"Vỡ mộng" tour giá rẻ, lùa khách vào cửa hàng mua sắm, ngủ tạm nhà dân

Những chuyến đi "bão táp"

"Dù công ty du lịch có đền bù tiền, nhưng tổn thất về thời gian, tinh thần sao bù đắp được", chị Trâm bực tức, nói. Người phụ nữ 42 tuổi đã mua tour Trung Quốc đi Trương Gia Giới - Phượng Hoàng Cổ Trấn với giá 16 triệu đồng, đoàn gồm 21 người, khởi hành từ TPHCM. 

Những tưởng sẽ có hành trình với nhiều kỷ niệm đẹp, chị Trâm đã chuốc bực tức vào người bởi "tour giá rẻ". Ngày đầu tiên, sau 20 tiếng "vật vờ" ở sân bay để đến Hồ Nam (Trung Quốc), hướng dẫn viên bắt đầu thông báo với đoàn về những điểm tham quan không mua được vé, dù tour đã được đặt từ trước Tết.

Chị Trâm nhớ lại: "Họ nói sẽ đưa đoàn xem show biểu diễn nghệ thuật của Trương Nghệ Mưu với giá vé VIP là 350 tệ (khoảng 1,1 triệu đồng) nhưng thực tế đó là chương trình khác của đạo diễn Phùng Tiểu Cương với giá vé là 200 tệ (khoảng 700.000 đồng). Chúng tôi rất bức xúc".

Mỗi ngày, hướng dẫn viên chỉ dẫn tour từ 3-4 tiếng, lịch trình bị thay đổi khá nhiều. Thay vì đến ngọn núi Avatar Hallelujah thì đoàn bị "lùa" đi trung tâm y dược, cửa hàng tơ lụa, cửa hàng bạc… Buổi trưa, khách mới được đưa đến chỗ tham quan và bị "hù" rằng phải đi nhanh kẻo không kịp giờ đóng cửa thang máy.

Những điểm tham quan như Đài Lăng Tiêu, Thiên giới Phật Quốc, Skywalk… bị bỏ qua. Đoàn bị thả bơ vơ lạc lõng giữa phố đi bộ nơi có 80% cửa hàng đóng cửa. Thậm chí, hướng dẫn viên người Trung Quốc bỏ đoàn để đi rước đoàn khác, để lại một hướng dẫn viên người Việt không rành tiếng Trung. 

"Họ cho chúng tôi đi hồ Bảo Phong bù cho điểm Thiên Môn Sơn không mua vé được nhưng hành trình không có hướng dẫn viên tiếng Việt. Đoàn không hiểu hướng dẫn viên Trung Quốc nói điều gì", chị Trâm nói.

Trong ngày cuối cùng, dù đã "nhắc đi nhắc lại" với hướng dẫn viên phải đi Tử Cấm Thành nhưng họ vẫn từ chối vì… kẹt xe. Chị Trâm và một số người trong đoàn gọi điện thoại cho công ty du lịch tại Việt Nam nhưng không ai trả lời. Chị cho biết, cả đoàn đã tranh cãi không ngừng với hai hướng dẫn viên khi di chuyển trên xe. Suốt 6 ngày ở Trung Quốc, tổng thời gian thực tế chị Trâm được đi tham quan chưa đến 10 tiếng đồng hồ. 

"Tôi dành dụm cả năm, làm việc gấp đôi để tranh thủ thời gian đi du lịch vui vẻ mà đổi lại chỉ sự bực mình, thất vọng", chị Trâm cho hay. 

Không riêng chị Trâm, nhiều du khách đã từng rơi vào tình huống "dở khóc dở cười" khi mua tour giá rẻ. Đầu tháng 3, chị Ngọc Thùy (28 tuổi, ngụ quận 8, TPHCM) được người bạn rủ "ngắm hoa lê" tại Na Hang, Tuyên Quang. Từ TPHCM, chị quyết định tự bay ra Hà Nội và mua tour giá rẻ để tiết kiệm chi phí. Tour 2 ngày 1 đêm được bán với giá 1,1 triệu đồng, bao gồm các chi phí khách sạn, ăn uống, đi lại. 

Chị Thùy cũng cẩn thận hỏi rõ thời điểm hoa lê nở và được xác nhận chắc chắn từ hướng dẫn viên: "Yên tâm, chị sẽ có ảnh đẹp". Sau 5 tiếng ngồi xe từ Hà Nội, chị Thùy mới đến được xã Hồng Thái và được đưa vào vườn hoa lê. Tuy nhiên, trái với kì vọng, nhiều du khách trong đoàn đã… chưng hửng trước khu vườn chỉ còn vài hoa trên cây, không hề "trắng xóa, đẹp tuyệt vời" như mô tả. 

Tối đó, đoàn được đưa đến khách sạn được cho là "tốt nhất thị trấn". Hướng dẫn viên bất ngờ thông báo "không đủ phòng" cho cả đoàn, buộc tách nhóm 3-5 người qua đêm tạm nhà dân. Sáng hôm sau, họ vẫn phải dùng bữa với người dân, thay vì ăn sáng cùng đoàn. 

Dù thỏa thuận này được sự đồng ý của du khách nhưng thể hiện sự thiếu chuyên nghiệp của công ty du lịch. "Tôi may mắn được ngủ ở khách sạn nhưng chất lượng chẳng khác gì nhà nghỉ bình dân, nhà vệ sinh phải sử dụng chung. Đây là lần cuối tôi chọn tour giá rẻ", chị Thùy nói. Thông thường, tour Na Hang - Tuyên Quang khởi hành từ Hà Nội có giá dao động từ 1,4-1,6 triệu đồng. Như vậy, mức tour mà chị Thùy chọn lựa rẻ hơn thị trường khoảng 500.000 đồng. 

Lựa chọn tour giá rẻ ra sao?

Trước thềm kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5, hè 2023, các đơn vị lữ hành đã "mạnh tay" giảm giá các tour trong và ngoài nước. Cụ thể, nhiều đơn vị đã "chào hàng" tour Thái Lan với mức giá dưới 5 triệu đồng, tour Malaysia - Singapore có giá từ 8 - 10 triệu đồng… Những tuyến trong nước như Hà Nội - Sapa, Hà Nội - Hà Giang dao động 3-4 triệu đồng…

Theo ông Nguyễn Trần Hoàng Phương, Viện trưởng Viện phát triển Du lịch Xã hội, hình thức tour giá rẻ có thể tạm chia làm hai loại, tour giá rẻ chủ động tích cực, đem lại giá trị cao nhất cho khách hàng và tour giá rẻ "gài bẫy" bằng những chiêu trò.

Ở hình thức đầu tiên, tour giá rẻ thường được lồng ghép với mua sắm, tour chia tách dịch vụ để khách chọn điều mà mình muốn.

Còn lại, có những tour giá rẻ đã tung ra chiêu trò quảng cáo nhưng lại cắt giảm dịch vụ và "gài bẫy" khách hàng. Ví dụ như đến điểm tham quan, hướng dẫn viên mới thông báo với khách không bao gồm trong tour, khách phải tự bỏ tiền. Họ đưa ra phương tiện di chuyển là ô tô, nhưng là ô tô cũ; bữa ăn họ thống nhất 5 món nhưng không đưa ra chi tiết khẩu phần mỗi người là bao nhiêu… Thậm chí, khách sạn 3 sao, 5 sao đều là "tự phong" theo tiêu chuẩn địa phương. Đó là những yếu tố làm nên câu chuyện giá rẻ. 

Để khắc phục tình trạng trên, về phía khách hàng cần phải nâng cao kiến thức du lịch, khảo sát giá ở nhiều đơn vị uy tín. Đồng thời, những đơn vị cung cấp cần lập ra những hội nhóm, có tiêu chuẩn cho tour và phổ cập tiêu chuẩn đó với khách hàng.