Tác giả "Say một đời vì em" nói gì khi ca khúc bị gán mác AI?

Say một đời vì em đã nhanh chóng vượt khỏi phạm vi một ca khúc mới để trở thành hiện tượng, lan tỏa từ mạng xã hội đến đời sống hằng ngày.

Ca khúc xuất hiện trong không gian quán cà phê, nhà hàng, ở những buổi tụ tập bạn bè và phủ sóng mạnh trên TikTok với hàng loạt video triệu view dùng đoạn điệp khúc quen thuộc: “Ta say không phải vì men, mà vì em, yêu quá nên quên”...

Nhờ giai điệu dễ nghe và ca từ giàu cảm xúc, ca khúc thu hút lượng nghe lớn ngay từ khi xuất hiện, dù không hề có chiến dịch quảng bá.

Sức nóng của ca khúc tiếp tục tăng khi hàng loạt phiên bản được đăng tải trên các nền tảng số. Đáng chú ý, bản do AI (công nghệ trí tuệ nhân tạo) thể hiện trên kênh Ken Quách, phát hành ngày 8/8, nhanh chóng vượt mốc 15 triệu lượt xem và trở thành một trong những phiên bản được chia sẻ nhiều nhất.

Ca sĩ Nguyên Vũ cũng thu hút hơn 2,3 triệu lượt xem với bản cover mang màu sắc riêng, trong khi phiên bản của Phan Đinh Tùng ghi nhận gần 1 triệu lượt xem.

Nhiều nghệ sĩ như NSƯT Minh Thu, Hà Nhi hay Anh Quân Idol tiếp tục chọn thể hiện lại, góp phần giữ cho ca khúc hiện diện dày đặc trên mạng xã hội lẫn sân khấu biểu diễn, củng cố vị trí của Say một đời vì em như một trong những hiện tượng âm nhạc nổi bật nhất năm nay.

Tuy nhiên, chính mức độ lan tỏa quá rộng lại tạo nên một hiểu lầm kéo dài. Không ít khán giả tin rằng Say một đời vì em là sản phẩm do AI sáng tác, nhất là khi một số nghệ sĩ và trang thông tin đăng tải dữ liệu chưa chính xác.

Trước sự nhầm lẫn này, tác giả Hương My Bông (tên thật Nguyễn Thị Hương Bông, sống tại Hà Nội) quyết định lên tiếng để làm rõ nguồn gốc và khẳng định quyền sở hữu đối với tác phẩm.

Chia sẻ với phóng viên Dân trí, Hương My Bông cho biết cô thực sự buồn và tủi thân khi ca khúc bị quy chụp là sản phẩm của trí tuệ nhân tạo.

“Say một đời vì em được tôi viết trong một giai đoạn nhiều tổn thương nhưng cũng đầy yêu thương. Mỗi câu hát đều mang dấu ấn ký ức và cảm xúc của tôi. Khi nghe tin bài hát bị hiểu nhầm do AI tạo ra, tôi có cảm giác như đứa con tinh thần của mình bị tước mất linh hồn”, cô nói.

Theo tác giả, AI chỉ hỗ trợ tạo bản ghi âm sau khi bài hát đã hoàn thiện, còn giai điệu, tinh thần và câu chuyện đều xuất phát từ trải nghiệm cá nhân của cô. Dù ngại ồn ào, Hương My Bông cho rằng, việc lên tiếng là cần thiết khi chứng kiến tác phẩm có dấu hiệu bị khai thác sai và thậm chí có người muốn chiếm đoạt. Một số phát ngôn về việc bài hát do AI sáng tác càng khiến cô lo lắng.

“Nếu tôi im lặng, người ta có thể mặc nhiên cho rằng ca khúc không có tác giả thật. Tôi chỉ muốn bảo vệ tác phẩm của mình một cách minh bạch và đúng pháp luật”, cô bày tỏ.

Hương My Bông cho biết, bản phác thảo đầu tiên của Say một đời vì em được hình thành vào tháng 4, viết tay và lưu giữ cẩn thận, trước khi hoàn chỉnh vào ngày 16/5. Tựa đề gốc là Men say và phiên bản đầu tiên được chính cô thu âm bằng giọng nữ.

Cô nhớ rõ thời điểm viết ca khúc là khi bản thân thu mình khỏi những ồn ã thường ngày, tìm cách tự chữa lành bằng việc đối diện với nỗi cô đơn của chính mình. Đó là giai đoạn tâm lý đặc biệt, khi Hương My Bông chậm lại để sắp xếp những cảm xúc còn dang dở trong lòng.

“Tôi thường ngồi một mình ngoài ban công, đối diện với nỗi cô đơn rất đời. Khi ấy, ký ức về một mối tình tan vỡ lại ùa về, đó là tình yêu với chàng trai kém tuổi ở phương xa, chưa một lần chạm tay, chưa một lần gặp mặt, nhưng đủ sâu sắc để ở lại mãi.

Vì duyên số nên chúng tôi không thể ở bên nhau. Mối tình chị - em đầu tiên và duy nhất ấy vừa buồn vừa đẹp, để rồi từ những cảm xúc ấy tôi viết nên câu hát Ta ngồi với bóng chính mình. Nói đôi ba chuyện buồn không thành tên”, cô chia sẻ.

Nhiều chi tiết trong ca khúc phản ánh trực tiếp đời sống của tác giả. Câu “say hoài tóc cũng ngả sương” được viết vào thời điểm cô bước vào giai đoạn tuổi 40, mái tóc đã bắt đầu điểm bạc. Hay câu “tim ơi, khâu vết thương ta” lại lấy cảm hứng từ hình ảnh một cô gái chắp vá trái tim tan nát sau những đổ vỡ.

“Không một hệ thống AI nào có thể tự tạo ra những liên tưởng xuất phát từ trải nghiệm thật, những rung động vừa thực, vừa đau, vừa sâu như vậy. Tôi đau lòng khi đứa con tinh thần bị phủ nhận”, Hương My Bông bộc bạch.

Những hiểu lầm quanh quyền sở hữu ca khúc bắt đầu từ thời điểm video được công bố trên kênh Ken Quách, khi bản đầu tiên gắn logo AI Music Box và đề tên hai người: Ken Quách - Hương My Bông. Điều này khiến nhiều khán giả cho rằng bài hát do AI sáng tác hoặc Ken Quách là đồng tác giả.

Thực tế, Ken Quách chỉ đảm nhận vai trò phối khí và sản xuất. Anh đã ký văn bản chuyển nhượng toàn bộ quyền tác giả bản phối cho Hương My Bông từ ngày 11/9 và xác nhận mình không giữ vai trò đồng sáng tác.

Cô cũng khẳng định thông tin ca sĩ Nguyên Vũ mua độc quyền ca khúc là chưa chính xác. Thỏa thuận giữa hai bên chỉ cho phép anh phát hành 1 MV duy nhất trong vòng một năm và đến thời điểm hiện tại, cô chưa nhận bất kỳ khoản thanh toán nào. Nếu muốn khai thác thương mại hoặc biểu diễn, ca sĩ bắt buộc phải xin phép bằng văn bản.

Dù vậy, Hương My Bông vẫn gửi lời cảm ơn đến các nghệ sĩ đã thể hiện ca khúc thời gian qua, đồng thời cho biết các đơn vị quản lý tác quyền sẽ triển khai những bước cần thiết nhằm bảo vệ quyền lợi theo quy định pháp luật.

“Sau mọi tranh luận, điều tôi mong khán giả hiểu rõ nhất là nguồn gốc thật sự của bài hát. Say một đời vì em là câu chuyện thật, cảm xúc thật, được viết từ trái tim của một người phụ nữ bình thường chứ không phải sản phẩm của máy móc”, cô nói.

Dù chỉ là người sáng tác nghiệp dư, cô cho biết mình luôn làm việc nghiêm túc, trân trọng giá trị của lao động sáng tạo.

Được biết, Hương My Bông hiện sinh sống và làm việc tại Hà Nội. Cô tiết lộ bản thân vẫn miệt mài sáng tác mỗi khi cảm xúc ùa về. Bên cạnh Say một đời vì em, cô đã hoàn thiện nhiều ca khúc viết về người lính, về tình yêu và hành trình của những người mẹ đơn thân, dự kiến sẽ lần lượt giới thiệu trong thời gian tới.

“Tôi không dám nhận mình là nhạc sĩ. Tôi chỉ đang kể lại đời mình bằng giai điệu và ý thơ”, Hương My Bông bày tỏ.