Họa sĩ 9x đưa văn hóa Việt vào tranh sơn mài

Đỗ Mạnh Hiệp sinh năm 1995, anh yêu thích mỹ thuật từ nhỏ. Tốt nghiệp THPT, do chưa tự tin lắm, nên anh chỉ dám đăng ký thi vào trường Cao đẳng Sư phạm nhạc họa trung ương.

Trong thời gian theo học tại Cao đẳng, Hiệp dành thời gian nghiên cứu, tìm hiểu rồi mạnh dạn đăng ký và thi đỗ vào trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam.

Học đúng chuyên ngành mình yêu thích, Hiệp như "cá gặp nước" và thử sức ở nhiều chất liệu từ sơn mài, lụa, sơn dầu... Nhưng cuối cùng anh chọn sơn mài là chất liệu để thể hiện đại đa số tác phẩm của mình.

Anh bảo, để vẽ sơn mài cần có độ tĩnh nhất định. Những chất liệu trong sơn mài tạo ra hiệu ứng và cảm xúc bề mặt mà các chất liệu khác không có được. Sau khi đã trải qua nhiều chất liệu, anh nhận thấy sơn mài phù hợp nhất cho việc thể hiện ý đồ của anh trên mặt tranh.

"Để hoàn thành một tác phẩm sơn mài, người họa sĩ phải trải qua rất nhiều công đoạn phức tạp, từ phác thảo bố cục tranh, vẽ trên vóc, mài, rồi đánh bóng tranh… Đặc biệt, ở khâu cuối cùng - mài tranh, đòi hỏi người họa sĩ phải hết sức tỉ mỉ, cẩn trọng.

Nếu mài non tay, thì màu sắc của bức tranh không được như mình mong muốn, không mang lại vẻ đẹp của tranh. Nhưng nếu mài quá tay, thủng vóc, lại phải vá, rất khó và tốn kém. Hầu hết các họa sĩ vẽ sơn mài đều thừa nhận rằng, kỹ thuật vẽ sơn mài khó và có tính ngẫu nhiên, ngay cả các họa sĩ dày dặn kinh nghiệm, nhiều khi cũng bị bất ngờ trước hiệu quả đạt được sau khi mài tranh", Mạnh Hiệp kể về quá trình vẽ một bức tranh sơn mài.

Họa sĩ 9x yêu thích màu vàng và sự tỉ mỉ khi vẽ tranh sơn mài, nhất là cảm giác hồi hộp, chờ đợi khám phá xen lẫn tò mò trong quá trình mài màu để lộ dần những lớp màu sắc ẩn đằng sau và việc tận hưởng niềm vui khi tác phẩm được hoàn thành.

Hơn chục năm miệt mài cầm cọ, số tranh anh vẽ đã lên đến hàng nghìn bức lớn nhỏ. Hiện anh đang tập trung vào việc thực hiện các tác phẩm sơn mài theo dòng tâm thức, dòng tranh thể hiện những hồi ức, suy tưởng từ quá khứ.

Họa sĩ Đỗ Mạnh Hiệp cho biết, một trong những lý do để anh lựa chọn và theo đuổi dòng tranh sơn mài là bởi đây là dòng tranh truyền thống, mang đậm dấu ấn, bản sắc văn hóa Việt Nam.

"Sơn mài là chất liệu không thể làm giả được. Ngày nay, với sự phát triển của xã hội, của công nghệ 4.0, của trí tuệ nhân tạo AI, rất có thể tạo ra những bức tranh sống động theo chất của sơn dầu, màu nước. Nhưng với sơn mài thì không thể, bởi sơn mài là tác phẩm duy nhất và chính người họa sĩ không thể vẽ lại bức thứ hai giống hệt thế", Mạnh Hiệp cho hay.

Chia sẻ những khó khăn của họa sĩ trẻ đam mê vẽ sơn mài, Đỗ Mạnh Hiệp cho biết, đó là bài toán kinh tế. Tranh sơn mài vừa khó, chi phí lại cao. Để vẽ một bức tranh khổ 40x60, anh phải dùng mất nửa quỳ vàng (tương đương nửa chỉ vàng), nếu vẽ tranh khổ to hơn, thì phải dùng không dưới 1 quỳ (tương đương 1 chỉ vàng), đó là còn chưa tính các họa cụ khác như vóc, màu nếu không đam mê thì rất ít người có thể theo đường dài được.

Là họa sĩ trẻ, nhưng Đỗ Mạnh Hiệp không chạy theo thị hiếu hay tìm kiếm sự dễ dãi, anh nói "không" với việc nhái phong cách, nhái tác phẩm, mà luôn tự tìm cho mình một phong cách và lối đi riêng, với mong muốn tạo ra những sản phẩm nghệ thuật mới mẻ, hấp dẫn và mang phong cách của riêng mình.

Mạnh Hiệp xác định, anh làm nghề khác để lo kinh tế cho gia đình, còn với hội họa là "sân chơi" để anh thỏa mãn đam mê, tìm tòi sáng tạo trong nghệ thuật, vừa vẽ vừa đúc rút kinh nghiệm trong kỹ thuật vẽ tranh, để sáng tạo ra thật nhiều tác phẩm đẹp, giới thiệu văn hóa Việt Nam đến với những người yêu tranh trong và ngoài nước.