“Kết quả đánh giá học sinh Việt Nam gây bất ngờ cho cả Thế giới”
(Dân trí) - “Lần đầu tiên học sinh Việt Nam tham gia chương trình đánh giá PISA (2012) và xếp thứ 8 về Khoa học, thứ 17 về môn Toán và thứ 19 về môn Đọc hiểu trong số 65 quốc gia và vùng lãnh thổ, kết quả này đã gây bất ngờ cho cả thế giới”.
Việt Nam liều mình tham gia PISA
PISA là chương trình đánh giá học sinh quốc tế" do OECD khởi xướng và chỉ đạo, nhằm tìm kiếm các chỉ số đánh giá tính hiệu quả - chất lượng của hệ thống giáo dục của mỗi nước tham gia, qua đó rút ra các bài học về chính sách đối với giáo dục phổ thông. Quy mô của PISA là rất lớn và có tính toàn cầu. Qua 5 cuộc khảo sát đánh giá, ngoài các nước thuộc khối OECD còn có rất nhiều quốc gia là đối tác của khối OECD đăng ký tham gia. Cho tới nay PISA là cuộc khảo sát giáo dục duy nhất chỉ chuyên đánh giá về năng lực phổ thông của học sinh ở độ tuổi 15, độ tuổi kết thúc giáo dục bắt buộc ở hầu hết các quốc gia.
“Trong quá trình chuẩn bị về số liệu học sinh, danh sách các trường, các loại hình trường công lập, ngoài công lập, trường nghề, người ta (OECD - PV) nắm thông tin và chọn mẫu. Kết quả họ chọn 59 tỉnh thành được tham gia. Như vậy là ngẫu nhiên và ta không can thiệp vào được” - Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển (theo Vietnamnet) |
Trong khi đó, giáo viên và học sinh chưa từng được làm quen với các dạng đề thi của PISA, vì vậy, nếu không chuẩn bị kỹ cho học sinh làm quen với tư duy của các dạng đề thi PISA, học sinh sẽ khó có thể biết cách làm bài và trả lời đúng câu hỏi.
Nhìn chung, các kiến thức mà đề thi của PISA đòi hỏi là không hoàn toàn xa lạ với học sinh Việt Nam. Tuy nhiên, với cách thức ra đề thi và cách thức đánh giá của PISA, với cách dạy - học và cách đánh giá như hiện tại ở Việt Nam thì học sinh Việt Nam sẽ khó đạt kết quả cao khi tham gia PISA.
Bên cạnh đó, kết quả mỗi đợt đánh giá của PISA sẽ được công khai trên thế giới nên mang tính nhạy cảm. Nhiều nước đã không tham gia PISA vì không muốn bộc lộ sự yếu kém về kết quả làm bài của học sinh và thứ hạng thấp trong bảng xếp hạng. Việc sẵn sàng vượt qua những e ngại trên đã là thách thức đối với Việt Nam.
Năng lực toán học Việt Nam vượt chuẩn quốc tế
|
| Mean score in PISA 2012: 496 |
1 | Shanghai-China | 570 |
2 | Hong Kong | 545 |
3 | Singapore | 542 |
4 | Japan | 538 |
5 | Korea | 536 |
6 | Finland | 524 |
7 | Chinese Taipei | 523 |
8 | Canada | 523 |
9 | Ireland | 523 |
10 | Poland | 518 |
11 | Liechtenstein | 516 |
12 | Estonia | 516 |
13 | Australia | 512 |
14 | New zealand | 512 |
15 | Netherlands | 511 |
16 | Macao-China | 509 |
16 | Switzerland | 509 |
16 | Belgium | 509 |
19 | Germany | 508 |
19 | Viet Nam | 508 |
21 | France | 505 |
22 | Norway | 504 |
23 | United kingdom | 499 |
24 | United States | 498 |
25 | Denmark | 496 |
26 | Czech republic | 493 |
27 | Austria | 490 |
28 | Italy | 490 |
29 | Latvia | 489 |
30 | Luxembourg | 488 |
31 | Portugal | 488 |
32 | Spain | 488 |
33 | Hungary | 488 |
34 | Israel | 486 |
35 | Croatia | 485 |
36 | Iceland | 483 |
37 | Sweden | 483 |
38 | Slovenia | 481 |
39 | Lithuania | 477 |
40 | Greece | 477 |
41 | Russian Federation | 475 |
42 | Turkey | 475 |
43 | Slovak Republic | 463 |
44 | Cyprus | 449 |
45 | Serbia | 446 |
46 | United Arab Emirates | 442 |
47 | Thailand | 441 |
48 | Chile | 441 |
49 | Costa Rica | 441 |
50 | Romania | 438 |
51 | Bulgaria | 436 |
52 | Mexico | 424 |
53 | Montenegro | 422 |
54 | Uruguay | 411 |
55 | Brazil | 410 |
56 | Tunisia | 404 |
57 | Colombia | 403 |
58 | Jordan | 399 |
59 | Malaysia | 398 |
60 | Argentina | 396 |
61 | Indonesia | 396 |
62 | Albania | 394 |
63 | Kazakhstan | 393 |
64 | Qatar | 388 |
65 | Peru | 384 |
Lãnh đạo Bộ GD-ĐT cho biết: “Kỳ 2012, PISA tập trung vào lĩnh vực Toán học làm trọng tâm, nên đã có nhiều câu hỏi mới được biên soạn đáp ứng theo khung đánh giá năng lực hiện đại. Do đó, các bài thi Toán học có số lượng nhiều, mới lạ, được cập nhật và đôi khi là những tình huống quá mới lạ với HS VN. Do đó, học sinh phải làm rất nhiều câu hỏi Toán học, không đủ thời gian làm bài, đành bỏ lại 1 số câu sau của quyển đề thi, mặt khác vì nhiều câu hỏi nên các lỗi về giải toán sẽ mắc nhiều hơn. HS VN chưa được làm quen một số dạng toán gần đúng nên khó tính tóan, suy luận; Một số tình huống xa lạ không có ở VN, nên HS trả lời theo ước đoán, thiếu chính xác.
Lĩnh vực Đọc hiểu đạt kết quả thấp nhất trong 3 lĩnh vực là do đọc hiểu của PISA là đọc và trả lời các loại văn bản, nhiều loại hình văn bản nhật dụng như văn bản hành chính, văn bản Toán học, văn bản khoa học, thậm chí vẽ hình thay vì viết câu trả lời,... Văn bản mới lạ, nhiều tình huống xa lạ không giống như ở trường GV thường ra đề. Khi không hiểu rõ câu hỏi, không hiểu rõ văn bản, thời gian trả lời câu hỏi ngắn, HS đã không làm chủ tốc độ làm bài và bỏ lại 1 số câu hỏi. Có 1 số câu hỏi Đọc hiểu HS mình làm không được tốt lắm. Ví dụ: Câu hỏi yêu cầu học sinh vẽ hành trình đi đến điểm Cực Nam của ông Musel, thì HS cứ viết câu trả lời, do chưa được làm quen với yêu cầu cần thực hiện dạng này. Câu hỏi này không khó, hầu hết HS các nước OECD làm được nhưng HSVN lại không làm được.
Tiếp tục tham gia PISA
Lãnh đạo Bộ GD-ĐT cho biết, Việt Nam đã rất nghiêm túc tuân thủ các yêu cầu kỹ thuật và các nguyên tắc của OECD. Kết quả thực hiện phản ánh đúng năng lực của học sinh, đáng tin cậy. Học sinh VN đã nỗ lực và cố gắng hết mình để hoàn thành bài thi, đạt kết quả tốt. Điều đó cho thấy HS VN học rất khá, không thua kém gì HS ECD.
Lãnh đạo Bộ khẳng định: Việt Nam sẽ tiếp tục nghiên cứu, vận dụng các kĩ thuật, phương pháp của PISA vào công tác đánh giá chất lượng giáo dục phổ thông, nhất là đổi mới cách ra đề kiểm tra, đề thi và phương pháp đánh giá chất lượng trên diện rộng - của từng điạ phương (không phải là đánh giá kết quả của các cá nhân các học sinh).
PISA được thực hiện theo chu kì 3 năm một lần (bắt đầu từ năm 2000). Đối tượng đánh giá là học sinh trong độ tuổi 15, độ tuổi kết thúc giai đoạn giáo dục bắt buộc ở hầu hết các quốc gia (15 năm 3 tháng đến 16 năm 2 tháng - độ tuổi PISA). PISA hướng vào các trọng tâm về chính sách, được thiết kế và áp dụng các phương pháp khoa học cần thiết để giúp chính phủ các nước tham gia rút ra các bài học về chính sách đối với giáo dục phổ thông. Mục đích của PISA nhằm kiểm tra xem, khi đến độ tuổi kết thúc giai đoạn giáo dục bắt buộc học sinh đã được chuẩn bị để đáp ứng các thách thức của cuộc sống sau này ở mức độ nào. |