Chống lạm thu trong trường học: Lo tình trạng “trên bảo dưới không nghe”

Xử lý hiệu trưởng để xảy ra sai phạm thu chi 

Trước lo lắng tình trạng lạm thu khi năm học đến, Bộ GD-ĐT yêu cầu các trường công khai các khoản thu, chi đầu năm học theo đúng quy định hiện hành; không để xảy ra tình trạng "lạm thu".

Đồng thời, Bộ yêu cầu các Sở GD-ĐT phải tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm người đứng đầu cơ sở giáo dục để xảy ra sai phạm trong thu, chi đầu năm học...

Hàng loạt Sở GD-ĐT các tỉnh thành đã phát đi văn bản về phòng chống lạm thu trong trường học khi năm học mới vừa bắt đầu. Hầu hết các địa phương công bố cụ thể các khoản thu theo quy định, các khoản thu thỏa thuận trong trường học cùng với những yêu cầu, cảnh báo để tránh lạm thu. 

Tại Quảng Nam, Sở GD-ĐT công bố cụ thể mức học phí từng bậc học, cách thức thu không được thu dồn, thu gộp tránh gây áp lực cho phụ huynh. Trong khoản thu chi khác, Sở nhấn mạnh việc nghiêm cấm nhà trường tổ chức dạy tăng tiết có thu tiền của học sinh trái với quy định dạy thêm, học thêm...

Sở GD-ĐT TPHCM cũng văn bản công bố mức học phí, các khoản thu theo quy định, khoản thu theo thỏa thuận ở tất cả các bậc học thực hiện trong năm học 2019 - 2020.

Lãnh đạo Sở yêu cầu các trường học phải công khai các khoản thu, cấp hóa đơn cho học sinh; tuyệt đối không được giao cho giáo viên thu, chi tiền.

Đối với các khoản thu thỏa thuận như vệ sinh phí, tổ chức phục vụ bán trú…, Sở phân cấp các quận huyện xem xét và quyết định căn cứ trên tình hình thực tế địa phương, không cào bằng các mức thu. 

Đối với các khoản thu hộ - chi hộ, các trường phải tổ chức lấy ý kiến thống nhất của phụ huynh để tổ chức thực hiện theo hướng dẫn. 

Đặc biệt, TPHCM yêu cầu các quận huyện thành lập các đoàn kiểm tra tình hình thu chi đầu năm tại các trường để kịp thời chấn chỉnh tình trạng thu các khoản thu không đúng quy định. 

Cấm lợi dụng "cánh tay" Hội phụ huynh

Ban đại diện Cha mẹ học sinh từ lâu được xem là "cánh tay nối dài" của nhiều trường học trong vấn đề thu chi. Không ít trường "mớm" qua hội này để lạm thu nhưng lại như thể mình... vô can, vô tội. 

Nắm được điều này, nhiều địa phương đã phải thẳng thắn yêu cầu các trường không được mượn danh nghĩa Ban đại diện Cha mẹ học sinh để thực hiện các khoản thu ngoài quy định. 

TPHCM yêu cầu các đơn vị giáo dục nghiêm cấm việc lợi dụng danh nghĩa Ban đại diện Cha mẹ học sinh để thu các khoản thu ngoài quy định tại Thông tư số 55 của Bộ GD-ĐT. Ban đại diện Cha mẹ học sinh chỉ được thu các khoản phục vụ trực tiếp cho hoạt động của ban. 

Cụ thể, Ban đại diện Cha mẹ học sinh không được thu các khoản Bảo vệ cơ sở vật chất nhà trường, bảo đảm an ninh nhà trường, trông coi phương tiện tham gia giao thông của học sinh; vệ sinh lớp học, vệ sinh trường; khen thưởng cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên nhà trường; mua sắm máy móc, trang thiết bị, đồ dùng dạy học cho trường, lớp học hoặc cho cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên nhà trường; hỗ trợ công tác quản lý, tổ chức dạy học và các hoạt động giáo dục; sửa chữa, nâng cấp, xây dựng mới các công trình của nhà trường.

Cũng phải nói, những hình thức yêu cầu, đề nghị, xử lý trong việc phòng chống lạm thu từ trên ban xuống năm nào cũng được nhắc đến. Nhưng trên thực tế, trên bảo dưới không nghe, tình trạng lạm thu trong trường học theo nhiều hình thức năm nào cũng diễn ra ở nhiều trường trở thành gánh nặng và cả nỗi ám ảnh của phụ huynh có con đến trường. 

Nhằm nắm bắt kịp thời và xử lý lạm thu tại các cơ sở giáo dục, Sở GD-ĐT tỉnh Đồng Tháp còn công bố số điện thoại đường dây nóng của lãnh đạo Sở, các phòng chuyên môn thuộc Sở, lãnh đạo Phòng GD-ĐT các huyện, thị để tiếp nhận thông tin phản ánh từ phụ huynh, học sinh... 

Hoài Nam