ĐH Tôn Đức Thắng nôn nóng có công bố quốc tế, không dựa vào tiềm lực sẵn có

Thông tin trên được nêu trong báo cáo kết quả kiểm tra việc thực hiện chính sách pháp luật về khoa học công nghệ; tuyển sinh, liên kết, đào tạo từ xa, tự chủ mở ngành, đào tạo trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ tại Trường ĐH Tôn Đức Thắng; vừa được Bộ GD&ĐT công bố.

Trước đó, từ ngày 9/5/2022 đến 11/5/2022, đoàn kiểm tra của Bộ GD&ĐT đã tiến hành kiểm tra tại Trường ĐH Tôn Đức Thắng.

Trường có biểu hiện "nôn nóng" trong việc công bố quốc tế

Đoàn kiểm tra đánh giá, trong việc thực hiện chính sách pháp luật về khoa học công nghệ, Trường ĐH Tôn Đức Thắng có những ưu điểm như: Quy chế tổ chức, hoạt động của trường và một số đơn vị liên quan lĩnh vực khoa học công nghệ được xây dựng và ban hành đầy đủ; Các quy định liên quan đến chế độ, chính sách của giảng viên, nghiên cứu viên được quy định rõ ràng; Hoạt động nghiên cứu khoa học của người học được quan tâm đúng mức;…

"Giai đoạn 2019-2021, trên cơ sở các quy định hiện hành, trường đã chủ động xây dựng, ban hành và đưa vào áp dụng nhiều chủ trương, chính sách nhằm thúc đẩy hoạt động nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ", đoàn kiểm tra nhấn mạnh.

Tuy nhiên, đoàn kiểm tra cũng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế của Trường ĐH Tôn Đức Thắng.

Theo đó, từ năm 2019-2020, trường có biểu hiện "nôn nóng" trong việc công bố quốc tế, không dựa trên định hướng thế mạnh thực tế. Số lượng công bố quốc tế không dựa vào tiềm lực sẵn có của trường mà chủ yếu dựa vào cán bộ kiêm nhiệm (trong nước và nước ngoài) ngoài trường.

Công bố quốc tế của Trường ĐH Tôn Đức Thắng có tác giả là người nước ngoài và cán bộ kiêm nhiệm là người trong nước rất cao, chiếm tới 70% tổng số công bố quốc tế của trường trong giai đoạn 2019-2021. 

Kinh phí chi cho công bố quốc tế năm 2019, 2020 của trường chiếm tỷ lệ 10-14% nguồn thu từ học phí là không phù hợp với Nghị định 99 ngày 25/10/2014 của Chính phủ. 

Ngoài ra, theo đoàn kiểm tra, Trường ĐH Tôn Đức Thắng ký hợp đồng với các nhà khoa học trong và ngoài nước để hợp tác trong nghiên cứu khoa học có nhiều nội dung không phù hợp. Kiểm tra xác suất một số hợp đồng, nội dung hợp đồng không thể hiện rõ thông tin cũng như nhiệm vụ cần thực hiện: đơn vị công tác, lĩnh vực chuyên môn,…

Trong những năm trước, trường đã xây dựng và ban hành một số chủ trương chính sách thúc đẩy công bố quốc tế chưa tập trung vào việc ưu tiên đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ nhà khoa học cơ hữu của nhà trường. Các kết quả nghiên cứu và công bố quốc tế chủ yếu dựa vào việc hợp tác với các nhà khoa học ngoài trường, đặc biệt là nhà khoa học nước ngoài.

Kinh phí chi trả cho hoạt động công bố quốc tế không hợp lý, mất cân đối với  nguồn kinh phí đầu tư cho các lĩnh vực hoạt động khác của nhà trường. Chưa có chính sách phù hợp cho hoạt động nghiên cứu khoa học gắn với việc nâng cao chất lượng đào tạo.

Một số ngành không có giảng viên cơ hữu là giáo sư hoặc phó giáo sư chủ trì

Về công tác tuyển sinh và đào tạo, theo đánh giá của đoàn kiểm tra Bộ GD&ĐT, Trường ĐH Tôn Đức Thắng đạt được một số ưu điểm. Cụ thể, trong công tác phát triển ngành đào tạo, trường đã mở thêm 2 ngành đào tạo trình độ tiến sĩ và 1 ngành đào tạo trình độ đại học; chương trình đào tạo, lựa chọn giáo trình được cập nhật thường xuyên.

Trong 3 năm liền, từ 2019-2021, nhà trường đều tuyển đủ hoặc vượt chỉ tiêu sinh viên đã đăng ký. Trường cũng đã đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, giảng đường, phòng học, khu tập thể dục thể thao, phòng thực hành, thí nghiệm, thư viện khang trang và hiện đại. Nhà trường có hợp tác tốt với một số trường đại học nước ngoài và có mở rộng thêm các chương trình liên kết đào tạo nước ngoài.

Tuy nhiên, kết quả kiểm tra cũng cho thấy Trường ĐH Tôn Đức Thắng vẫn còn một số tồn tại như trình tự các bước trong việc mở ngành đào tạo chưa thực hiện theo quy định. Giảng viên người nước ngoài chủ trì mở ngành đào tạo nhưng chỉ ký hợp đồng thỉnh giảng hoặc hợp đồng ngắn hạn là không phù hợp. 

Bên cạnh đó, một số ngành của trường không có giảng viên cơ hữu là giáo sư hoặc phó giáo sư chủ trì ngành đào tạo để duy trì các điều kiện mở ngành trình độ thạc sĩ, tiến sĩ.

Ở một số ngành, chủ trì ngành là giáo sư/phó giáo sư người nước ngoài; là người đã nghỉ hưu. Thậm chí, có ngành không đủ giảng viên cơ hữu có trình độ tiến sĩ ngành phù hợp. Điều kiện này vi phạm quy định tại Nghị định số 04 ngày 22/01/2021 của Chính phủ, quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực giáo dục. 

Trường còn phê duyệt đề án thí điểm liên kết đào tạo trình độ tiến sĩ với nước ngoài theo hình thức "sandwich", bán thời gian, trong khi nhiều ngành chưa mở đào tạo ở trình độ tiến sĩ; tổ chức tuyển sinh và hoạt động đào tạo tại cơ sở Bảo Lộc và Nha Trang khi chưa được cấp phép hoạt động đào tạo.

Ngoài ra, năm 2021, trường không tuyển sinh được ở trình độ thạc sĩ và tiến sĩ; hiện số lượng giảng viên có trình độ đại học còn lớn.

Kiến nghị dừng ký kết hợp đồng đối với cán bộ "3 không"

Đối với các nội dung liên quan chính sách pháp luật về khoa học công nghệ, đoàn kiểm tra Bộ GD&ĐT đưa ra 5 kiến nghị với Trường ĐH Tôn Đức Thắng.

Thứ nhất, tổ chức rà soát, hoàn thiện quy định về hoạt động khoa học và công nghệ phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành. Có chính sách, quy định về kết quả nghiên cứu và công bố quốc tế thực chất, đóng góp hiệu quả cho việc nâng cao tiềm lực khoa học công nghệ và chất lượng đào tạo, đặc biệt là chất lượng đào tạo sau đại học của nhà trường. 

Thứ hai, bố trí kinh phí cho hoạt động khoa học và công nghệ (trong đó có kinh phí chi cho công bố quốc tế) hợp lý, đảm bảo cân đối với nguồn thu của trường theo quy định của pháp luật hiện hành. 

Thứ ba, rà soát, dừng ký kết hợp đồng đối với cán bộ không thực hiện hợp tác nghiên cứu, hướng dẫn học viên sau đại học, tham gia hoạt động chuyên môn của trường. 

Thứ tư, có kế hoạch, lộ trình xử lý dứt điểm việc nợ đọng kinh phí công bố quốc tế với các tác giả đã ký kết hợp đồng trong giai đoạn 2019-2021 theo đúng quy định pháp luật. 

Thứ năm, rà soát, xây dựng, ban hành quy định về liêm chính học thuật phù hợp với thông lệ quốc tế. 

Đối với công tác tuyển sinh và đào tạo, đoàn kiểm tra kiến nghị 7 nội dung, trong đó có rà soát, cập nhật các quy định, quy chế của cơ sở đào tạo về mở ngành, tuyển sinh, đào tạo và tổ chức thực hiện theo đúng quy định pháp luật hiện hành. 

Trường cũng cần rà soát việc ký kết hợp đồng lao động với giảng viên là người nước ngoài, bảo đảm đúng quy định về người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam; thực hiện tuyển sinh và chỉ tiêu tuyển sinh theo đúng quy định pháp luật hiện hành. 

Ngoài ra, thực hiện tổ chức hoạt động đào tạo theo đúng quy chế đào tạo của Bộ GD&ĐT đã ban hành và quy định của Luật Giáo dục đại học (không liên kết đào tạo trình độ thạc sĩ, không tổ chức đào tạo tại những địa điểm chưa được cấp phép hoạt động đào tạo). 

Đối với các nội dung về tuyển sinh, tổ chức đào tạo tại phân hiệu Trường ĐH Tôn Đức Thắng ở Khánh Hòa và cơ sở Bảo Lộc cùng việc không đảm bảo duy trì đội ngũ giảng viên cơ hữu để mở một số ngành đào tạo ở trình độ thạc sĩ, tiến sĩ theo quy định, đoàn kiểm tra cho biết đã chuyển thanh tra Bộ xem xét, quyết định xử phạt hành chính Trường ĐH Tôn Đức Thắng, căn cứ vào quy định hiện hành.