Khám phá vẻ đẹp tiếng Việt qua tác phẩm “Chữ và người, 400 năm…”

Sáng 4/10, tại Thư viện Phố sách Hà Nội, nhà văn Hoàng Minh Tường ra mắt cuốn sách Chữ và người, 400 năm…, ghi lại hành trình khai sinh chữ Quốc ngữ và những con người góp phần tạo dựng di sản văn hóa Việt.

Tác phẩm không chỉ là một công trình lịch sử, mà còn là bản anh hùng ca về tiếng Việt. Cuốn sách dẫn độc giả trở về Đàng Trong thế kỷ 17, thời điểm một hệ thống chữ viết kỳ diệu ra đời từ lòng trân trọng sâu sắc dành cho tiếng nói dân tộc.

Cuốn sách khắc họa cuộc gặp gỡ định mệnh giữa tiếng Việt giàu âm sắc và hệ thống chữ Latinh đơn giản. Nhân vật trung tâm, giáo sĩ Bồ Đào Nha Francisco de Pina, ngay từ lần đầu đặt chân đến Đại Chiêm (Hội An) đã bị mê hoặc bởi vẻ đẹp trong sáng và sức biểu cảm độc đáo của tiếng Việt.

Nhận thấy tiềm năng to lớn của ngôn ngữ này, ông bắt đầu công cuộc phiên âm tiếng Việt sang chữ Latinh - tiền đề cho sự ra đời của chữ Quốc ngữ mà chúng ta sử dụng ngày nay.

Hành trình của Pina không chỉ là công việc học thuật, mà còn là sự kết nối cảm xúc giữa những con người từ hai nền văn hóa khác nhau.

Mối quan hệ thầy trò giữa Pina và học trò Bento Thiện, cùng sự hỗ trợ của nhà thông thái Đào Duy Từ và lòng tin của Vương Thái phi Minh Đức, Công nữ Ngọc Vạn, đã thắp lên ngọn lửa chữ viết, hình thành nên một di sản văn hóa vô giá cho dân tộc Việt.

Bên cạnh công cuộc phiên âm tiếng Việt, tác phẩm còn khéo léo lồng ghép số phận và câu chuyện về số phận của nhiều nhân vật lịch sử, từ đó phác họa bức tranh toàn cảnh về xã hội Đại Việt thời kỳ đó. Đó là chuyện tình đầy trắc trở giữa Nguyễn Phúc Kỳ và tiểu thư Tống Thị Toại, hay cuộc hôn nhân chính trị đầy hy sinh của công nữ Ngọc Vạn với vua Chân Lạp.

Những tuyến nhân vật giúp tác giả làm nổi bật các biến động lịch sử, những âm mưu tranh quyền đoạt vị, đồng thời thể hiện sự giao thoa văn hóa mạnh mẽ giữa Đông - Tây.

Điều này cũng làm sống động bối cảnh lịch sử và nhấn mạnh vai trò của chữ viết, vừa là công cụ lưu giữ tri thức, vừa là biểu tượng tinh thần dân tộc.

Điểm đặc sắc của Chữ và người, 400 năm… là cách nhà văn biến tiếng Việt thành một nhân vật chính sống động. Hoàng Minh Tường cho thấy, tiếng Việt không chỉ là phương tiện giao tiếp mà còn là kho báu văn hóa, mang trong mình lịch sử và tinh thần của dân tộc. Mỗi nét chữ, mỗi dấu câu đều chứa đựng hơi thở của lịch sử, sự hy sinh và tận tâm của những con người đã dốc lòng gìn giữ chữ viết.

Tác phẩm là lời nhắc nhở rằng chữ Quốc ngữ không chỉ là kết quả một công trình nghiên cứu, mà còn là tinh hoa của tình yêu và lòng trân trọng sâu sắc dành cho tiếng nói cha ông.