Có công thức 4-5-1, việc nấu ăn mỗi ngày trở nên dễ dàng hơn

Toàn Thịnh

(Dân trí) - Nếu vẫn còn xem nấu ăn là một điều đòi hỏi nhiều công sức và thời gian thì sự xuất hiện của công thức 4-5-1 sẽ giúp mỗi người xây dựng thực đơn khoa học hơn, việc nấu ăn trở nên dễ dàng và các món ăn cũng được sáng tạo đa dạng.

Người trẻ hiện đại có xu hướng tìm kiếm nhiều công thức dinh dưỡng khác nhau, kết hợp cùng luyện tập thể dục thể thao nhằm đạt đến mục tiêu sở hữu vóc dáng săn chắc, khỏe mạnh. Thế nhưng, riêng đối với vấn đề dinh dưỡng, ít ai dám khẳng định rằng mình có khả năng lựa chọn phương pháp phù hợp được ngay.

Đó là chưa kể có nhiều công thức được đánh giá không phải dành cho số đông, đối với một số người mang lại hiệu quả nhất định nhưng với số khác lại không. Để có thể nắm chắc trong tay 60 đến 70% hiệu quả kiểm soát cân nặng đến từ chế độ dinh dưỡng quả là điều không hề dễ dàng.

Theo đuổi công thức dinh dưỡng tưởng đúng hóa sai

Chắc hẳn bạn đã nghe đến như công thức giảm cân cắt giảm hoàn toàn chất đường bột trong khẩu phần ăn hàng ngày khá thịnh hành hiện nay. Các chuyên gia khẳng định việc cắt giảm hoàn toàn chất đường bột ra khỏi chế độ ăn là điều không nên. Bởi lẽ, đây là nhóm chất cung cấp nguồn năng lượng chủ yếu cho cơ thể và nhất là quyết định quá trình hoạt động của não bộ.

Giảm đột ngột hoặc loại bỏ chất đường bột trong chế độ ăn sẽ ảnh hưởng đến glucose cung cấp cho các tế bào não, làm giảm đường máu, từ đó khiến cơ thể mỏi mệt, mất sức, thậm chí là ngất xỉu. Về lâu dài, việc thiếu hụt dưỡng chất gây mất cân bằng dinh dưỡng sẽ xảy ra, đáng lo ngại hơn là gây nên tình trạng thiếu máu, giảm trí nhớ, suy nhược, loét dạ dày...

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Lâm - Nguyên Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia - khẳng định, trước khi áp dụng bất kỳ chế độ ăn uống hoặc giảm cân nào, bạn trẻ cần hiểu về nhu cầu dinh dưỡng của bản thân. Đôi khi, việc tham vấn ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng là vô cùng cần thiết để xây dựng chế độ ăn uống phù hợp với thể trạng, tính chất công việc.

"Có nhiều chế độ giảm cân hiện nay vì mang lại hiệu quả nhất định trong thời gian ngắn mà trở thành xu hướng. Song không có công thức nào là 'một cho tất cả'. Nguyên tắc khỏe mạnh trước tiên chính là cần phải hiểu về các nhóm chất thiết yếu để xây dựng một chế độ dinh dưỡng cân bằng", PGS.TS.BS Nguyễn Thị Lâm chia sẻ thêm.

Có công thức 4-5-1, việc nấu ăn mỗi ngày trở nên dễ dàng hơn - 1

Tìm hiểu về một chế độ dinh dưỡng, áp dụng và thay đổi, những điều tưởng chừng là phù hợp với bản thân thực chất lại không mang lại hiệu quả (Ảnh: Shutterstock).

Dễ dàng nấu ăn ngon khỏe với công thức cân bằng dinh dưỡng 4-5-1

Chọn một chế độ ăn uống để cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể, hoặc hỗ trợ giữ thân hình gọn gàng, một hạng cân lý tưởng chỉ bằng việc theo đuổi xu hướng mà chưa có sự tham khảo các nguồn thông tin khoa học, chuyên môn đáng tin cậy sẽ gây ra nhiều rủi ro.

Đó là chưa kể, nhiều bạn trẻ còn cho rằng nếu chỉ nghiêm khắc với bản thân bằng chuyện "ăn khỏe" mà bỏ qua chuyện "ăn vui" thì sẽ chẳng còn những trải nghiệm thú vị nữa. Vậy có hay không một đáp án giải quyết các bài toán về ăn ngon, ăn khỏe mà bạn trẻ đang đối mặt?

Để trả lời câu hỏi này, PGS.TS.BS Nguyễn Thị Lâm giới thiệu công thức cân bằng dinh dưỡng 4-5-1 giúp bạn trẻ có thể dễ dàng hiểu về các yếu tố cấu thành nên một bữa ăn đủ chất.

Công thức 4-5-1 đơn giản được hiểu là một chế độ ăn uống trước tiên cần đạt được 4 yếu tố: cân bằng 3 nhóm chất sinh năng lượng (chất bột đường - chất béo - chất đạm), cân bằng giữa đạm động vật và thực vật, cân bằng chất béo động vật và thực vật, cân bằng vitamin và khoáng chất.

Và để đảm bảo tính đa dạng của bữa ăn, công thức 4-5-1 cũng đề xuất 8 nhóm thực phẩm chính mà mọi người có thể linh hoạt chọn 5 trong 8 nhóm này để chủ động thay đổi và làm mới thực đơn.

Cuối cùng là một bữa ăn hoặc dinh dưỡng hàng ngày cần kết hợp hài hòa giữa các nhóm chất và thực phẩm theo các nguyên tắc kể trên, và khi lựa chọn thực phẩm để chế biến cũng cần phải lưu ý lựa chọn những thực phẩm an toàn, kể cả thực phẩm tươi sống hay thực phẩm công nghiệp.

Có công thức 4-5-1, việc nấu ăn mỗi ngày trở nên dễ dàng hơn - 2
Cân bằng 4 yếu tố, chọn 5 trong 8 nhóm thực phẩm đề xuất để xây dựng 1 bữa ăn cân bằng dinh dưỡng chính là bí kíp khỏe mạnh không nên bỏ qua (Ảnh: Shutterstock).

Nếu áp dụng công thức 4-5-1, món ăn khoái khẩu hàng ngày như mì ăn liền cũng hoàn toàn có thể trở thành một bữa ăn cân bằng dinh dưỡng. Chuyên gia cho biết mì ăn liền thuộc nhóm chất bột đường, bên cạnh đó, món ăn nhanh gọn này còn có chứa một lượng chất đạm và chất béo nhất định.

Có công thức 4-5-1, việc nấu ăn mỗi ngày trở nên dễ dàng hơn - 3

Món ăn đồng hành cùng những năm tháng tuổi trẻ cũng có thể được "làm mới" với công thức 4-5-1 (Ảnh: Shutterstock).

Để món ăn trông đơn giản này trở nên ngon hơn, dinh dưỡng hơn, bạn có thể thêm vào một quả trứng chần, rong biển sấy hoặc bắp mỹ đóng hộp. Tùy theo khẩu vị và ý thích, bạn có thể lựa chọn các món ăn kèm thuộc các nhóm thực phẩm đã được phân chia theo công thức 4-5-1 bên trên.