Điều tra theo đơn thư bạn đọc:
Viện Kiểm sát cấp cao "soi xét" lại bản án có dấu hiệu trái luật ở Sơn La
(Dân trí) - Liên quan đến bản án có dấu hiệu trái pháp luật do Tòa án tỉnh Sơn La ban hành đối với nguyên đơn Đỗ Hải Lan, Viện KSND cấp cao đã có văn bản yêu cầu Tòa án tỉnh Sơn La cung cấp hồ sơ và tài liệu liên quan để Viện Kiểm sát xem xét kháng nghị.
Viện KSND cấp cao yêu cầu chuyển hồ sơ vụ án có dấu hiệu vi phạm
Về vụ án tranh chấp khoản vay gần 1,4 tỷ đồng (1.350.000.000đ - PV) giữa bà Đỗ Hải Lan (trú tại địa chỉ 809 Lê Duẩn, TP. Sơn La) với ông Cầm Lam và vợ Đinh Thị Chiến, tại Bản án số 20/2015/DSPT ngày 8/7/2015, HĐXX phúc thẩm - Tòa án tỉnh Sơn La ra quyết định sửa án sơ thẩm số 09/2014/DS- ST của Tòa án TP. Sơn La, đồng thời ban hành Quyết định số 60/2015/QĐ-BPKCTT ngày 8/7/2015, có nội dung trái ngược nội dung Quyết định số 01/2014/QĐ-BPKCTT ngày 29/8/2014, của Tòa án TP. Sơn La đang có hiệu lực pháp luật.
Cụ thể, Bản án phúc thẩm số 20/2015/DSPT tuyên ông bà Đinh Thị Chiến, Cầm Lam phải trả cho bà Hải Lan số tiền gốc vay là 1.350.000.000 đ và 101.250.000đ như bản án sơ thẩm của Tòa án TP. Sơn La. Quyết định số 60/2015/QĐ-BPKCTT tuyên giữ nguyên Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời số 01/2014/QĐ-BPKCTT ngày 29/8/2014 của Tòa án TP. Sơn La.Tuy nhiên, nội dung Quyết định số 60/2015/QĐ-BPKCTT lại trái ngược nội dung Quyết định số 01/2014/QĐ-BPKCTT ngày 29/8/2014, đang có hiệu lực pháp luật.
Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời số 01/2014/QĐ-BPKCTT ngày 29/8/2014, nhằm đảm bảo việc thi hành án là khoản nợ của vợ chồng Lam Chiến với bà Đỗ Hải Lan, nguyên đơn duy nhất của vụ án. Quyết định số 60/2015/QĐ-BPKCTT ngày 8/7/2015, HĐXX tuyên có tiêu đề “Quyết định giữ nguyên quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời" (Quyết định số 01/2014/QĐ-BPKCTT ngày 29/8/2014), của TAND TP. Sơn La, nhưng nội dung lại là “...duy trì biện pháp khẩn cấp tạm thời để cơ quan thi hành án phát mại để chia cho tất cả các chủ nợ theo kỷ phần...mà vợ chồng bà Chiến, ông Lam đang mắc nợ...”. Điều đó có nghĩa, trên lý thuyết bà Đỗ Hải Lan là người thắng kiện, nhưng trên thực tế lại không thể thi hành án do Quyết định số 60/2015/QĐ-BPKCTT trái ngược Quyết số 01/2014/QĐ-BPKCTT ngày 29/8/2014, của Tòa án TP. Sơn La.
Cho rằng Bản án số 20/2015/DSPT ngày 8/7/2015 và Quyết định số 60/2015/QĐ-BPKCTT ngày 8/7/2015 của Tòa án tỉnh Sơn La có dấu hiệu vi phạm pháp luật, bà Đỗ Hải Lan đã làm đơn kháng cáo gửi Tòa án cấp cao tại Hà Nội, Viện KSND cấp cao tại Hà Nội đề nghị xem xét ra Quyết định kháng nghị đối với bản án phúc thẩm và Quyết định số 60/2015/QĐ-BPKCTT ngày 8/7/2015 của Tòa án tỉnh Sơn La.
Nhận được đơn kháng cáo của bà Đỗ Hải Lan, ngày 12/11/2015, Viện KSND cấp cao tại Hà Nội đã ban hành Công văn số 180/CV1 gửi Tòa án nhân dân tỉnh Sơn La yêu cầu cung cấp hồ sơ vụ án dân sự “Tranh chấp hợp đồng vay tài sản” được Tòa án tỉnh Sơn La giải quyết tại Bản án số 20/2015/DSPT ngày 8/7/2015 để Viện KSND cấp cao tại Hà Nội xem xét, giải quyết theo thẩm quyền. Theo thông tin PV có được, ngày 23/11/2015, Tòa án tỉnh Sơn La đã chuyển hồ sơ đúng theo yêu cầu của Viện KSND cấp cao tại Hà Nội.
Liên quan đến vụ án trên, ngày 15/9/2015, ông Hoàng Ngọc Dũng - Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Sơn La ký Công văn số 248/ĐĐBQH gửi Tòa án TP. Sơn La và Tòa án tỉnh Sơn La, yêu cầu báo cáo các nội dung liên quan đến vụ án của bà Đỗ Hải Lan. Thực hiện chỉ đạo trên, ông Nguyễn Ngọc Vân - Chánh án Tòa án tỉnh Sơn La ký Văn bản số 127/TA-GĐKT báo cáo gửi Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Sơn La có thời gian “thụt lùi” đề ngày 26/9/2014.
Trong báo cáo giải trình gửi Đoàn đại biểu Quốc hội, Tòa án tỉnh Sơn La thừa nhận trong quá trình thụ lý vụ việc thẩm phán cấp sơ thẩm (Tòa án TP. Sơn La - PV) và cấp phúc thẩm (Tòa án tỉnh Sơn La - PV) có phần lúng túng, dẫn đến thiếu sót như giải quyết vụ án chưa kịp thời, chưa dứt điểm đã dẫn đến việc nguyên đơn Đỗ Hải Lan kiếu nại kéo dài nhiều nơi. Tuy nhiên, Tòa án tỉnh Sơn La vẫn khẳng định đã xử lý vụ việc đúng quy định của pháp luật, đồng thời hướng dẫn nguyên đơn đề nghị Tòa án cấp cao tại Hà Nội giải quyết lại theo thẩm quyền nếu thấy bản án của Tòa án tỉnh Sơn La chưa thỏa đáng.
Cùng là văn bản “giải trình” về một vụ việc, nhưng tại Văn bản số 456/TA-HA đề ngày 8/10/2015, do ông Nguyễn Ngọc Vân - Chánh án tòa án tỉnh Sơn La ký gửi báo Dân trí lại không nhắc đến những lúng túng, thiếu sót mà thẩm phán cấp sơ thẩm và phúc thẩm mắc phải trong khi giải quyết vụ việc, đồng thời kết luận“…các thẩm phán của Tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm đã xem xét, giải quyết vụ án theo trình tự, thủ tục pháp luật quy định…”.
“HĐXX Tòa án tỉnh Sơn La vi phạm tố tụng nghiêm trọng”
Nhận định về vụ án trên, luật sư Hoàng Văn Hướng - Trưởng Văn phòng luật sư Hoàng Hưng (Đoàn LSTP Hà Nội) cho biết: “Theo khoản 2, 3 - Điều 266, Bộ luật tố tụng dân sự, đặc biệt là khoản 2 - Điều 16 Nghị quyết số 06/2012/NQ-HĐTP ngày 3/12/2012 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao quy định “...nếu người kháng cáo đã được triệu tập hợp lệ đến lần thứ 2 vẫn vắng mặt không vì sự kiện bất khả kháng thì bị coi là từ bỏ việc kháng cáo và HĐXX phúc thẩm ra quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án có kháng cáo của người vắng mặt...”.
Căn cứ vào các quy định trên, khi người kháng cáo vắng mặt đến lần thứ 2 không vì sự kiện bất khả kháng thì bị coi là từ bỏ việc kháng cáo và Hội đồng xét xử phúc thẩm ra quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án đối với phần kháng cáo của người kháng cáo vắng mặt, chứ không có việc đợi đến khi triệu tập người kháng cáo (bà Đinh Thị Chiến) đến lần thứ 6 có mặt mới xét xử. Việc TAND tỉnh Sơn La cố đưa ra xét xử, không ra quyết định đình xét xử phúc thẩm, ban hành Bản án số 20/2015/DSPT ngày 8/7/2015 và Quyết định số 60/2015/QĐ-BPKCTT ngày 8/7/2015 là hoàn toàn trái pháp luật, vi phạm nghiêm trọng tố tụng dân sự, không có giá trị pháp lý.
Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời số 01/2014/QĐ-KCTT ngày 29/8/2014 của TAND thành phố Sơn La hoàn toàn có hiệu lực kể từ ngày 29/8/2014. Tuy nhiên, Tòa án tỉnh Sơn La cố tình xem xét lại Quyết định số 01/2014/QĐ-KCTT đã có hiệu để ra Quyết định số 60/2015/QĐ-BPKCTT ngày 8/7/2015 với tiêu đề: Quyết định giữ nguyên quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời số 01/2014/QĐ- BPKCTT ngày 29/8/2014 của TAND thành phố Sơn La, nhưng nội dung lại trái ngược với nội dung Quyết định số 01/2014/QĐ-BPKCTT ngày 29/8/2014 của Tòa án TP. Sơn La. Đồng nghĩa, Tòa án tỉnh Sơn La đã tự mình giải quyết các vụ án dân sự, chia phần trước cho những khoản nợ chưa có đơn kiện, chưa có đơn yêu cầu của một nguyên đơn đối với khoản nợ của vợ chồng ông bà Chiến Lam.
Bên cạnh đó, Tòa án tỉnh Sơn La còn vi phạm tố tụng khi xem xét vượt quá phạm vi kháng cáo của người kháng cáo quy định tại Điều 263 - Bộ Luật tố tụng dân sự. Cụ thể, Thông báo về việc kháng cáo số 09/TB-TA ngày 7/1/2015 của TAND tỉnh Sơn La nêu rõ: Những vấn đề cụ thể trong đơn kháng cáo của bà Chiến chỉ bao gồm: Không nhất trí với bản án số 09/2014/DS-ST ngày 22/2/2014 của TAND thành phố Sơn La và đề nghị xét xử lại theo thủ tục phúc thẩm, hủy bản án số 09/2014/DS-ST ngày 22/2/2014 của TAND thành phố Sơn La. Ngoài ra không có yêu cầu gì khác. Mặt khác, Quyết định số 01/2014/QĐ-BPKCTT ngày 29/8/2014 của Tòa án TP. Sơn La vẫn đang có hiệu lực và người có quyền khiếu nại đã hết quyền khiếu nại, do việc khiếu nại đã được Chánh án Tòa án TP. Sơn La trả lời khiếu nại bằng Công văn số 271/TA-TB ngày 26/9/2014.
Tuy nhiên, Tòa án tỉnh Sơn La vẫn tiến hành xét xử vượt quá giới hạn xét xử phúc thẩm quy định tại Điều 263 - Bộ Luật tố tụng dân sự, ra Bản án số 20/2015/DSPT ngày 8/7/2015 với quyết định sửa án sơ thẩm số 09/2014/DS- ST của Tòa án TP. Sơn La, ra Quyết định số 60/2015/QĐ-BPKCTT ngày 8/7/2015 với nội dung trái ngược với nội dung Quyết định số 01/2014/QĐ- BPKCTT ngày 29/8/2014 của Tòa án TP. Sơn La.
Với những dấu hiệu vi phạm đã phân tích, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, Viện KSND cấp cao tại Hà Nội, Chánh án TAND cấp cao tại Hà Nội cần kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm huỷ Bản án phúc thẩm số 20/2015/DSPT ngày 8/7/2015 của TAND tỉnh Sơn La, đồng thời hủy Quyết định số 60/2015/QĐ-BPKCTT ngày 8/7/2015 của TAND tỉnh Sơn La, để Hội đồng giám đốc thẩm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bà Đỗ Hải Lan, giữ nguyên bản án dân sự sơ thẩm số 09/2014/DS- ST ngày 22/12/2014 của TAND TP. Sơn La...”.
Báo Dân trí sẽ tiếp tục thông tin vụ việc trên đến bạn đọc.
Ngọc Cương