18 ngân hàng tăng lãi suất tiền gửi: Tín hiệu gì cho thị trường tiền tệ?

Ngân hàng dồn dập tăng lãi suất

Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB) là ngân hàng mới nhất tăng lãi suất huy động trong tháng 11, sau đợt điều chỉnh cuối tháng 10. Ngân hàng nâng lãi suất thêm 0,2%/năm cho các kỳ hạn 1-2 tháng và 6-36 tháng; riêng kỳ hạn 3-5 tháng tăng 0,75%/năm.

Lãi suất tiết kiệm online mới của đơn vị này là gửi 1 tháng nhận lãi 4%/năm, 2 tháng 4,1%/năm, 3-5 tháng 4,75%/năm - mức trần áp dụng cho kỳ hạn dưới 6 tháng. Ngoài VIB, Nam A Bank, MBV, Techcombank và Bac A Bank cũng đang áp dụng mức 4,75%/năm cho một số kỳ hạn ngắn.

Cùng tăng lãi suất huy động còn có Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) với mức tăng thêm 0,2%/năm lãi suất ngân hàng kỳ hạn 1 tháng, 6 tháng, 9 tháng; tăng 0,1%/năm kỳ hạn 3 tháng. Tuy nhiên, TPBank giữ nguyên lãi suất ngân hàng kỳ hạn 12-36 tháng.

Hiện Bac A Bank là nhà băng có mức lãi suất cao nhất thị trường cho các khoản tiền gửi không quá 1 tỷ đồng kỳ hạn 12-13 tháng ở mức 6,4%. Một số ngân hàng trả lãi kỳ hạn 12 tháng cao hơn 6% gồm Vikki (tên cũ là DongA Bank) và MBV (tên cũ là Ocean Bank). Một số đơn vị khác trả kỳ hạn 13 tháng vượt 6% như HDBank, OCB.

Trong khi đó, nhóm nhà băng quốc doanh hiện vẫn đứng ngoài đợt điều chỉnh và giữ nguyên lãi suất trong nửa năm trở lại đây. Theo đó, các ngân hàng Agribank, BIDV, Vietcombank, VietinBank niêm yết lãi suất cao nhất hiện là 4,8%/năm, trong khi lãi suất thấp nhất chỉ 1,6%/năm.

Có 18 ngân hàng chính thức tăng lãi suất huy động trong tháng 11, gồm Sacombank, VPBank, MB, HDBank, GPBank, BVBank, Techcombank, BaoViet Bank, PVCombank, LPBank, KienlongBank, MBV, Bac A Bank, Vikki Bank, Nam A Bank, NCB, VIB, TPBank.

Chuyên gia chỉ ra nguyên nhân khiến lãi suất huy động tăng

TS Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Thị trường Tài chính và Bất động sản Toàn cầu, chỉ ra 2 nguyên nhân khiến các ngân hàng tăng lãi suất huy động thời gian gần đây.

Thứ nhất, tăng trưởng tín dụng năm nay ở mức rất cao, có thể lên tới 18-20% cho cả năm theo dự báo của Ngân hàng Nhà nước. Vì vậy, các ngân hàng cần tăng huy động để đáp ứng nhu cầu mở rộng cho vay. Khi cần bổ sung nguồn vốn, các ngân hàng thường nâng lãi suất huy động để thu hút người gửi tiền.

Một số ngân hàng gặp vấn đề về chất lượng tài sản. Khi một phần vốn đã cho vay chuyển thành nợ xấu và bị đọng, không quay về đúng hạn, các ngân hàng buộc phải huy động vốn mới để đáp ứng nghĩa vụ chi trả nguồn vốn cũ. Đây cũng là yếu tố khiến lãi suất huy động tại một số nhà băng tăng lên, dù nguyên nhân này ít phổ biến hơn so với áp lực từ tăng trưởng tín dụng.

Về khả năng đảo chiều chính sách trong giai đoạn cuối năm, ông Hiếu nhận định điều này khó xảy ra. Ông cho biết mục tiêu của Ngân hàng Nhà nước trong năm nay là tăng trưởng tín dụng để hỗ trợ đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế từ 8%. 

"Khi mục tiêu tăng trưởng kinh tế tăng, các ngân hàng cũng buộc phải đẩy mạnh tín dụng, kéo theo nhu cầu huy động vốn lớn hơn và gây áp lực tăng lãi suất huy động. Do đó, từ nay đến cuối năm, khó có thể kỳ vọng sự thay đổi trong các mục tiêu kinh tế và áp lực lên vốn huy động nhiều khả năng vẫn tiếp tục", ông nêu. 

Về triển vọng mặt bằng lãi suất huy động từ nay đến cuối năm, ông dự báo áp lực tăng lãi sẽ duy trì. "Các ngân hàng đang hướng tới mục tiêu tăng trưởng tín dụng mạnh trong năm nay, trong khi nhu cầu tín dụng thường tăng cao vào giai đoạn cuối năm, đặc biệt là thời điểm chuẩn bị cho mùa lễ Tết", ông Hiếu cho hay.

"Vì vậy, các ngân hàng tiếp tục đẩy mạnh huy động và xu hướng chung là lãi suất huy động còn tăng thêm. Nếu lãi suất huy động tăng, lãi suất cho vay cũng có khả năng tăng theo", ông Hiếu nhận định.

Lãi suất cho vay được dự báo tăng nhẹ

Theo Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục duy trì mặt bằng lãi suất thấp trong phần còn lại của năm nhằm hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng kinh tế trên 8% mà Chính phủ đặt ra. Tuy nhiên, thanh khoản hệ thống đang bớt dồi dào khi tín dụng tăng nhanh hơn huy động, trong khi áp lực tỷ giá thỉnh thoảng gia tăng.

KBSV cho rằng lãi suất huy động có xu hướng tăng nhẹ, nhất là khi nhu cầu tín dụng thường bật mạnh vào quý IV. Dù vậy, mặt bằng này nhiều khả năng vẫn duy trì ở mức thấp, tương đương hoặc thậm chí thấp hơn thời kỳ Covid-19, phù hợp định hướng nới lỏng chính sách tiền tệ.

Theo dự báo, các ngân hàng thương mại cổ phần có thể nâng lãi suất huy động thêm 0,2-0,3%/năm với kỳ hạn 6-12 tháng, trong khi nhóm ngân hàng quốc doanh sẽ giữ mức ổn định để đảm bảo vai trò dẫn dắt thị trường.

Lãi suất cho vay tại nhiều ngân hàng đã chững lại sau giai đoạn giảm mạnh từ đầu năm, góp phần hỗ trợ phục hồi kinh tế trong 3 quý đầu 2025, đặc biệt ở sản xuất, tiêu dùng và bất động sản. Tuy nhiên, mức lãi suất thấp hiện tại được cho là đã chạm đáy khi huy động bắt đầu tăng trở lại và biên lãi ròng (NIM) của nhiều ngân hàng bị thu hẹp, hạn chế khả năng tiếp tục giảm lãi vay.

Trong bối cảnh đó, KBSV dự báo lãi suất cho vay sẽ tăng nhẹ trong quý IV, nhưng mức tăng sẽ diễn ra thận trọng, không làm đảo ngược xu hướng nới lỏng chính sách tiền tệ.