Cần Thơ:

Độc đáo lễ hội "tống tà ma" của người Tây Đô

Bảo Kỳ

(Dân trí) - Chiều 14/2, hàng trăm người nô nức đón Lễ Cầu an tại Miễu Bà Xóm Chài ở phường Hưng Phú, quận Cái Răng, TP Cần Thơ. Lễ hội nhằm tống đi tà ma, xui rủi, tai ương năm cũ, cầu chúc năm mới bình an.

Chiều 14/2 tức ngày 14 tháng Giêng, hàng trăm người dân ở Xóm Chài thuộc phường Hưng Phú, quận Cái Răng, Cần Thơ tập trung xuống sông đón Lễ Cầu an. Đây là lễ hội truyền thống đặc trưng của miền Tây sông nước, được bà con Xóm Chài gìn giữ cả trăm năm qua. 

Độc đáo lễ hội tống tà ma của người Tây Đô - 1

Đoạn sông tại bến Ninh Kiều (Cần Thơ) tấp nập ghe tàu đón Lễ Cầu an (Ảnh: Bảo Kỳ).

Lễ tống "tà mà" độc đáo của người dân Tây Đô (Clip: Bảo Kỳ).

Ông Nguyễn Văn Nam -  Thành viên Ban Tế Lễ cho biết, Lễ Cầu an còn có tên gọi khác là Lễ Tống gió, Tống ôn tức "tống khứ" đi "tà ma", những xui rủi, tai ách, hoạn nạn của năm cũ, cầu chúc một năm mới bình an, may mắn đến muôn dân. 

Độc đáo lễ hội tống tà ma của người Tây Đô - 2

Ông Nguyễn Văn Nam - Thành viên Ban Tế Lễ sửa soạn lễ vật cho bè "tống ôn" (Ảnh: Bảo Kỳ).

"Lễ này bắt đầu từ 12 đến 14 tháng Giêng. Những ngày này người dân trong xóm sẽ tập trung lại sửa soạn mâm cỗ, cúng kiếng, ai có gì mang đến cúng nấy", ông Nam nói thêm. 

Theo Ban Tế Lễ, nghi thức cúng được tổ chức tại Miếu Bà Xóm Chài. Lễ vật sẽ được đặt trong một chiếc bè giấy màu đỏ rực rỡ. Mâm cỗ thường có thịt, cá, trứng, hoa tươi, rau củ... và cả tiền mặt. 

Độc đáo lễ hội tống tà ma của người Tây Đô - 3

Nghi thức thắp nhang (Ảnh: Bảo Kỳ).

"Làm lễ trên bờ xong chúng tôi sẽ mang bè giấy xuống phà để diễu hành trên sông sau đó ra đến giữa sông Hậu, chỗ sâu để hạ bè tống ôn. Trên đường đoạn đường đi sẽ có những ghe, tàu nhỏ đuổi theo chạy cặp hai bên phà, rất nhộn nhịp.

Độc đáo lễ hội tống tà ma của người Tây Đô - 4

Người dân hóa thân thành "con ngựa" thú cưỡi của Bà, cầm cung tên (Ảnh: Bảo Kỳ).

Hạ bè xong, người dân múc nước tạt vào nhau (gọi là té nước đầu năm) như để lấy lộc cầu may trong năm mới, lấy nước rửa tay chân mặt mũi. Thanh niên trai tráng nhảy xuống sông tắm đùa vui huyên náo trở thành ngày hội độc đáo trên sông nước Cần Thơ", ông Nam lý giải thủ tục của lễ hội. 

Độc đáo lễ hội tống tà ma của người Tây Đô - 5

Sau khi khấn vái xong, ra đến giữa sông Hậu, Ban Tế Lễ sẽ thả bè để "tống ôn" (Ảnh: Bảo Kỳ).

Dưới sông ghe xuồng dập dìu, một số ghe "chơi trội" còn thuê hẳn lân, trống để múa góp vui khiến không khí lễ hội càng sôi động, rộn ràng. Trên bờ, người dân vừa cúng lạy vừa rắc muối, gạo, rượu vào lửa với ý nghĩa xua đuổi xui rủi, tà khí.

Độc đáo lễ hội tống tà ma của người Tây Đô - 6

Người dân tập trung đông trước miếu Bà Xóm Chài (Ảnh: Bảo Kỳ).

Chị Nguyễn Thị Lan (ngụ khu vực 5, phường Hưng Phú) cho biết: "Theo tập tục của lễ, chúng tôi sẽ đóng chiếc bè chuối bên trên là chiếc thuyền giấy, phía trong để đồ cúng như tiền, thức ăn, rau củ… khi mang ra ngã ba sông thả trôi theo dòng nước". 

Độc đáo lễ hội tống tà ma của người Tây Đô - 7

Người dân dùng lá chuối khô hoặc lá dừa gom lại thành đống khói bay mịt mù, ngụ ý tống khứ đi xui rủi, tai ách năm cũ (Ảnh: Bảo Kỳ).

Cũng theo người dân địa phương, 2 năm qua do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên Lễ Cầu an không được tổ chức nghi thức "tống ôn" vì sợ tập trung đông người. Tết Nhâm Dần 2022, dịch bệnh đã được kiểm soát, có nhiều người dân tập trung tại Miễu Bà Xóm Chài đón lễ hội. Tuy nhiên, so với lúc trước khi xuất hiện dịch Covid-19, lượng tàu ghe đi theo đón lễ vẫn kém cạnh hơn.