Dự án gang thép nghìn tỷ thua lỗ: Cân nhắc các cách xử lý với Tổng thầu Trung Quốc

Tổng công ty Thép Việt Nam (Vnsteel) vừa có báo cáo cập nhật tình hình triển khai “Đề án xử lý các dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành công thương”.

Báo cáo về dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Công ty Gang thép Thái Nguyên do Công ty CP Gang thép Thái Nguyên (TISCO) làm chủ đầu tư, Vnsteel cho biết TISCO đang chủ động đàm phán và giải quyết dứt điểm các tồn tại, vướng mắc tranh chấp với nhà thầu tại các hợp đồng EPC.

Cụ thể, chủ đầu tư đã hoàn thành xong Dự thảo phương án giải quyết các tồn tại vướng mắc của Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Công ty Gang thép Thái Nguyên liên quan đến Tổng thầu Trung Quốc MCC.

Các phương án được đưa ra, đó là tiếp tục hợp đồng với MCC; thanh lý hợp đồng với MCC ... trên cơ sở tham vấn các ý kiến của Bộ Tư pháp và tư vấn luật để đảm bảo điều kiện pháp lý.

“Hiện nay, chủ đầu tư đang xin ý kiến của cơ quan có thẩm quyền và chuẩn bị hồ sơ tài liệu liên quan để có thể triển khai đàm phán với nhà thầu MCC vào đầu quý II/2018”, báo cáo Vnsteel cho biết.

Vnsteel cho biết, trong thời gian qua, TISCO thường xuyên cập nhật thông tin trao đổi với MCC (thông qua đại diện là BERIS), duy trì liên lạc giải quyết công việc Ban hạng mục MCC PID và các nhà thầu phụ Việt Nam.

Ngoài ra, báo cáo của Tổng công ty thép cũng cập nhật tiến độ thoái vốn của doanh nghiệp này tại TISCO. Theo đó, Vnsteel cho biết đang thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Công Thương để thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Công Thương để thực hiện phương án thoái vốn tại Tisco.

Tổng công ty cũng đã có văn bản yêu cầu và Hội đồng quản trị TISCO đã có nghị quyết chấp thuận đồng ý về việc thế chấp quyền khai thác Mỏ sắt Tiến Bộ và một phần Mỏ than Phấn Mễ.

Ngoài ra, Vnsteel cũng cho biết đang tiếp tục làm việc với Vietinbank về việc giải phóng nghĩa vụ bảo lãnh của Tổng công ty đối với khoản vay của TISCO cho dự án.

“Tuy nhiên, việc này đòi hỏi nhiều thủ tục thời gian nên sẽ ảnh hưởng đến tiến độ thoái vốn của Tổng công ty tại TISCO, tổng công ty sẽ có báo cáo về nội dung này với Ban chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Công Thương”, lãnh đạo Vnsteel cho biết.

Để tháo gỡ khó khăn, Vnsteel đã đề nghị Chính phủ và Ban chỉ đạo xem xét chỉ đạo Ngân hàng Phát triển Việt Nam và VietinBank đồng ý cơ cấu giãn nợ, giảm lãi suất đối với dự án gang thép Thái Nguyên gai đoạn 2.

Đồng thời kiến nghị Chính phủ và Ban chỉ đạo xem xét, có ý kiến với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo VietinBank sớm giải phóng nghĩa vụ bảo lãnh của Tổng công ty đối với khoản vay của TISCO cho dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 công ty gang thép Thái Nguyên bằng việc nhận thế chấp quyền khai thác Mỏ sắt Tiến Bộ và một phần Mỏ than Phấn Mễ của TISCO.

Dự án gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2 là một trong 12 dự án thua lỗ nghìn tỷ của ngành công thương mà Bộ Chính trị chỉ đạo phải khẩn trương xử lý, giải quyết dứt điểm.

Đại dự án này được phê duyệt năm 2005, khởi công rầm rộ vào năm 2007, do nhà thầu Tập đoàn Xây lắp luyện kim Trung Quốc (MCC) đảm nhận thông qua đấu thầu quốc tế. Theo tính toán của TISCO, tổng mức đầu tư sau khi điều chỉnh lên tới hơn 9.000 tỷ đồng.

Để thực hiện dự án, tháng 7/2007, TISCO và nhà thầu MCC đã ký hợp đồng EPC (thiết kế - E; cung cấp thiết bị - P; xây dựng và lắp đặt - C) với giá trị xấp xỉ 161 triệu USD (tương đương 2.587 tỷ đồng); thời gian thực hiện 30 tháng. Do gặp vướng mắc trong quá trình thi công, giá cả vật tư tăng cao nên tháng 3/2009, MCC đề nghị cho tách phần xây dựng và lắp đặt (C) giao lại cho nhà thầu Việt Nam là Vinaincon thực hiện.

Đến đầu năm 2011, do năng lực của Vinaincon hạn chế, không bảo đảm tiến độ nên Bộ Công Thương cho phép TISCO và MCC được phép chọn thêm một số nhà thầu phụ trong nước vào thi công để đẩy nhanh tiến độ dự án. Tuy nhiên, dự án lại tiếp tục gặp vướng mắc về tài chính và ngưng trệ đến nay.

Như Dân trí đã đưa tin trước đó, vụ việc có dấu hiệu vi phạm hình sự liên quan đến Công ty Gang thép Thái Nguyên tại dự án cải tạo và mở rộng sản xuất giai đoạn II đã được Thanh tra Chính phủ chuyển sang Bộ Công an để điều tra, làm rõ.

Nguyễn Khánh