Vụ đầu độc bằng xyanua rồi tự tử: Có thể xử lý hình sự người bán chất độc?

Như Dân trí thông tin, Công an tỉnh Lâm Đồng đang tạm giữ Trần Nguyễn Thu Trang (39 tuổi, quê Đồng Tháp) để điều tra hành vi giết người. Trang là nghi phạm sát hại anh M.H.V. (39 tuổi, ở TPHCM) bằng xyanua vào ngày 20/10 rồi lái ô tô chở thi thể nạn nhân lao xuống vực thuộc khu vực đèo Bảo Lộc, TP Bảo Lộc (tỉnh Lâm Đồng). 

Từ sự việc trên, ngoài trách nhiệm pháp lý của Trang, nhiều người quan tâm tới việc người bán xyanua cho Trang có thể bị xử lý ra sao theo quy định của pháp luật. 

Theo quy định tại Luật Hóa chất 2007 và Nghị định số 113/2017/NĐ-CP của Chính phủ, axit xyanhydric và các muối xyanua tan không thuộc nhóm hóa chất cấm song thuộc nhóm hóa chất sản xuất, kinh doanh có điều kiện. Mọi cá nhân, tổ chức khi mua bán các loại chất thuộc nhóm xyanua nói chung phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật. Những hành vi mua bán trái phép, không tuân thủ các điều kiện an toàn sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. 

Ngoài ra, theo Quyết định số 1971/1999/QĐ-BKHCNMT ngày 10/11/1999 của Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường, Axit xyanhydric và các muối xyanua tan của nó là chất độc rất mạnh, chỉ cần lượng chừng 50 mg là có thể giết chết một người.

Như vậy, từ các quy định trên, có thể khẳng định các hợp chất thuộc nhóm xyanua là chất độc, tuy không bị nghiêm cấm nhưng thuộc nhóm hóa chất kinh doanh có điều kiện. Nếu không tuân thủ các điều kiện mua bán, người mua bán trái phép có thể bị xử lý về tội Mua bán trái phép chất độc theo Điều 311 Bộ luật Hình sự 2015. 

Cụ thể, Điều luật này quy định người nào sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng hoặc mua bán trái phép chất cháy, chất độc, thì bị phạt tù 1-5 năm. Trường hợp thuộc các tình tiết định khung như làm chết người, gây tổn hại sức khỏe người khác từ 61% trở lên hay gây thiệt hại tài sản từ 100 triệu đồng tới dưới 500 triệu đồng, mức phạt có thể áp dụng là 3-10 năm tù. 

Đối với các trường hợp phạm tội nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng theo quy định tại khoản 3, 4 Điều này, khung hình phạt cao nhất có thể áp dụng đối với người mua bán chất độc là 15-20 năm tù hoặc tù chung thân. 

Như vậy, bên cạnh trách nhiệm pháp lý của Trang, cơ quan điều tra cũng sẽ áp dụng các biện pháp nghiệp vụ để tìm ra người đã bán xyanua, tạo điều kiện cho nghi phạm thực hiện hành vi có dấu hiệu của tội giết người. Nếu bị xác định biết rõ hóa chất bán cho Trang là chất độc nhưng vẫn thực hiện, người đó có thể bị xử lý hình sự về tội Mua bán trái phép chất độc với khung hình phạt 3-10 năm tù. 

Nghiêm trọng hơn, nếu người đó biết rõ mặt hàng là xyanua và nắm được mục đích của Trang khi thực hiện hành vi là để giết người nhưng vẫn cố tình thực hiện, bỏ mặc hậu quả có thể xảy ra, cơ quan điều tra có căn cứ để xem xét trách nhiệm của người đó về tội Giết người với vai trò đồng phạm giúp sức tích cực.