Vụ cháy chung cư 44 người chết: Vì sao Hong Kong vẫn dùng giàn giáo tre?

Ít nhất 44 người thiệt mạng, hơn 200 người mất tích và 45 người rơi vào tình trạng nguy kịch trong đám cháy ở cụm chung cư Wang Fuk Court thuộc quận Đại Bộ, Hong Kong (Trung Quốc).

Ngọn lửa bùng lên từ hệ thống giàn giáo bằng tre bên ngoài một tòa nhà ở Wang Fuk Court vào chiều 26/11, sau đó lan sang các tòa còn lại trong cụm chung cư 8 tòa. Đây vốn là khu nhà gồm 8 tòa cao 31 tầng với 2.000 căn hộ và là nơi sinh sống của hàng nghìn người.

Thời điểm xảy ra hỏa hoạn, các tòa chung cư đang trải qua quá trình cải tạo nên được bao phủ bởi hệ thống giàn giáo tre và những tấm lưới an toàn.

Theo tờ The Guardian, nguyên nhân chính thức của vụ cháy chưa được công bố. Tuy nhiên, giàn giáo bằng tre cùng lớp lưới che màu xanh dùng trong quá trình thi công có thể đã khiến lửa lan nhanh trên bề mặt các tòa nhà.

Hiện Hong Kong là một trong số rất ít nơi trên thế giới còn duy trì việc sử dụng giàn giáo bằng tre trong xây dựng. Hệ thống mắt lưới tre đan chằng chịt, buộc bằng dây nhựa và bao quanh các tòa nhà cao tầng là hình ảnh quen thuộc của nơi này.

Trong khi đó ở Trung Quốc đại lục, bên ngoài các công trình xây dựng hầu như đều chuyển sang dùng loại giàn giáo bằng kim loại vì an toàn, đạt chất lượng hơn.

Lý do tại sao Hong Kong vẫn giữ thói quen dùng giàn giáo tre cho các công trình xây dựng?

Theo các chuyên gia phân tích, có 3 nguyên nhân chính khiến những giàn giáo tre vẫn được ưa chuộng trong các công trình xây dựng tại Hong Kong.

Nguyên nhân đầu tiên là vấn đề tốc độ. Đội ngũ giàu kinh nghiệm sử dụng vật liệu tre sẽ nhanh chóng "bao bọc" một tòa nhà trong thời gian ngắn do vật liệu này nhẹ, có thể cắt gọt phù hợp với hình dáng không đồng đều của công trình.

Yếu tố này rất quan trọng khi xây dựng tại các con phố chật hẹp, thậm chí là nơi cần cẩu khó tiếp cận như ở Hong Kong.

Lý do tiếp theo là chi phí lắp đặt rẻ hơn rất nhiều so với giàn giáo kim loại. Tre là một trong những loài thực vật mọc nhanh nhất trên trái đất. So với thép hoặc nhôm, chúng có giá trị thấp hơn, dễ kiếm. Bởi vậy, tre đã trở thành vật liệu xây dựng có tính dẻo dai và bền bỉ suốt nhiều thế kỷ.

Nhờ yếu tố này, các nhà thầu có thể đưa ra mức giá thầu thấp, giúp hạ chi phí sửa chữa và sơn định kỳ công trình.

Ngoài ra, Hong Kong có đội ngũ lắp ráp giàn giáo bằng tre nhiều kinh nghiệm. Hàng năm, đặc khu hành chính này vẫn cấp chứng chỉ cho các thợ giàn giáo. Đây cũng là một nghề trong văn hóa xây dựng ở Hong Kong, tạo nên nét khác biệt so với nhiều nơi.

Tại Hong Kong, giàn giáo được dựng từ mặt đất bằng hai loại tre khác nhau. Loại tre dày và cứng cáp dùng để hỗ trợ chịu tải. Loại mỏng và nhẹ hơn sẽ tăng độ kiên cố cho kết cấu. Hai loại này kết hợp với nhau, buộc bằng nút thắt chuẩn xác.

Những thợ xây giàn lành nghề cũng phải mất nhiều năm mới làm chủ được kỹ năng này. Những giàn giáo tốt nhất vẫn cần thêm lực đỡ ở dạng dầm kim loại để thanh tre dựa vào. Và phương pháp truyền thống này ngày nay vẫn được thợ xây ở Hong Kong sử dụng.

Tuy nhiên từ tháng 3, chính quyền đặc khu cho biết, họ nhận thấy những lo ngại về an toàn xây dựng khi dùng giàn giáo bằng tre nên bắt đầu loại bỏ vật liệu này để chuyển sang thép chống cháy.

Giới chức địa phương tuyên bố, 50% công trình xây dựng công cộng phải sử dụng khung kim loại. Tuy nhiên, điều này vẫn vấp phải sự phản đối của Công đoàn thợ giàn giáo tre Hong Kong. Hiện đặc khu hành chính có khoảng 2.500 thợ lắp giàn giáo tre.