Di tích kiến trúc nghệ thuật hơn 200 năm tuổi "mặc áo tôn"
(Dân trí) - Đền Phú Sơn ở Hà Tĩnh đã được công nhận di tích kiến trúc nghệ thuật. Hiện nay, chính quyền địa phương dùng cách lợp mái tôn che ngôi đền vì nhiều hạng mục xuống cấp nghiêm trọng.

Di tích đền Phú Sơn (thuộc xã Tượng Sơn, thành phố Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh) nằm ở vị trí non nước hữu tình, phía trước có sông Rào Cái, phía sau là núi Tượng Sơn.
Ngôi đền thờ cúng các vị thần Tam Lang và thần Nông, Thánh Mẫu, là những vị thần gắn với tín ngưỡng của cộng đồng cư dân nông nghiệp lúa nước xưa.

Đền Phú Sơn được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ XVIII, có kiến trúc cổ kính, độc đáo với cổng tam quan, sân đền, hạ điện và thượng điện. Trong đó, cổng tam quan là một điểm nhấn với kiểu kiến trúc hai tầng cửa vòm, vừa có tính mỹ thuật, vừa tạo sự vững chãi (Ảnh tư liệu).

Ông Bùi Kim Tịnh (55 tuổi, trú thôn Phú Sơn, xã Tượng Sơn) cho biết, suốt một thời gian dài, ngôi đền xuống cấp, không được quan tâm, bảo vệ, tôn tạo, trùng tu, có nguy cơ thành phế tích.

Dưới tác động của thời tiết, thiên tai, nhà từ đường, thượng điện và cổng chính đều bị hư hỏng, nứt gãy, rêu mốc phủ bám.

Toàn bộ phần mái ngói và hoa văn điêu khắc, mỹ thuật mất mát, phai mờ.

Nhiều lớp gạch vữa tại nhà thượng điện bị vỡ vụn, sụt lún, khoét sâu vào bên trong.

Trước việc ngôi đền có nguy cơ đổ sập, năm 2022, chính quyền địa phương phối hợp với một nhà hảo tâm đầu tư kinh phí cải tạo khuôn viên, cắm mốc hàng rào bảo vệ và dựng mái tôn che kín các công trình.

Địa phương sau đó trình hồ sơ và được UBND tỉnh Hà Tĩnh quyết định công nhận đền Phú Sơn là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh vào tháng 1/2023.

Theo nhiều người dân, cách thức bảo vệ bằng cách dựng mái tôn, che kín các công trình đã làm giảm tính thẩm mỹ, uy nghi, bề thế của ngôi đền hàng trăm năm tuổi.

Ngày 16/3, trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Dương Kim Huy, Chủ tịch UBND xã Tượng Sơn, cho biết, cách bảo vệ bằng cách dựng mái tôn này chỉ là tạm thời để bảo vệ di tích trước sự tác động của thời tiết.

Về lâu dài, xã đã họp bàn và làm tờ trình lên cấp trên, các cơ quan bảo vệ di sản văn hóa để tìm nguồn kinh phí hỗ trợ tôn tạo, phục dựng, bảo tồn cụm di tích kiến trúc này.

Vị trí đền Phú Sơn (chấm đỏ), xã Tượng Sơn, thành phố Hà Tĩnh (Ảnh: Google Maps).