Căn cứ biệt động Sài Gòn ẩn trong quán ăn ở Thảo Cầm Viên

(Dân trí) - Di tích Quán Nhan Hương bên trong Thảo Cầm Viên Sài Gòn, quận 1 từng là một trong những cơ sở bí mật của lực lượng biệt động Sài Gòn, thành lập năm 1963.

Căn cứ biệt động Sài Gòn trong Thảo cầm viên
 
Thảo Cầm Viên được xem là địa điểm lý tưởng cho hoạt động bí mật vì 2 yếu tố quan trọng: là nơi tham quan, vui chơi giải trí thu hút đông người, các cán bộ cách mạng có thể ra vào dễ dàng mà không bị nghi ngờ; Thảo Cầm Viên nằm gần các cơ quan đầu não của chính quyền Sài Gòn nên thuận lợi cho việc chỉ đạo các chiến dịch. Vì thế, Bộ Tư lệnh Miền đã chọn nơi đây để xây dựng cơ sở hoạt động ẩn giấu sau quán ăn.
 
Người đứng ra thành lập quán là ông Nguyễn Văn Tửng, sinh năm 1913 tại Trà Vinh. Ông xây quán bằng khoản tiền tích cóp, đặt tên là Nhan Hương (theo tên người vợ đã mất).
 
Sau khi hoạt động, quán là cơ sở nuôi giấu các đồng chí lãnh đạo quân khu và chỉ huy biệt động thành phố đến công tác, nhận chỉ thị của lãnh đạo cấp trên, cũng là nơi lãnh đạo gặp gỡ chiến sĩ để đưa ra chỉ đạo và động viên tinh thần trước các trận đánh.
 
Quán nằm ở trung tâm Sài Gòn, thu hút đông thực khách nên cũng là cơ sở kinh doanh để nuôi sống gia đình ông Tửng và cung cấp tài chính cho cách mạng. Các nhân viên trong quán đều là người nhà của ông Tửng, ai cũng ủng hộ việc nuôi giấu cán bộ, biệt động, điều này đảm bảo hoạt động luôn được bí mật.
 
Quán Nhan Hương tiếp đón nhiều khách là quân nhân, nhân viên an ninh phục vụ quân đội Mỹ và chính quyền Sài Gòn, nhưng không ai phát hiện ra điểm bất thường, điều này càng củng cố vững chắc căn cứ bí mật này.
 
Trong cuộc Tổng tiến công xuân Mậu Thân 1968, quán là hậu cứ quan trọng cho các trận đánh vào Dinh Độc Lập, Đại sứ quán Mỹ, Đài phát thanh, Bộ Tổng tham mưu...
 
Từ năm 1963 đến ngày thống nhất đất nước, quán Nhan Hương đã hoàn thành nhiệm vụ bảo đảm an toàn, bí mật cho cán bộ quân khu, biệt động, quân báo... đến trú ém và nhận chỉ thị một số trận đánh.
Năm 2014, quán Nhan Hương được công nhận là di tích lịch sử cấp thành phố.
Căn cứ biệt động Sài Gòn .jpg

Quán Nhan Hương nằm bên trong Thảo Cầm Viên Sài Gòn thành lập từ năm 1963.

Căn cứ biệt động Sài Gòn.jpg

Bề ngoài là quán nước bình dân, bên trong là căn cứ bí mật của lực lượng biệt động Sài Gòn.

Căn cứ biệt động Sài Gòn.jpg

Quán do ông Nguyễn Văn Tửng thành lập, đặt theo tên người vợ đã mất.

Căn cứ biệt động Sài Gòn.jpg

Quán có diện tích khoảng 100 m2; không gian, nột thất bên trong phần lớn vẫn được giữ nguyên hiện trạng như cách đây nửa thế kỷ.

Căn cứ biệt động Sài Gòn.jpg

Trong số các thực khách có rất nhiều người là quân nhân, nhân viên an ninh phục vụ quân đội Mỹ nhưng nên không ai nhận ra dấu hiệu khả nghi nào ở quán.

Căn cứ biệt động Sài Gòn.jpg

Những người làm việc trong quán đều là con cháu ông Tửng, họ đều ủng hộ việc che giấu cán bộ.

Căn cứ biệt động Sài Gòn.jpg

Các mô hình thực khách, quân lính, người phục vụ, món ăn... được dựng lại sinh động với kích thước thật cho thấy sự nhộn nhịp khi quán còn mở cửa.

Căn cứ biệt động Sài Gòn.jpg

Ngoài nuôi giấu cán bộ, quán còn cung cấp tài chính cho cách mạng.

Căn cứ biệt động Sài Gòn.jpg

Khu vực bếp của quán Nhan Hương.

DSC08077.jpg

Một góc của quán làm nơi trưng bày hình ảnh, tư liệu lịch sử.

Căn cứ biệt động Sài Gòn.jpg

Trong cuộc Tổng tiến công xuân Mậu Thân 1968, quán là hậu cứ quan trọng cho các trận đánh vào Dinh Độc Lập, Đại sứ quán Mỹ, Đài phát thanh, Bộ Tổng tham mưu...

Căn cứ biệt động Sài Gòn.jpg

Một số vũ khí của lực lượng biệt động từng sử dụng được trưng bày.

Căn cứ biệt động Sài Gòn.jpg

Các mô hình thực khách, quân lính, người phục vụ, món ăn... được dựng lại sinh động với kích thước thật cho thấy sự nhộn nhịp khi quán còn mở cửa.

Căn cứ biệt động Sài Gòn.jpg
Căn cứ biệt động Sài Gòn.jpg

Phòng ngủ với giường và phản, nơi những người lính biệt động nghỉ ngơi khi đến đây vẫn còn nguyên vẹn.

Căn cứ biệt động Sài Gòn.jpg

Ngoài giá trị lịch sử, các hình ảnh và mô hình trong quán Nhan Hương giúp du khách hiểu thêm về ẩm thực, đời sống của người Sài Gòn trước kia.

Căn cứ biệt động Sài Gòn ẩn trong quán ăn ở Thảo Cầm Viên - 17

Quán Nhan Hương mở cửa miễn phí các ngày trong tuần.

 Nguyễn Quang