Chuyện "thâm cung bí sử" của đoàn làm phim Tây Du Ký

Người phụ nữ làm nên tác phẩm kỳ diệu "Tây Du Ký"

Dù đã có rất nhiều tác phẩm điện ảnh, truyền hình chuyển thể Tây Du Ký (nguyên tác tiểu thuyết của Ngô Thừa Ân) nhưng cho đến nay, đối với công chúng, bộ phim truyền hình của cố đạo diễn Dương Khiết, phát sóng lần đầu vào năm 1986, vẫn được xem là tác phẩm thành công nhất.

Bản phim được sản xuất với công nghệ thô sơ nghèo nàn vẫn có một sức hút mãnh liệt với nhiều thế hệ khán giả và trở thành kinh điển. 

Từ nhỏ, đạo diễn Dương Khiết đã rất yêu thích các tác phẩm văn học cổ đại và lần đầu tiên bà tìm đọc tiểu thuyết Tây Du Ký là khi lên 8 tuổi. Bà từng mơ ước làm đạo diễn và mong trở thành người chuyển thể những tác phẩm nổi tiếng lên màn ảnh. 

Năm 1958, đạo diễn Dương Khiết được nhận vào làm tại Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc và tham gia làm đạo diễn cho một số chương trình. Năm 1980, bà mới bắt đầu làm đạo diễn phim truyền hình với bộ phim đầu tay. Trong 20 năm làm đạo diễn, Dương Khiết chỉ thực hiện 11 bộ phim truyền hình và thành công nhất trong số đó chính là Tây Du Ký. 

Để tạo nên siêu phẩm truyền hình này, cố đạo diễn Dương Khiết đã mất tới 6 năm nghiên cứu để biến cuốn tiểu thuyết nổi tiếng thành những thước phim sinh động và cuốn hút. Trong những năm tháng làm nghề, nữ đạo diễn sở hữu dáng vẻ nhỏ bé này đã liên tục góp mặt trong danh sách những nghệ sĩ nổi tiếng của Trung Quốc. 

Trước khi được công nhận là một nữ đạo diễn tài năng, Dương Khiết từng bị nghi ngờ về năng lực. Trong quá trình đang thực hiện Tây Du Ký, kinh phí hết nên đài truyền hình ngừng cung cấp tiền. 

Nữ đạo diễn rất tức giận trước quyết định này nhưng không làm gì được. Bà đành nỗ lực tự tìm nguồn tài chính và may mắn đã mỉm cười với người phụ nữ bé nhỏ, giúp bà tiếp tục thực hiện những thước phim thành công. 

Năm 2010, đạo diễn Dương Khiết được Hội ủy viên công tác đạo diễn truyền hình Trung Quốc trao giải thưởng "Kiệt xuất cống hiến" cho những cống hiến không mệt mỏi của bà với nghệ thuật. 

7 năm sau đó, đạo diễn Dương Khiết qua đời sau một thời gian dài hôn mê sâu, bà thọ 88 tuổi. Tang lễ của bà có sự tham dự của những diễn viên góp mặt trong Tây Du Ký.

Niềm đau mang tên "Tây Du Ký" của Dương Khiết

Bộ phim Tây Du Ký không chỉ mang đến cho Dương Khiết danh tiếng suốt đời mà rất nhiều diễn viên trong đoàn phim biết ơn Dương Khiết, gọi bà là ân sư.

Thế nhưng, cố đạo diễn Dương Khiết từng gây sốc khi tiết lộ trong một bài phỏng vấn vào năm 2011 rằng: "Tôi không thấy vẻ vang về Tây Du Ký. Bộ phim chính là nỗi đau đớn mãi trong lòng của tôi. Mười năm sau khi phim phát sóng lần đầu, tôi không xem nó. Bật ti vi, thấy Tây Du Ký là tôi chuyển kênh".

Ít ai biết rằng, phía sau thành công vang dội của Tây Du Ký là những nỗi khổ tâm và day dứt của nữ đạo diễn tài năng. Trong đó, mâu thuẫn giữa các thành viên trong đoàn thực sự là niềm đau với Dương Khiết. 

"Tôi không biết nên nói thế nào. Đã xảy ra những việc không vui", cố đạo diễn chia sẻ. 

Trong đó, chuyện chênh lệch cát-sê của dàn diễn viên từng khiến Dương Khiết đau lòng. Trong đoàn, có những diễn viên phụ nhận cát sê cao hơn diễn viên chính.

Từ Thiếu Hoa, một trong ba người đảm nhận vai Đường Tăng, từng bỏ đoàn phim Tây Du Ký vì cảm thấy cát-sê của mình không thỏa đáng. Điều này được chính "Trư Bát Giới" Mã Đức Hoa tiết lộ trong một bài phỏng vấn vào năm 2015. Từ Thiếu Hoa không hài lòng khi biết số tiền mình nhận được cho mỗi tập phim thấp hơn "Trư Bát Giới" Mã Đức Hoa. 

So với nam diễn viên đóng vai phụ là Bạch Mã và mẹ Đường Tăng, cát-sê của Từ Thiếu Hoa càng thấp hơn. Khi quay được 5 tập phim, ông xin trả vai với lý do đi học cao học. Sau này, Từ Thiếu Hoa không giữ quan hệ với đoàn làm phim Tây Du Ký và vắng mặt trong khá nhiều buổi tụ họp của đoàn phim. 

Nỗi day dứt của Dương Khiết vì bất tín

Với Tây Du Ký, Dương Khiết còn có một nỗi day dứt với nữ diễn viên Dương Xuân Hà, người thể hiện rất thành công vai diễn Bạch Cốt Tinh. "Cả đời này, người tôi có lỗi nhất chính là Dương Xuân Hà", nữ đạo diễn tâm sự.

Khi mời Dương Xuân Hà tham gia Tây Du Ký, cố đạo diễn có lời đề nghị nếu nữ diễn viên họ Dương đảm nhiệm vai Bạch Cốt Tinh, bà sẽ để Dương Xuân Hà vào vai nữ vương Tây Lương trong tập phim khác. 

Các diễn viên đều từ chối vì không muốn vào vai yêu quái nhưng Dương Xuân Hà, khi đó là một nữ nghệ sĩ sân khấu nổi tiếng, đã chấp nhận lời đề nghị của Dương Khiết. 

Tuy nhiên, đạo diễn Dương Khiết đã không giữ lời hứa, trao vai nữ vương Nữ nhi quốc cho người khác. Sự thất hứa này đã khiến Dương Xuân Hà giận cố đạo diễn và từ mặt luôn cả đoàn làm phim. Thậm chí, bà còn tuyên bố không bao giờ đóng bộ phim truyền hình nào nữa.  

Nhiều năm sau, đoàn làm phim Tây Du Ký tổ chức các buổi gặp mặt, Dương Xuân Hà không bao giờ tham gia, dù vai diễn của bà được đánh giá là Bạch Cốt Tinh xuất sắc nhất từ trước đến nay. 

Khi nhắc lại câu chuyện trên truyền hình, cố đạo diễn Dương Khiết nhiều lần nhận lỗi về mình vì đã nuốt lời và không đưa ra được cách giải quyết làm đẹp lòng hai diễn viên. 

Năm 2021, Dương Xuân Hà nói trong một chương trình truyền hình rằng, qua nhiều năm, câu chuyện đã bị thêu dệt quá mức và bà không giận cố đạo diễn Dương Khiết đến vậy. 

Nam diễn viên phụ đóng nhiều vai nhất trong Tây Du Ký

Vì kinh phí chi cho bộ Tây Du Ký quá ít chỉ 6 triệu nhân dân tệ (khoảng 20 tỷ đồng) nên cố đạo diễn Dương Khiết chỉ đủ tiền thuê một quay phim và một máy quay. Trong phim, các diễn viên phải đảm nhiệm khá nhiều vai. 

Ví dụ "Tôn Ngộ Không" Lục Tiểu Linh Đồng thể hiện 17 nhân vật trong Tây Du Ký, "Trư Bát Giới" Mã Đức Hoa đóng 14 nhân vật, "Sa Tăng" Diêm Hoài Lễ thể hiện 10 nhân vật. Tuy nhiên, người đóng nhiều vai nhất trong bộ phim danh tiếng này lại nam diễn viên Lý Kiến Thành, 20 lần.

Ông thể hiện các nhân vật như Tôn Giả ở Tây Thiên, Tinh Tế Quỷ, Sư tử vàng thành tinh, Lý Ngư Tinh, Linh Lợi Quỷ.... Số lượng vai diễn trong phim Lý Kiến Thành nhiều tới mức ông không nhớ hết. 

Lý Kiến Thành không buồn vì thường xuyên đảm nhiệm vai phụ. Thậm chí, ông còn vui vẻ cho hay: "Trong phim tôi đóng nhiều vai như thế, thu hoạch tuyệt đối không ít hơn người khác". 

Lý Kiến Thành từng đóng thay Mã Đức Hoa trong phân cảnh Quạt Ba Tiêu và phân đoạn Trư Bát Giới cưỡi mây do nam diễn viên Mã Đức Hoa bị chấn thương. Giữa Mã Đức Hoa và đạo diễn Dương Khiết từng xảy ra mâu thuẫn vì cố đạo diễn ngỏ ý để Lý Kiến Thành đóng nốt vai Trư Bát Giới trong hai tập cuối. 

Sau bộ phim, Lý Kiến Thành vẫn giữ liên lạc với các diễn viên và tham gia các sự kiện gặp mặt của đoàn làm phim.