nhập khẩu rau củ quả tăng rất mạnh về lượng và giá trị so với cùng kỳ năm trước.

Cụ thể, trong tháng 2, cả nước chi cho nhập khẩu mặt hàng này là 67 triệu USD, lũy kế 2 tháng đầu năm đạt 164 triệu USD (tương đương khoảng 3.720 tỷ đồng; trung bình mỗi ngày người Việt chi khoảng 62 tỷ đồng để nhập khẩu rau củ quả).

Về tốc độ tăng, theo Tổng cục Hải quan, hai tháng đầu năm giá trị nhập khẩu tăng hơn 54,7% so với cùng kỳ năm trước (106 triệu USD), trong đó nhiều thị trường nhập khẩu có mức tăng khá mạnh.

Cụ thể, trong 2 tháng đầu năm, các thị trường nhập khẩu rau củ quả chủ yếu của Việt Nam là: Mỹ với 13 triệu USD, chiếm 8% giá trị; New Zealand đạt 3,8 triệu USD, chiếm hơn 2,3% giá trị, Úc là 2,5 triệu USD, chiếm hơn 1,5% giá trị. Đặc biệt, lớn nhất là thị trường rau củ quả nhập từ Thái Lan 2 tháng đầu năm lên đến 82 triệu USD, chiếm hơn 50% giá trị nhập khẩu cả nước; hoa quả Trung Quốc đạt 31 triệu USD, chiếm hơn 19% giá trị nhập khẩu cả nước.

Như vậy, hoa quả Thái Lan, Trung Quốc đổ vào Việt Nam nhiều nhất trong số các thị trường nhập khẩu hoa quả của Việt Nam, chiếm gần 70% kim ngạch nhập khẩu, tương ứng với lượng nhập áp đảo so với các thị trường khác. Đáng nói, so với cùng kỳ năm 2016, giá trị nhập khẩu rau củ quả từ Thái Lan về Việt Nam 2 tháng năm 2017 tăng hơn 42 triệu USD, gần gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Các mặt hàng rau quả từ Thái Lan nhập về Việt Nam ngày càng lớn và có sự gia tăng mạnh mẽ.

Đặc biệt, từ năm 2012 đến nay, tốc độ tăng nhập khẩu các mặt hàng rau củ quả về Việt Nam tăng mạnh từ mốc chỉ hơn 200 triệu USD/năm, hai năm trở lại đây nhóm hàng này luôn đạt giá trị nhập khẩu khoảng 1 tỷ USD/năm.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và Bộ Công Thương, các mặt hàng nhập khẩu rau củ quả về Việt Nam xuất xứ từ chủ yếu từ các nước lân cận, nhiều loại rau củ quả: táo, cam, lê, kiwi, cherry (New Zealand, Úc), xoài, mãng cầu, me (Thái). Rau củ quả xuất xứ từ Trung Quốc chủ yếu là bắp cải, xà lách, khoai tây, cam, táo...

Mới đây, Tổng cục Hải quan cũng đưa ra cảnh báo về tình trạng nhập khẩu nhiều mặt hàng mà trong nước đã, đang sản xuất được, khiến nền kinh tế có thể quay trở lại hiện trạng nhập siêu. Một trong những mặt hàng đó là rau củ quả từ Trung Quốc, Thái Lan và một số nước châu Đại Dương.

Tổng cục Hải quan cảnh báo, trong 2 năm trở lại đây, nhập khẩu hoa quả từ Thái Lan về Việt Nam tăng rất mạnh, thực trạng đáng báo động vì nhiều mặt hàng trong đó Việt Nam hiện sản xuất được. Các loại rau củ quả của Thái xâm nhập vào Việt Nam thông qua kênh phân phối đại siêu thị, bán lẻ hiện đại (chuỗi siêu thị lớn, cửa hàng tiện ích...) với mẫu mã bắt mắt, giá cả tương đương với mặt hàng trong nước.

Nguyên nhân khiến nhập khẩu hoa quả Thái tăng nhanh là do nhiều tập đoàn bán lẻ Thái đã mua lại 2 đại siêu thị bán lẻ, bán buôn lớn nhất tại Việt Nam gồm Big C và Metro trong 2 năm 2015 - 2016. Các đại siêu thị này giúp thúc đẩy hoa quả Thái vào Việt Nam nhanh hơn, nhiều hơn. Ngoài ra các doanh nghiệp Thái Lan cũng đẩy mạnh đưa hàng rau quả Thái Lan qua các kênh phân phối lẻ vào các cửa hàng chuyên doanh.

Bên cạnh đó, do từ năm 2015 Việt Nam đã thực hiện xóa bỏ gần như 100% thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu thông thường từ Thái Lan và hoa quả, bánh kẹo Thái nằm trong số những mặt hàng hưởng lợi từ chính sách này.

Nguyễn Tuyền