Đặc sản địa phương muốn vào EU, Mỹ phải đạt chuẩn xanh, bền vững

Tại hội nghị kết nối, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm OCOP (chương trình mỗi xã một sản phẩm) do Bộ Công Thương chủ trì chiều ngày 29/9, ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn - Phó Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước - cho biết cả nước đã có hơn 17.000 sản phẩm được đạt chuẩn OCOP 3-5 sao, trong đó hơn 120 sản phẩm đạt chuẩn 5 sao cấp quốc gia.

"Sản phẩm OCOP đã khẳng định được chỗ đứng trên thị trường trong nước, thậm chí từng bước vươn ra quốc tế nhưng vẫn còn tồn tại những hạn chế, khó khăn", ông Tuấn nhìn nhận.

Cụ thể, ông dẫn chứng các điểm bán chưa được quảng bá rộng rãi; thiếu website, mạng xã hội, mã QR giới thiệu sản phẩm, khiến sản phẩm khó tiếp cận khách hàng, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số.

Bên cạnh đó, các điểm bán thiếu liên kết hình thành chuỗi tiêu thụ, người bán thiếu kỹ năng bán lẻ và chăm sóc khách hàng, không gian trưng bày hạn chế, chưa có khu trải nghiệm sản phẩm, quy mô sản xuất còn nhỏ lẻ... 

Ông Phạm Như Phương, Trưởng Phòng Xuất nhập khẩu ngành hàng (Cục Xuất nhập khẩu) cũng cho rằng đa phần các sản phẩm OCOP có quy mô sản xuất nhỏ lẻ, khó cung cấp số lượng lớn khi khách hàng có yêu cầu.

Theo ông Phương, các Hiệp định Thương mại tự do (FTA) đang mở ra những cơ hội lớn cho hàng hoá của doanh nghiệp Việt Nam và cả các sản phẩm OCOP chinh phục thị trường xuất khẩu lớn như EU, Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản…

Tuy nhiên, đây là những thị trường khó tính đòi hỏi yêu cầu cao về những vấn đề liên quan đến sản xuất xanh, bền vững, kiểm dịch thực vật. Chẳng hạn, Liên minh châu Âu (EU) yêu cầu các biện pháp kỹ thuật liên quan đến chống phá rừng, Trung Quốc tăng cường truy xuất nguồn gốc từ nhà máy sản xuất…

"Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp sản xuất trong nước nói chung và các chủ thể OCOP cần quan tâm đến vấn đề phát triển xanh, phát triển bền vững, nếu muốn vươn ra thị trường quốc tế", ông Phương nói.

Theo ông, cần tăng cường công tác đào tạo, tư vấn thông tin cho các chủ thể OCOP về FTA và tận dụng FTA. Đào tạo sâu hơn cho doanh nghiệp, chủ thể OCOP về nguồn gốc xuất xứ khi xuất khẩu sang các thị trường...

Ông Nguyễn Bá Hải, đại diện Cục Xúc tiến thương mại, cho biết thời gian qua, chương trình OCOPEX đã phối hợp tổ chức diễn đàn, các buổi livestream bán hàng trực tuyến gắn với giao lưu văn hóa vùng miền, đồng thời tập huấn kỹ năng thương mại điện tử cho doanh nghiệp triển khai bán hàng trên Alibaba, TikTok Shop.

Để hỗ trợ xúc tiến thương mại các sản phẩm đặc trưng của từng vùng miền, địa phương, ông Hải cho biết sẽ tập trung vào 4 trọng tâm. Trước hết phải nâng hạng sản phẩm lên tiêu chuẩn quốc tế; tăng kết nối hợp tác xã với doanh nghiệp phân phối, xuất khẩu; đẩy mạnh tiêu thụ online, đưa sản phẩm lên Amazon, Alibaba.

"Ngoài ra, kết hợp đào tạo kỹ năng số, quảng bá trực tuyến và livestream bán hàng; đồng thời gắn OCOP với Chương trình Xúc tiến thương mại quốc gia và Thương hiệu quốc gia", ông nói.