Hiểu lầm về xe điện khiến nhiều người ở Hà Nội e dè

Nhiều người vẫn kỳ thị xe máy điện

Sáu năm trước, chị Trang mua một chiếc xe máy điện với giá hơn 20 triệu đồng. Quyết định này xuất phát từ sở thích tìm hiểu công nghệ của chồng chị, cùng mong muốn hướng tới lối sống xanh.

Với nhu cầu di chuyển hàng ngày khoảng 15km, chủ yếu để đi làm (từ Mỹ Đình lên Hoàng Hoa Thám), đưa đón con đi học, xe máy điện trở thành lựa chọn lý tưởng cho gia đình chị.

“Mỗi lần sạc xe 6-7 tiếng, tôi đi được quãng đường khoảng 60km. Một tuần xe chỉ cần sạc 2-3 lần. Tôi thường chủ động cắm sạc mỗi khi xe gần hết pin. Bảo vệ chung cư sẽ ngắt sạc khi hết giờ quy định”, chị Trang cho hay.

Dù xe máy điện mang lại nhiều tiện ích, chị Trang thừa nhận rằng ban đầu, chị cũng không tránh khỏi những lo lắng, gặp điều bất tiện, đặc biệt khi còn sinh sống ở nhà mặt đất.

Năm 2021, chị Trang chuyển vào sinh sống trong một căn hộ chung cư. Những lo ngại mới dần được tháo gỡ. Tại nơi chị ở, khu vực sạc xe được bố trí hợp lý hai bên cánh cửa hầm để xe, có bảo vệ giám sát 24/24h. Ban quản lý cũng quy định khung giờ sạc ban ngày và tối đến 23h để đảm bảo an toàn.

Qua 6 năm sử dụng, chị Trang đánh giá xe máy điện có nhiều ưu điểm, đặc biệt phù hợp với học sinh, sinh viên và những người có nhu cầu di chuyển ngắn.

“Dùng xe máy điện rất tiết kiệm. Ngày tôi còn ở nhà mặt đất, tiền điện gần như không biến động nhiều, còn hiện tại ở chung cư, tôi đang được sạc miễn phí, trong khi trước đây khi đi xe xăng, tôi thường phải tiêu tốn từ 400.000-500.000 đồng tiền xăng mỗi tháng”, chị Trang chia sẻ.

Cũng theo người phụ nữ này, dù chi phí thay ắc quy khoảng 3 triệu đồng/lần (chị đã thay 2 lần trong 6 năm), chị vẫn thấy đây là khoản cân đối hợp lý so với chi phí đi xe xăng.

Quá trình sử dụng xe máy điện, chị Trang thường xuyên bắt gặp những câu hỏi bày tỏ sự hoài nghi về sự an toàn của dòng xe này. 

Chị Quỳnh Anh lựa chọn xe máy điện vì tiện lợi, di chuyển dễ dàng và thân thiện với môi trường.

Chị Quỳnh Anh (ở xã Sơn Đồng, Hà Nội) cũng lựa chọn xe máy điện làm phương tiện di chuyển khi đi chợ, đưa đón con đi học.

Bà mẹ trẻ chia sẻ, xe máy điện có nhiều ưu điểm, song chị nhận ra nhiều người vẫn e dè với phương tiện này. 

Chị Quỳnh Anh cho rằng, để vượt qua tâm lý này, cần có sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý và nhà sản xuất. “Việc bố trí trạm sạc an toàn tại các chung cư, cung cấp thông tin rõ ràng về cách sử dụng và bảo trì xe sẽ giúp người dân yên tâm hơn”, bà mẹ trẻ bày tỏ.

Hiểu lầm về xe máy điện

 Trao đổi với phóng viên Dân trí, PGS.TS Đỗ Văn Dũng - Phó Chủ tịch Hội Ô tô - Máy động lực TPHCM, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM - đã phân tích về những rào cản và hiểu lầm về xe máy điện.

“Hiện nay, việc sạc xe tại gia đình hoặc chung cư tiềm ẩn rủi ro do hệ thống điện chưa được thiết kế để đáp ứng công suất cho xe điện. Nhiều trường hợp cháy không phải do pin, mà do đường điện quá tải”, ông giải thích.

Vị chuyên gia nêu ví dụ, tại Đài Loan (Trung Quốc), hệ thống trạm đổi pin dày đặc, người dân có thể đổi pin tại các trạm sạc công cộng trong vòng 1 phút nên không lo vấn đề sạc hay phải dắt xe giữa đường.

Trong khi đó, Việt Nam chưa có hệ thống trạm đổi pin an toàn và tiện lợi. Điều này khiến người dân lo lắng khi phải tự sạc xe tại nhà hoặc trong hầm chung cư, nơi nguy cơ cháy nổ luôn rình rập nếu không được kiểm soát tốt.

Bên cạnh yếu tố an toàn, nhiều người e ngại rằng xe máy điện không đáp ứng được nhu cầu di chuyển xa. Tuổi thọ pin của xe máy điện, thường kéo dài từ 5-7 năm, cũng là một lý do khiến nhiều người băn khoăn.

“Người Việt thường mua xe máy xăng và chỉ cần đổ xăng rồi sử dụng cả đời, nhưng với xe điện, chi phí thay pin khoảng 3 triệu đồng/lần khiến họ lo lắng về chi phí trong tương lai”, PGS.TS Đỗ Văn Dũng nói.

Phó Chủ tịch Hội Ô tô - Máy động lực TPHCM cho rằng, xe máy điện có nhiều ưu điểm, song vì những hiểu lầm mà khiến phương tiện này chưa được số đông cộng đồng lựa chọn.

Một hiểu lầm phổ biến là xe máy điện dễ gây cháy nổ hơn xe máy xăng, PGS.TS Đỗ Văn Dũng khẳng định đây là quan niệm không đúng.

“Xác suất cháy nổ của xe điện thấp hơn xe xăng nếu sử dụng pin chất lượng, dòng xe uy tín, được kiểm định an toàn. Xe điện hiện nay được trang bị bộ điều khiển điện tử thông minh, kiểm soát nhiệt độ pin để đảm bảo an toàn.

Vấn đề cháy nổ chủ yếu đến từ các xe trôi nổi, kém chất lượng, hoặc pin không đạt tiêu chuẩn”, ông nhấn mạnh.

Vị chuyên gia nêu dẫn chứng, theo National Transportation Safety Board - Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia của Hoa Kỳ (NTSB, 2023) - tỷ lệ cháy xe điện thấp hơn xe xăng dầu (khoảng 25 vụ/100.000 xe so với 1.530 vụ/100.000 xe).

PGS.TS Đỗ Văn Dũng cũng cho biết, bên cạnh các thương hiệu uy tín sản xuất xe điện với chất lượng đảm bảo, thị trường hiện nay vẫn tràn lan xe giá rẻ, chất lượng kém, dẫn đến các sự cố cháy nổ và làm xấu đi hình ảnh của xe máy điện.

“Về tác động môi trường, xe điện ít gây ô nhiễm hơn xe xăng dầu qua toàn bộ vòng đời, đặc biệt khi sử dụng năng lượng tái tạo và cải thiện công nghệ tái chế pin. Về cháy nổ, xe xăng dầu có nguy cơ cháy cao hơn trong vận hành do tính dễ bắt lửa của xăng, nhưng cháy xe điện nghiêm trọng hơn do khó dập và khí độc.

Để giảm thiểu rủi ro cháy nổ và ô nhiễm từ xe điện, cần đầu tư vào công nghệ pin an toàn hơn (như pin trạng thái rắn), hệ thống tái chế pin hiệu quả và năng lượng tái tạo. Xe xăng dầu, dù dễ xử lý cháy hơn, lại thua xa về mặt môi trường do phát thải lớn trong vận hành và chuỗi cung ứng dầu mỏ. Với tiến bộ công nghệ, xe điện vẫn là lựa chọn bền vững và an toàn hơn trong dài hạn”, PGS.TS Đỗ Văn Dũng chia sẻ.

Chọn xe điện không chỉ tiết kiệm tiền mà còn là đầu tư cho sức khỏe

PGS.TS Đỗ Văn Dũng nhấn mạnh rằng xe máy điện không chỉ mang lại lợi ích cá nhân mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường.

Cụ thể, xe điện sử dụng điện thay vì xăng, giúp tiết kiệm đáng kể chi phí nhiên liệu. Sử dụng xe máy điện cũng giúp bảo vệ sức khỏe và môi trường. Xe máy xăng thải ra 120-180g CO2/km, các khí độc như NOx, SOx, gây ô nhiễm không khí và đặc biệt là hydrocarbon thơm - một thành phần trong xăng gây ung thư.

Xe máy điện không thải khí, giảm ô nhiễm không khí và tiếng ồn, mang lại môi trường sống trong lành hơn.

Việc sử dụng xe máy điện góp phần thực hiện cam kết Net Zero của Việt Nam, giảm lượng khí thải carbon và tiết kiệm nguồn lực quốc gia. Theo tính toán, nếu chuyển đổi hoàn toàn sang xe điện, Việt Nam có thể tiết kiệm hàng trăm tỷ USD chi phí nhập khẩu nhiên liệu.

“Chọn xe điện không chỉ tiết kiệm tiền mà còn là đầu tư cho sức khỏe bản thân và cộng đồng. Nếu vượt sự e ngại, hiểu đúng về xe điện, chúng ta sẽ góp phần xây dựng một môi trường sống trong lành, giảm thiểu bệnh tật, đóng góp vào sự phát triển chung”, ông nhấn mạnh.

PGS.TS Đỗ Văn Dũng cũng khuyến khích người dân lựa chọn xe từ các thương hiệu uy tín, tìm hiểu kỹ về cách sử dụng và bảo trì pin, đồng thời ủng hộ các chính sách xây dựng hạ tầng sạc an toàn. “Chỉ cần kiểm soát tốt chất lượng xe và hạ tầng sạc, xe máy điện sẽ là lựa chọn lý tưởng cho tương lai”, ông khẳng định.

Ảnh: Hồng Anh

Ảnh: Hồng Anh