Nhà văn Trần Thị Trường được tặng giải thưởng Thành tựu văn học trọn đời

Sáng 15/12, Hội Nhà văn Hà Nội đã tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và phương hướng hoạt động năm 2026. 

Tại sự kiện, Ban tổ chức đã công bố và trao giải thưởng Văn học năm 2025 cùng tặng thưởng Thành tựu văn học trọn đời, giải Cống hiến cho các tác giả xuất sắc.

Năm nay, tặng thưởng Thành tựu văn học trọn đời được trao cho nhà văn Trần Thị Trường - một cây bút đa diện của văn đàn Việt Nam. Bà được biết đến qua các tiểu thuyết Lời cuối cho em (năm 1990), Kẻ mắc chứng điên (năm 1992) và đặc biệt là Phố Hoài (năm 2020), tác phẩm gây ấn tượng bởi cấu trúc, bút pháp và chiều sâu trong miêu tả không gian đô thị cùng tâm lý nhân vật.

Chủ đề về thân phận, phẩm giá con người và mối quan hệ giữa cá nhân với xã hội là sợi chỉ đỏ xuyên suốt sáng tác của bà.

Ngoài viết văn, Trần Thị Trường còn là nhà bình luận âm nhạc có chiều sâu, nhà phê bình văn học uy tín và một họa sĩ.

Sự giao thoa giữa văn chương, âm nhạc và hội họa tạo nên phong cách nghệ thuật riêng, giàu tính nhân văn. Bà cũng tích cực tham gia các hoạt động xã hội, từng nhiều năm đảm nhiệm công tác trong Ban kiểm tra của Hội Nhà văn Hà Nội.

Chia sẻ với phóng viên Dân trí, nhà văn Trần Thị Trường cho biết, bà xúc động khi nhận giải thưởng Thành tựu văn học trọn đời - một sự ghi nhận cao quý mà Hội Nhà văn Hà Nội dành cho bà.

"Thực ra, nếu không được vinh danh ở giải thưởng này thì tôi vẫn phải viết và sáng tạo nghệ thuật. Tuy nhiên, việc được tổ chức, tập thể ghi nhận là một vinh dự, tiếp thêm động lực để tôi bền bỉ hơn với hoạt động sáng tạo nghệ thuật.

Trong ngần ấy năm gắn bó với văn chương, tôi cứ nghĩ mình viết ra cho riêng mình, cho cộng đồng mà mình gửi gắm, cứ nghĩ đó là một việc làm thầm lặng… nhưng cuối cùng lại được tập thể ghi nhận. Điều đó khiến tôi thật sự hạnh phúc”, bà Trường chia sẻ.

Khi được hỏi: "Thời gian gần đây nhiều người lo ngại AI (trí tuệ nhân tạo) sẽ thay thế con người sáng tác, viết văn, bà nghĩ sao về những băn khoăn này?".

Nhà văn Trần Thị Trường nói: "AI là công cụ hiện đại, tôi cũng sử dụng ứng dụng này. Trí tuệ nhân tạo có kỹ năng, thông tin đa dạng, nhanh nhạy nhưng phần cảm xúc không nhiều. AI không bao giờ thay thế được cảm xúc của con người, chúng ta nên sử dụng nó như một người giúp việc...".

Ở sự kiện, Hội Nhà văn Hà Nội cũng trao tặng giải thưởng Văn học cho 3 tác phẩm thuộc các thể loại thơ, văn xuôi và văn học dịch, các tác phẩm này được xuất bản từ ngày 1/10 năm trước đến 30/9 của năm xét giải.

Đó là các tác phẩm: Tập thơ Đi về phía mặt trời của Lê Cảnh Nhạc, tập truyện ngắn Thị trấn cá bông của Đinh Phương và tập thơ song ngữ Nga - Việt Những cơn bão tuyết - của dịch giả Thái Xuân Nguyên.

Những cơn bão tuyết tuyển chọn 100 bài thơ tiêu biểu của Xergay Exenhin, nhân kỷ niệm 100 năm ngày mất của nhà thơ Nga (1925-2025). Bản dịch được đánh giá cao khi tiếng Việt và nguyên tác cùng tôn vinh, làm sáng rõ vẻ đẹp của nhau.

Nhà thơ Lê Cảnh Nhạc bày tỏ sự xúc động khi Đi về phía mặt trời được vinh danh. Ông cho biết, năm nay số lượng tác phẩm được trao giải rất ít, riêng mảng lý luận phê bình không có tác phẩm nào được lựa chọn, mỗi thể loại chỉ chọn một tác phẩm duy nhất.

Theo tác giả, tập thơ từng được đề cử năm 2024 nhưng ông chủ động xin rút do thời điểm xuất bản nằm ngoài khung xét giải.

"Năm nay, Hội đồng thơ tiếp tục đề nghị lên và Ban chấp hành Hội bỏ phiếu tán thành 100%. Tôi không có quyền được bỏ phiếu mặc dù tôi ở trong Ban chấp hành...", ông Nhạc cho biết.

Nhân dịp này, Hội Nhà văn Hà Nội cũng đã làm thủ tục kết nạp 38 tác giả đủ tiêu chuẩn vào Hội, trong đó có 2 tác giả thuộc lĩnh vực văn xuôi, 2 tác giả thuộc lĩnh vực văn học dịch và 34 tác giả thuộc lĩnh vực thơ.