Bài 3:

Vì sao cần khởi tố ngay vụ án cấp sổ đỏ “ma” tại Sở Tài nguyên tỉnh Bắc Giang?

(Dân trí) - Từ một mảnh đất được cấp nhiều sổ đỏ, nguyên cán bộ VKSND tỉnh Bắc Giang Trịnh Thị Thanh cùng chồng là Đỗ Đức Kiên đã lừa đảo chiếm đoạt nhiều tỷ đồng. Hành vi tội phạm này không thể thực hiện nếu không có sự tiếp tay vô tình hay cố ý của văn phòng công chứng và cơ quan chức năng. Vì vậy, luật sư cho rằng Công an tỉnh Bắc Giang cần khởi tố vụ án cấp sổ đỏ “ma” tại Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Giang.

Đồng phạm tội Lừa đảo hoặc Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng

Cặp vợ chồng siêu lừa này báo mất sổ đỏ rồi làm thủ tục đề nghị xin cấp lại sổ đỏ. Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang ra quyết định huỷ sổ đỏ được báo mất và cấp lại cuốn sổ đỏ mới. Tuy nhiên, sau đó, vợ chồng Thanh Kiên mang sổ đỏ mới thế chấp vay ngân hàng và dùng cuốn sổ đỏ cũ đã bị Sở TN&MT Bắc Giang huỷ bán cho bà Vũ Thanh Hương. Đặc biệt, hợp đồng chuyển nhượng này được văn phòng công chứng Thiên Long công chứng ngày 26/9/2017, số công chứng 2614/2017/HĐGD, quyển số 01/TP/CC-SCC/HĐGD.

Ngày 22/11/2017, bà Vũ Thanh Hương (bên nhận chuyển nhượng) đã tiếp tục được Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang cấp sổ đỏ cho mảnh đất này. Trong khi, trước đó, chính cơ quan này đã ra quyết định huỷ cuốn sổ đỏ cũ mà vợ chồng Thanh Kiên báo mất.

Vì sao cần khởi tố ngay vụ án cấp sổ đỏ “ma” tại Sở Tài nguyên tỉnh Bắc Giang? - 1
Vì sao cần khởi tố ngay vụ án cấp sổ đỏ “ma” tại Sở Tài nguyên tỉnh Bắc Giang? - 2

Bí ẩn vụ “thai nghén” những cuốn “sổ đỏ ma” trong quả lừa chấn động tỉnh Bắc Giang được Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang báo cáo chi tiết đến Công an tỉnh Bắc Giang. 

Vụ lừa đảo không dừng lại ở đó mà đến ngày 04/01/2018, ông Đỗ Đức Kiên, bà Trịnh Thị Thanh tiếp tục dùng Giấy chứng nhận mới (được cấp lại do mất) lập hợp đồng chuyển nhượng cho ông Nguyễn Văn Hiếu, bà Tạ Minh Nguyệt được Văn phòng công chứng số 1 tỉnh Bắc Giang công chứng ngày 04/01/2018, số công chứng: 15/2018, quyển số 01/TP/CC-SCC/HĐGD. Ngày 05/01/2018, ông Nguyễn Văn Hiếu nộp hồ sơ đăng ký nhận chuyển nhượng thửa đất nêu trên.

Vậy trách nhiệm của Văn phòng công chứng Thiên Long và các cán bộ lãnh đạo liên quan thuộc Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang thế nào trong vụ án lừa đảo này? 

Trao đổi với PV Dân trí, luật sư Quách Thành Lực, Giám đốc Công ty Luật TNHH LSX (Đoàn luật sư TP Hà Nội) nhận định: Theo Điều 2 Luật Công chứng, tính hợp pháp của văn bản công chứng được xây dựng từ hồ sơ hợp lệ, hợp pháp của người đến đề nghị công chứng. Công chứng viên trực tiếp xử lý vụ việc công chứng phải có trách nhiệm kiểm tra giá trị pháp lý của Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với việc mua bán bất động sản. Trường hợp có nghi ngờ thì công chứng viên tiến hành xác minh hoặc yêu cầu giám định; trường hợp không làm rõ được thì có quyền từ chối công chứng.

Vì sao cần khởi tố ngay vụ án cấp sổ đỏ “ma” tại Sở Tài nguyên tỉnh Bắc Giang? - 3

Trụ sở Văn phòng công chứng Thiên Long tại TP Bắc Giang.

Trường hợp văn phòng công chứng không kiểm soát, không phát hiện ra sổ đỏ đã bị thu hồi, chấm dứt giá trị pháp lý mà vẫn thực hiện việc sang tên thì đó là lỗi trực tiếp của Công chứng viên thực hiện việc công chứng.  Trường hợp Công chứng viên biết giấy tờ đó là giả hoặc tiếp nhận ý chí của người thực hiện hành vi công chứng về việc lừa đảo thì không loại trừ khả năng công chứng viên sẽ là người đồng phạm với vai trò giúp sức của Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Với cơ quan cấp cuốn sổ đỏ “ma”, cá nhân có quyền hạn trực tiếp cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có lỗi khi sổ đỏ do chính mình, cơ quan mình đã hủy bỏ hiệu lực mà vẫn tiếp tục được giao dịch sang tên cho bên thứ ba khi mua bán chuyển nhượng.

Nếu biết tình trạng sổ đỏ đã bị chấm dứt hiệu lực mà vẫn ký văn bản pháp lý cho phép sang tên hoặc tiếp nhận ý chí của người thực hiện hành vi công chứng về việc lừa đảo thì nhiều khả năng người này là đồng phạm giúp sức của Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Nếu do lỗi vô ý thiếu kiểm tra, giám sát, không tuân thủ đúng quy trình, thực hiện không hết chức năng nhiệm vụ thì có cơ sở xem xét về tội danh được quy định tại Điều 360. Tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Ở đây, hậu quả thiệt hại đã rất rõ khi  cả hai cuốn sổ mới và cũ đều còn tồn tại và lại được chính cơ quan cấp sổ thực hiện việc sang tên hợp pháp cho bên mua khiến hậu quả gây thiệt hại nhiều tỷ đồng cho người mua bị lừa đảo.

Với sự việc đã rõ ràng như vậy, theo tôi, Công an tỉnh Bắc Giang cần vào cuộc khởi tố ngay vụ án cấp sổ đỏ “ma” tại Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang để tránh bỏ lọt tội phạm và đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật”.

Vì sao cần khởi tố ngay vụ án cấp sổ đỏ “ma” tại Sở Tài nguyên tỉnh Bắc Giang? - 4

Đối tượng Trịnh Thị Thanh tại cơ quan công an.

Hội đồng xem xét kỷ luật hàng loạt cán bộ, lãnh đạo Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang

Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang vừa có Quyết định thành lập Hội đồng kỷ luật do ông Lưu Xuân Vượng, Giám đốc sở làm chủ tịch để xem xét kỷ luật 4 cán bộ, lãnh đạo của sở này gồm các cá nhân: Ông Nguyễn Đình Thắng, Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai; Ông Nguyễn Quang Thành, Giám đốc chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai TP Bắc Giang; Ông Nguyễn Văn Thông, Phó trưởng phòng Đăng ký cấp GCN thuộc Văn phòng đăng ký đất đai; Bà Nguyễn Thị Diệu Thuý, viên chức chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai TP Bắc Giang.

Căn cứ vào các quy định của pháp luật, Luật sư Vi Văn Diện, Giám đốc Công ty Luật TNHH Thiên Minh (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng: “Theo quy định tại điểm e khoản 3 Điều 2, Quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Chi cục quản lý đất đai của Sở TNMT tỉnh Bắc Giang kèm theo Quyết định số 126/QĐ-TNMT ngày 21/3/2016 của Sở TNMT tỉnh Bắc Giang ban hành thì cá nhân, đơn vị phải chịu trách nhiệm đối với việc tham mưu cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trái phép cho 2 đối tượng lừa đảo nêu trên ở Bắc Giang phải có phần của Chi cục quản lý đất đai và lãnh đạo chi cục.

Vì sao cần khởi tố ngay vụ án cấp sổ đỏ “ma” tại Sở Tài nguyên tỉnh Bắc Giang? - 5

Luật sư Vi Văn Diện: "Công an tỉnh Bắc Giang cần khởi tố vụ án "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Sở TNMT tỉnh Bắc Giang".

Ngoài điểm e khoản 3 Điều 2 Quy định này, thì trong quy định việc quản lý và kiểm tra việc cấp sổ đỏ là Chi cục quản lý đất đai cũng được nêu rõ trách nhiệm tại khoản 4, khoản 5 Điều 2 Quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Chi cục”. 

Phó Thủ tướng biểu dương 25 kỳ báo điều tra vụ sổ đỏ “ma” của Dân trí, 5 bị cáo lĩnh 20 năm tù

Liên quan đến loạt bài điều tra về vụ Chủ tịch huyện Hoài Đức (Hà Nội, nhiệm kỳ 2000 - 2005) cấp sổ đỏ cho “đất ma”, Văn phòng Chính phủ có công văn truyền đạt chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hoà Bình biểu dương Báo Dân trí.

Thực hiện chỉ đạo của Tổng biên tập Phạm Huy Hoàn làm sáng tỏ đến cùng sự việc để bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân, trực tiếp nhà báo Nguyễn Anh Thế, Thư ký toà soạn, Trưởng ban Bạn đọc nhận nhiệm vụ điều tra làm rõ vụ việc trong suốt gần 2 năm với gần 25 bài báo.

Sau loạt bài điều tra dài kỳ của Báo Dân trí , 5 bị can đã bị Công an huyện Hoài Đức khởi tố và VKSND huyện Hoài Đức đồng thuận truy tố với tội danh “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Mới đây nhất, TAND huyện Hoài Đức đã chính thức có bản án tuyên phạt 5 bị cáo với 20 năm tù.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.

Anh Thế - Ngọc Hân