Doanh nghiệp "bắt tay" nhà trường để không còn "thợ sửa xe đi sửa điều hòa"

Ngày 29/3, 22 giảng viên đến từ 22 trường nghề trên cả nước đã được trao Chứng nhận giảng viên ủy quyền Daikin năm 2022. Đây là một trong những kết quả của dự án hợp tác đào tạo nâng cao tay nghề kỹ thuật viên ngành điều hòa không khí do doanh nghiệp thực hiện dưới sự giám sát của Tổng Cục Giáo dục nghề nghiệp (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội).

Phát biểu tại lễ trao chứng nhận, PGS.TS Nguyễn Thị Việt Hương - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp (GDNN) đánh giá, sự hợp tác giữa hệ thống GDNN và các doanh nghiệp khẳng định định hướng phát triển GDNN của Việt Nam hiện nay, điều này đang được cụ thể hóa và làm sâu sắc hơn trong tất cả các chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đối với GDNN.

"Tôi đánh giá cao cách doanh nghiệp lựa chọn đối tượng đào tạo trong dự án này, đó là các giảng viên. Đây là đối tượng cốt lõi của mọi cốt lõi. Họ đóng vai trò làm sứ giả kết nối doanh nghiệp và nhà trường. Các nhà giáo được đào tạo, tiếp cận với công nghệ, tri thức và văn hóa lao động hiện đại, tiên tiến của doanh nghiệp sau đó truyền tải lại cho học sinh, sinh viên.

Đó là con đường chính xác nhất và nhanh nhất để thị trường lao động có được đội ngũ kỹ thuật viên đạt yêu cầu.

Sự hợp tác của một doanh nghiệp đến từ Nhật Bản và hệ thống GDNN của Việt Nam góp phần gắn kết tình hữu nghị giữa hai đất nước vốn có những nét gần gũi về văn hóa, tính cần cù, chịu khó trong lao động", PGS.TS Nguyễn Thị Việt Hương nói.

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục GDNN cũng chúc mừng các nhà giáo đã tham gia dự án hợp tác này. Đây là cơ hội quý báu để các thầy cô luyện nghề, tiếp cận công nghệ, phương pháp làm việc và môi trường lao động mới. Đặc biệt là tiếp cận được những thông điệp quý báu về văn hóa lao động của một đất nước thành công.

Bà Hương mong muốn lãnh đạo các nhà trường tiếp tục tạo điều kiện cho nhiều thầy cô tham gia các chương trình bồi dưỡng, phối hợp cùng doanh nghiệp để nhân rộng đội ngũ nhà giáo cốt lõi, làm hạt nhân cho đội ngũ sinh viên giỏi sau này.

"Chúng tôi đặc biệt mong muốn và giao nhiệm vụ cho tổ gắn kết doanh nghiệp của Tổng cục GDNN tham mưu với lãnh đạo các cấp để có những chính sách cho nhà giáo đã tham gia các chương trình này. Chúng ta cần có những đề xuất nhằm thể chế hóa, đưa những chứng nhận này vào hệ thống đạt tiêu chuẩn để ít nhất là tôn vinh, ghi nhận quá trình học hỏi của họ.

Tổ gắn kết doanh nghiệp cũng tham mưu để có chính sách động viên, tạo điều kiện cho người lao động tiếp cận các khóa huấn luyện; những kỹ sư giỏi của doanh nghiệp tham gia vào hệ thống đào tạo của GDNN", bà Hương nói.

Dự án hợp tác đào tạo nâng cao tay nghề kỹ thuật viên ngành Điều hòa không khí ra đời từ thực trạng thị trường Việt Nam.

Theo dự báo, nếu đến năm 2025, thị trường Việt Nam bán ra khoảng 5 triệu bộ điều hòa dân dụng room air thì cần tới 80 nghìn kỹ thuật viên được chuẩn hóa tay nghề để đáp ứng nhu cầu lắp đặt, bảo dưỡng, sửa chữa.

Tuy nhiên, doanh nghiệp và hệ thống GDNN nhận thấy rất nhiều trường hợp gặp lỗi lắp đặt, bảo dưỡng và sửa chữa cho tay nghề của kỹ thuật viên chưa cao. Thậm chí, vào mùa nóng cao điểm, thợ sửa xe cũng đi sửa điều hòa. Điều đó gây ảnh hưởng tới hình ảnh của các hãng điều hòa và việc đào tạo nghề của Việt Nam.

Trước thực trạng đó, doanh nghiệp đặt ra vấn đề làm sao để mở rộng mạng lưới đào tạo kỹ thuật viên đạt chuẩn, sau đó quản lý mạng lưới này một cách có hệ thống, nâng cao hình ảnh ngành Điều hòa không khí và GDNN của Việt Nam.

Để giải quyết vấn đề này, doanh nghiệp đã đề xuất mô hình phối hợp dưới sự hướng dẫn, giám sát và hỗ trợ của Tổng cục GDNN để kết nối với các trường nghề trên cả nước, đào tạo cho giảng viên và cung cấp trang thiết bị đạt chuẩn cho nhà trường. Sau đó, nhà trường tiến hành đào tạo ra hệ thống kỹ thuật viên và sinh viên được chuẩn hóa tay nghề.

Trước đây, sinh viên sau khi hoàn thành 3 năm học cao đẳng nghề vẫn cần thêm 6 tháng đến 1 năm được đào tạo trong các doanh nghiệp để trở thành thợ lành nghề. Tuy nhiên, với mô hình hợp tác này, doanh nghiệp chuyển giao hoàn toàn chương trình, hoạt động đào tạo của mình cho các cơ sở GDNN.

Từ đó, nhà trường thay doanh nghiệp đào tạo bổ sung, cập nhật kiến thức cho sinh viên (khi các em có nhu cầu) sau khi các em hoàn thành chương trình học chính quy.

Mô hình hợp tác này đáp ứng được 3 tiêu chí: Một là nhu cầu của thị trường lao động; hai là tính chuyên môn hóa của xã hội, nghĩa là nhà trường tập trung vào đào tạo còn doanh nghiệp tập trung tối đa cho sản xuất, kinh doanh; ba là nâng cao tính thuận tiện, tận dụng mạng lưới các trường nghề rộng khắp trên cả nước để đào tạo cho người học.

Qua đó, Tổng cục GDNN có thể đánh giá và kiểm soát hiệu quả và chất lượng đào tạo trên toàn quốc, áp dụng mô hình hợp tác mới giữa trường nghề và doanh nghiệp. Các trường nghề đảm bảo nội dung đào tạo và chất lượng học viên đáp ứng nhu cầu thị trường, cải thiện cơ sở đào tạo, tài liệu và chất lượng đào tạo. Đội ngũ giảng viên ủy quyền được nâng cao kỹ năng đào tạo với các chứng chỉ quốc tế, nâng cao động lực giảng dạy.

Năm 2022, doanh nghiệp đã mở rộng phối hợp với 41 tỉnh, thành trên cả nước ở nội dung đào tạo điều hòa room air; 17 tỉnh, thành đào tạo về điều hòa thương mại sky air.

Số lượng kỹ thuật viên được các trường đào tạo và cấp chứng nhận đào tạo đồng ký kết giữa doanh nghiệp và nhà trường tăng từ 230 (năm 2021) lên 1240 người (năm 2022).

Trong năm 2022, tại miền Bắc, 21 trường đã được doanh nghiệp ủy quyền đào tạo về điều hòa room air, 11 trường đào tạo về điều hòa sky air. Kết quả, các trường này đã đào tạo điều hòa room air cho 552 kỹ thuật viên và sinh viên, số người được đào tạo về điều hòa sky air là 93.

Ở miền Trung, có 6 cơ sở được ủy quyền đào tạo điều hòa room air và 2 cơ sở đào tạo điều hòa sky air. Kết quả, 4 cơ sở tiến hành đào tạo được 364 kỹ thuật viên và sinh viên về điều hòa room air.

Ở miền Nam, nội dung điều hòa room air có 20 cơ sở được ủy quyền, đào tạo được 838 kỹ thuật viên và sinh viên; trong 7 cơ sở được ủy quyền đào tạo điều hòa sky air, có 2 cơ sở tiến hành đào tạo được 73 kỹ thuật viên và sinh viên.