Rà soát lại toàn bộ hồ sơ ứng viên giáo sư, phó giáo sư sau lùm xùm dư luận

Hội đồng Giáo sư nhà nước gửi văn bản đến các Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành năm 2021 về việc chuẩn bị cho phiên họp của Hội đồng Giáo sư nhà nước tới đây.  

Trong văn bản này, Hội đồng Giáo sư nhà nước đề nghị các Hội đồng Giáo sư ngành/liên ngành rà soát toàn bộ hồ sơ, tài liệu liên quan đến ứng viên. Lưu ý các trường hợp có đơn thư tố cáo, khiếu nại và phản ánh của dư luận xã hội liên quan đến nội dung chuyên môn, học thuật, tính liêm chính và uy tín khoa học, như: bài báo công bố trên các tạp chí chất lượng thấp, hoặc nằm trong danh mục tạp chí bị cảnh báo về chất lượng; bài đăng trên tạp chí đã được đưa ra khỏi danh mục ISI/Scopus; công bố bài báo số lượng lớn trong thời gian ngắn,...), báo cáo cụ thể tại phiên họp để Hội đồng Giáo sư nhà nước xem xét quyết định.

Từ kết quả rà soát, nếu phát hiện có hiện tượng bất thường trong hồ sơ ứng viên như đề cập trên, đề nghị phối hợp với Văn phòng Hội đồng Giáo sư nhà nước tập trung xử lý dứt điểm và báo cáo Hội đồng Giáo sư nhà nước.

Trên cơ sở hoạt động xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư năm 2021 của các Hội đồng Giáo sư cơ sở, Hội đồng Giáo sư ngành/liên ngành, tổng hợp những thuận lợi, khó khăn, những vấn đề đặt ra cần xem xét, giải quyết trong thời gian tới để báo cáo tại phiên họp.

Văn phòng Hội đồng Giáo sư nhà nước chuẩn bị báo cáo tổng hợp kết quả xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư của các Hội đồng Giáo sư ngành/liên ngành năm 2021; báo cáo về việc xem xét giải quyết đơn thư phản ánh, khiếu nại liên quan đến ứng viên và hoạt động của Hội đồng Giáo sư các cấp; đôn đốc, phối hợp với cơ quan, đơn vị có liên quan kịp thời trả lời cho ứng viên theo đúng quy định và thông tin đầy đủ đến các cơ quan truyền thông bảo đảm tính công khai, minh bạch.

Như trước đó, trao đổi với PV Dân trí, một vị giáo sư đang là thành viên một Hội đồng giáo sư ngành cho rằng, sở dĩ có hiện tượng các Hội đồng Giáo sư cơ sở và Hội đồng Giáo sư ngành để "lọt lưới" các bài báo trên, chỉ đến khi có kiện cáo mới tá hỏa đi "thuê" người thẩm định lại, là do một số thành viên Hội đồng Giáo sư các cấp (từ cấp cơ sở trở lên) không đủ trình độ để thẩm định/đánh giá đúng hồ sơ ứng viên, cả về trình độ chuyên môn và tiếng Anh.

Vị giáo sư này kiến nghị, phải rà soát lại hồ sơ của tất cả các thành viên Hội đồng Giáo sư các cấp, đồng thời công khai lý lịch khoa học trên mạng. Những ai trong 5 năm liên tục không có công bố quốc tế thì không nên tham gia, những ai không giảng dạy bậc đại học 3 năm liên tục cũng nên không đưa vào là thành viên Hội đồng Giáo sư.

"Đối với các ứng viên giáo sư, phó giáo sư kê khai hồ sơ có bài trên các tạp chí kém chất lượng, tạp chí giả mạo, tạp chí "dỏm" thì không được nộp hồ sơ trong vòng 3 - 5 năm. Bởi vì là ứng viên nói họ không biết tạp chí đó là "dỏm" thì không chấp nhận được vì họ phải là người hiểu rõ nhất về tạp chí đó trước khi gửi đăng bài. Những ứng viên này, xét về mặt đạo đức, đã không xứng đáng được xét, được công nhận" - vị giáo sư này nhấn mạnh.

 Vị giáo sư kiến nghị, cần củng cố liêm chính học thuật bằng cách Hội đồng Giáo sư Nhà nước phải có bộ phận tiền kiểm (thanh tra, giám sát) phát hiện và xử lý nghiêm các hiện tượng mờ ám, hậu kiểm (kiểm tra, rà soát lại các hồ sơ nếu có nghi vấn), công khai danh tính các ứng viên này cũng như danh tính các ủy viên Hội đồng Giáo sư các cấp, người đã thẩm định các hồ sơ có sai phạm. Cần có chế tài xử lý Hội đồng đã để "lọt" các vi phạm về giờ dạy, về công bố khoa học…

Đối với trường hợp ứng viên có nghi ngờ, để lại xem xét sau, không nhất thiết cứ phải để xét cùng với các ứng viên không có điều tiếng khác; khi nào đã xác minh được rõ ràng, thì xét sau; với các ứng viên vi phạm dù chỉ 1 bài thì cần cấm nộp hồ sơ 3-5 năm, hoặc tước chức danh sau khi Hội đồng đã công bố.

"Chỉ có chế tài như vậy mới mong làm lành mạnh hóa, trong sáng hóa Hội đồng giáo sư các cấp" - vị giáo sư này nhấn mạnh.