Giải mã bí mật vi khuẩn đường ruột của những người thọ 100 tuổi

Kết quả nghiên cứu cho thấy, những vi khuẩn này và các hợp chất cụ thể mà chúng tạo ra, được gọi là "axit mật thứ cấp", có thể góp phần làm cho đường ruột khỏe mạnh và do đó có ảnh hưởng tới quá trình lão hóa đặc biệt.

Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn nữa để biết liệu những vi khuẩn này có thúc đẩy tuổi thọ đặc biệt dài hay không.

Những phát hiện hiện tại, được công bố trên tạp chí Nature, chỉ cho thấy mối liên hệ giữa những vi khuẩn đường ruột này với việc sống quá 100 tuổi.

Tác giả chính của nghiên cứu, tiến sĩ Kenya Honda, giáo sư tại Khoa Vi sinh và Miễn dịch học tại Đại học Y Keio ở Tokyo, cho biết, chúng không chứng minh được rằng những vi khuẩn này khiến con người sống lâu hơn.

Honda nói: "Mặc dù có thể gợi ý rằng những vi khuẩn sản xuất axit mật này có thể góp phần kéo dài tuổi thọ, nhưng chúng tôi không có bất kỳ dữ liệu nào cho thấy mối quan hệ nhân - quả giữa chúng".

Cộng đồng vi khuẩn và các vi sinh vật khác sống trong ruột, được gọi là hệ vi sinh vật đường ruột, được biết là có vai trò đối với sức khỏe của chúng ta và những thay đổi khi chúng ta già đi.

Ví dụ, có ít sự đa dạng hơn trong các loại vi khuẩn đường ruột có liên quan đến tình trạng yếu ớt ở người lớn tuổi. Nhưng các nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng những người đến tuổi 100 có thể có vi khuẩn đường ruột đặc biệt góp phần vào sức khỏe tốt. Thật vậy, những người sống trăm tuổi có xu hướng ít mắc các bệnh mãn tính và nhiễm trùng hơn so với những người lớn tuổi không đạt được cột mốc này.

Trong nghiên cứu mới, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra hệ vi sinh vật đường ruột của 160 cụ già, trung bình là 107 tuổi. Họ so sánh hệ vi sinh vật đường ruột của những người trăm tuổi với 112 người từ 85 đến 89 tuổi và 47 người từ 21 đến 55 tuổi.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người sống trăm tuổi có một "dấu hiệu" khác biệt của vi khuẩn đường ruột mà không thấy ở hai nhóm tuổi còn lại. Ví dụ, một số loài vi khuẩn nhất định được làm giàu hoặc cạn kiệt ở người sống trăm tuổi so với hai nhóm còn lại.

Sau đó, các nhà nghiên cứu đã phân tích các chất chuyển hóa trong ruột (sản phẩm của quá trình trao đổi chất) ở cả ba nhóm và phát hiện ra rằng những người sống trăm tuổi có hàm lượng axit mật thứ cấp cao hơn đáng kể so với hai nhóm còn lại.

Theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ, mật là chất lỏng màu vàng xanh do gan tạo ra và được lưu trữ trong túi mật. Axit mật là các hợp chất trong mật hỗ trợ tiêu hóa, đặc biệt là chất béo. Sau khi gan sản xuất axit mật, chúng được giải phóng vào ruột, nơi vi khuẩn biến đổi chúng về mặt hóa học thành axit mật thứ cấp.

Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mức độ đặc biệt cao của một loại axit mật thứ cấp được gọi là axit isoallolithocholic (isoalloLCA) ở người sống trăm tuổi. Các tác giả không biết vi khuẩn sử dụng quá trình trao đổi chất nào để tạo ra isoalloLCA, vì vậy họ đã đặt ra để nghiên cứu.

Họ đã sàng lọc các chủng vi khuẩn đường ruột từ một người 110 tuổi có nồng độ axit mật thứ cấp đặc biệt cao và phát hiện ra rằng vi khuẩn thuộc họ Odoribacteraceae sản xuất isoalloLCA.

Hơn nữa, isoalloLCA được phát hiện có đặc tính kháng khuẩn mạnh, có nghĩa là nó có thể ức chế sự phát triển của vi khuẩn "xấu" trong ruột.

Trong các thí nghiệm trên các món ăn trong phòng thí nghiệm và trên chuột, các tác giả phát hiện ra rằng isoalloLCA làm chậm sự phát triển của Clostridium difficile, một loại vi khuẩn gây tiêu chảy nghiêm trọng và viêm ruột kết.

IsoalloLCA cũng ức chế sự phát triển của cầu khuẩn ruột kháng vancomycin, một loại vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh được biết là gây nhiễm trùng trong bệnh viện.

Các phát hiện cho thấy isoalloLCA có thể góp phần giúp đường ruột khỏe mạnh bằng cách ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn xấu.

Những nhà nghiên cứu cũng gợi ý rằng những vi khuẩn này hoặc axit mật của chúng có thể điều trị hoặc ngăn ngừa nhiễm trùng C. difficile ở người, mặc dù sẽ cần nhiều nghiên cứu hơn để chỉ ra điều này.

Honda cho biết, nếu những vi khuẩn sản xuất axit mật này góp phần làm cho đường ruột khỏe mạnh, thì một ngày nào đó chúng có thể được sử dụng như một chế phẩm sinh học để cải thiện sức khỏe con người. Ông lưu ý rằng những vi khuẩn này có vẻ an toàn, vì chúng không tạo ra độc tố hoặc chứa các gene kháng thuốc kháng sinh.

Chưa biết chưa rõ bằng cách nào mà những người trăm tuổi có được những vi khuẩn có lợi này, nhưng cả di truyền và chế độ ăn uống đều có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc định hình thành phần của hệ vi sinh vật đường ruột của con người.

Các tác giả cho biết thêm nghiên cứu không thu thập thông tin về chế độ ăn uống, thói quen tập thể dục hoặc sử dụng thuốc của những người tham gia, tất cả đều có thể ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật đường ruột.

Sau kết quả này, để làm rõ hơn, các nghiên cứu trong tương lai cần theo dõi các nhóm lớn người theo thời gian có thể thăm dò thêm mối liên hệ giữa những vi khuẩn này và tuổi thọ.