21 năm dạy chữ trên giường

Chủ nhật, 20/11/2011 - 05:05

(Dân trí) - Không qua trường lớp, không nghiệp vụ sư phạm, bản thân là người bị liệt, vậy mà 21 năm qua, người thầy ấy đã dạy chữ cho hàng trăm em học trò nghèo, không ít em giờ đã thành đạt và đang theo học tại các trường đại học.

Nơi vùng quê nghèo xã Xuân Bái, huyện Thọ Xuân (Thanh Hóa) không ai là không biết biết danh tiếng thầy giáo Nguyễn Trung Nghĩa, ở thôn Quyết Thắng 1. Thầy Nghĩa chưa hề học qua trường lớp hay nghiệp vụ sư phạm nào, trong khi bản thân thầy là một người bị liệt hơn 30 năm. Thế nhưng, 21 năm qua, tại ngôi nhà nhỏ nơi xóm nghèo, thầy Nghĩa đã thầm lặng gieo từng con chữ cho hàng trăm học sinh (HS) nghèo.

Học sinh đến với thầy Nghĩa hầu hết là con các gia đình nghèo.

Người thầy không bằng cấp

Nằm cách thị trấn Thọ Xuân chừng 30 km về phía Tây, chúng tôi tìm đến ngôi nhà nhỏ nằm nơi xóm Quyết Thắng 1, xã Xuân Bái. Trong căn nhà nhỏ do Hội Chữ thập đỏ tỉnh Thanh Hóa hỗ trợ xây dựng từ năm 2008, là một lớp học sắp tan giờ. Thấy người lạ vào lớp, như chuẩn bị từ trước, tất cả các em HS đều đứng dậy đồng thanh chào khách.

Trước mắt chúng tôi là một người thầy với khuôn mặt phúc hậu, làn da sạm đen đang nằm trên chiếc giường cũ kỹ giảng bài cho HS. Và đó cũng là hình ảnh thường thấy của thầy Nghĩa hơn 20 năm qua.

Sinh ra trong một gia đình đông anh em, Nghĩa là đứa trẻ thông minh, khỏe mạnh. Rồi tai họa ấp đến bất ngờ, năm 1965, anh bị mắc bệnh thấp khớp teo cơ.

Dù bị bệnh tật hành hạ, nhưng với lòng ham học của mình, Nghĩa vẫn chăm chỉ đến trường đi học. Khi vừa học xong lớp 7/10, cũng là lúc bệnh của Nghĩa ngày một nặng hơn và rồi anh phải từ bỏ ước mơ tới trường của mình từ đấy.

Sau 15 năm điều trị căn bệnh quái ác, không những không khỏi mà nó còn khiến các cơ cứ teo lại, co rút hết chân tay làm Nghĩa mất khả năng đi lại.

21 năm qua, thầy Nghĩa nằm một chỗ trên giường dạy chữ cho học sinh nghèo.

Từ đó, thế giới không gian đối với anh chỉ là khoảng sáng của ô cửa sổ bên chiếc giường nhỏ. Mọi sinh hoạt hàng ngày càng trở nên khó khăn hơn, nhiều lúc anh thấy mình như bị rơi vào hố sâu của sự tuyệt vọng bởi số phận quá nghiệt ngã với anh. Nhưng với ý nghĩ “tàn nhưng không phế”, cùng với tình yêu cuộc sống mãnh liệt, anh đã sống những ngày tháng không hề vô nghĩa.

Bằng nghị lực của bản thân, bằng niềm khát khao cống hiến tri thức, năm 1990, anh mở lớp học đầu tiên và cũng từ đó hai từ “thầy Nghĩa” được người dân trong thôn gọi một cách trìu mến và kính trọng. Tuy bị liệt nửa người nhưng mọi sinh hoạt cá nhân như tắm rửa, giặt giũ thầy đều tự làm lấy.

Không những “tự phục vụ” cho bản thân thầy còn chăm sóc chu đáo một mẹ già ốm yếu nay đã ngoài 90 tuổi. Hàng xóm ai cũng khen thầy hiếu thuận với mẹ. Hôm nào thầy cũng dậy sớm nấu cháo cho mẹ ăn, rồi cơm nước hai mẹ con đều do thầy nấu nướng. Mọi sinh hoạt của hai mẹ con đều diễn ra quanh chiếc giường nhưng khá gọn gàng, sạch sẽ.

Cảm phục tấm lòng của một người thầy

Mọi hoạt động sinh hoạt hàng ngày với thầy Nghĩa đã là một khó khăn, nhưng với công việc của một người thầy đứng trên bục giảng lại là một thử thách không nhỏ.Thầy Nghĩa tâm sự: “Mình nằm một chỗ trên giường nên công việc giảng dạy cho các cháu gặp nhiều khó khăn. Khó khăn nhất là lúc viết lên bảng, tôi phải nhờ các cháu khênh bảng để ra đầu giường, tôi viết xong lại phải nhờ các cháu treo lên hay lúc bài cho các cháu tập viết… ”.

Hình ảnh thầy Nghĩa đã khắc sâu vào tâm trí biết bao thế hệ học trò nơi vùng quê nghèo.

Lớp học thầy Nghĩa không giống với bất kỳ một lớp học nào bởi trình độ của các em HS không giống nhau, thầy dạy hai môn Văn - Toán với các em từ mẫu giáo đến lớp 5. Cánh tay trái duy nhất trên cơ thể còn cử động lúc cầm phấn viết bảng lúc lại cầm những bàn tay nhỏ nắn nót từng nét bút đầu đời cho các học trò nghèo, lúc lại làm những công việc vặt trong gia đình nuôi bản thân và mẹ già.

Chương trình giáo dục cải cách và đổi mới liên tục nên thầy vừa dạy vừa phải mượn sách vở của các em học trước về nghiên cứu. Hầu hết các em HS đến với thầy chủ yếu là con em các gia đình có hoàn cảnh khó khăn, ở xa nên thầy không thu học phí, nhiều gia đình ở xa như huyện Thường Xuân còn gửi luôn ở nhà thầy, nhờ thầy dạy dỗ.

Đến nay, đã có hơn 300 HS được thầy Nghĩa dạy chữ, nhiều lớp HS giờ đây đã trưởng thành và đang theo học tại các trường đại học danh tiếng như: ĐH Y Thái Bình; Học viện Tài chính, ĐH Bách khoa Hà Nội và nhiều em học xong trở về quê hương công tác.

Không chỉ dạy học, hàng ngày dù nằm một chỗ nhưng thầy vẫn tận tụy chăm sóc mẹ già 90 tuổi.

Bác Nguyễn Văn Quang, một người dân địa phương tự hào và không giấu được xúc động khi nói về thầy Nguyễn Trung Nghĩa: “Người dân chúng tôi ai cũng cảm phục tấm lòng cao cả của thầy Nghĩa cả. Nếu không có thầy chắc nhiều con em HS gia đình nghèo trong xã không có điều kiện đến trường mất. Hoàn cảnh thầy đúng là rõ khổ, bản thân tàn tật, lại còn phải nuôi cả mẹ già nữa. Người dân chúng tôi thương thầy lắm nhưng cũng không giúp được gì nhiều cho thầy. Chúng tôi chỉ cầu mong cho thầy có sức khỏe để giúp đỡ các cháu HS nghèo của địa phương”.

Nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, xin được gửi tới thầy lời chúc sức khỏe để tiếp tục “đưa con đò chở chữ” đến với các học trò nghèo!

Hoàng Văn - Duy Tuyên