Sóc Trăng: Chính quyền “cố tình” làm khó cụ bà 92 tuổi

Theo trình bày của gia đình cụ Trương Thị Kía (92 tuổi, ngụ tại ấp Tá Biên, xã Phú Mỹ, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng): Năm 1944, bà lấy chồng là ông Quách Phái và được cha mẹ chồng cho căn nhà và đất diện tích khoảng 1.365,5m2.

Năm 1960, ông Phái có vợ "lẽ" là bà Nguyễn Thị Sảnh và cũng được cha mẹ ông Phái cho đất, cất nhà ở riêng. Ngày 13/9/1987 ông Phái mất. Còn cụ Kía tiếp tục ở, nuôi dưỡng, chăm sóc mẹ chồng cho đến lúc bà qua đời. Đồng thời, cụ Kía cũng là người quản lý, sử dụng diện tích đất cùng căn nhà nói trên cho đến nay, không tranh chấp với ai.

Đến năm 2012, cụ Kía xin cấp GCNQSDĐ cho diện tích nhà đất nói trên thì bà Nguyễn Thị Sảnh cùng con cháu ngăn cản, khởi kiện đến TAND huyện Mỹ Tú yêu cầu giải quyết “Tranh chấp tài sản chung”.

Ngày 21/8/2012, nhận thấy việc đòi chia tài sản với cụ Kía không ổn, bà Sảnh cùng con cháu xin rút toàn bộ đơn khởi kiện và được TAND huyện Mỹ Tú chấp nhận. Đồng thời, cùng ngày, TAND huyện Mỹ Tú ban hành Quyết định số 15/2012/QĐST-DS với nội dung “Đình chỉ giải quyết vụ án dân sự” về việc “Tranh chấp chia tài sản chung” giữa nguyên đơn là bà Nguyễn Thị Sảnh cùng con cháu với bị đơn là cụ Trương Thị Kía.

Sau khi vụ kiện bị đình chỉ, cụ Kía làm đơn xin cấp GCNQSDĐ thì bà Nguyễn Thị Sảnh (ủy quyền cho con là bà Quách Thị Thắm) tranh chấp đất với cụ Kía. Ngày 4/7/2013, Phòng TN-MT huyện Mỹ Tú mời cụ Kía và bà Thắm hòa giải. Tại buổi hòa giải này, bà Thắm đồng ý rút đơn khiếu nại. Ngày 11/7/2013, UBND huyện Mỹ Tú có Thông báo số 83/TB-HC thông báo đình chỉ giải quyết tranh chấp đất giữa bà Sảnh (ủy quyền cho bà Thắm) với cụ Kía.

Sau khi bà Thắm đồng ý rút đơn khiếu nại, ngày 23/8/2013, cụ Kía nộp đơn đến UBND xã Phú Mỹ xin cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất nhưng lại bị UBND xã Phú Mỹ từ chối. Cụ thể, ngày 31/10/2013, UBND xã Phú Mỹ trả lời bằng văn bản cho cụ Kía “Phần đất bà Trương Thị Kía xin hợp thức hóa chưa đủ điều kiện hợp thức hóa. Lý do phần đất tranh chấp là tài sản chung của thân tộc bà Quách Thị Thắm đồng ý rút đơn khiếu nại”.

Không đồng ý với cách trả lời của UBND xã Phú Mỹ, ngày 8/1/2014, cụ Kía khởi kiện UBND xã Phú Mỹ đến TAND huyện Mỹ Tú. Ngày 23/1/2014, TAND huyện Mỹ Tú tổ chức đối thoại. Theo cụ Kía, tại buổi đối thoại này, đại diện UBND xã Phú Mỹ đồng ý rút lại văn bản trả lời ngày 31/10/2013. Đồng thời cụ Kía cũng đồng ý rút đơn khởi kiện hành chính đối với UBND xã Phú Mỹ.

Ngày 4/3/2015, cụ Trương Thị Kía nộp đơn xin cấp GCNQSDĐ đến UBND xã Phú Mỹ thì ngày 18/4/2015, UBND xã Phú Mỹ có văn bản trả lời cụ Kía “Ngày 11/3/2015, bà Quách Thị Thắm có đơn khiếu nại, yêu cầu UBND xã Phú Mỹ ngăn chặn việc bà Kía xin đăng ký quyền sử dụng đất vì phần đất hiện còn tranh chấp là tài sản thừa kế của ông Quách Phái. Do đó UBND xã Phú Mỹ chưa cho bà Kía đăng ký quyền sử dụng đất”.

Cụ Trương Thị Kía bức xúc: “Nhà đất cha mẹ chồng cho, tôi quản lý, sử dụng từ năm 1944 cho đến nay, không tranh chấp với ai. Bà Sảnh đã được mẹ chồng cho đất, cất nhà ở riêng từ năm 1960 đến nay, vậy mà bây giờ lại đòi tranh chia tài sản chung thì thật vô lý. Hơn nữa, bà Sảnh cùng con cháu đã rút đơn khởi kiện được TAND huyện Mỹ Tú chấp nhận nhưng vẫn gây khó khăn kéo dài cho tôi khi tiếp tục ủy quyền cho con ra ngăn cản việc xin cấp quyền sử dụng đất của tôi. Vậy mà UBND xã vẫn dựa vào đó để gây khó khăn cho tôi”.

Một người dân ở ấp Tá Biên cho biết: “Do bị tranh chấp tài sản và bị UBND xã làm khó nên cụ Kía buồn chán phải đóng cửa nhà đi ra ở với người thân cách đây khoảng 10km. Tội nghiệp bà cụ đã 92 tuổi mà vẫn không yên thân”.

Theo quan điểm của các chuyên gia pháp lý, nguồn gốc đất là của cha mẹ chồng cụ Kía cho vợ chồng cụ Kía, chồng cụ Kía đứng tên trong sổ đăng ký ruộng đất. Ngày 13/9/1987 ông Quách Phái mất, trong khi đó Luật đất đai năm 1987 có hiệu lực từ ngày 29/12/1987. Cụ Kía là người quản lý, sử dụng nhà đất hợp pháp từ trước cho đến nay. Theo quy định của Luật đất đai năm 2003 thì cụ Kía là người sử dụng đất hợp pháp từ trước ngày 15/10/1993; đất không có tranh chấp (căn cứ Quyết định đình chỉ vụ án dân sự ngày 21/8/2012 của TAND huyện Mỹ Tú). Theo quy định tại điều 49 và 50 Luật đất đai năm 2013 thì cụ Trương Thị Kía đủ điều kiện để được cấp GCNQSDĐ.

Việc UBND xã Phú Mỹ căn cứ vào Thông báo số 83/TB-HC của UBND huyện Mỹ Tú để từ chối đăng ký quyền sử dụng đất của cụ Kía là trái luật. Bởi phần đất tranh chấp do ông Phái đứng tên trong sổ đăng ký ruộng đất, theo quy định tại khoản 1, Điều 136 Luật đất đai năm 2013 nếu có tranh chấp thì thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án. Vì vậy, UBND huyện Mỹ Tú tiến hành giải quyết là sai thẩm quyền. Hơn nữa, việc UBND huyện Mỹ Tú tiến hành giải quyết vụ án khi Quyết định đình chỉ vụ án dân sự của TAND huyện Mỹ Tú đã có hiệu lực pháp luật là không thể hiện được sự khách quan, vô tư.

Việc UBND xã Phú Mỹ dựa vào công văn không có giá trị pháp lý để từ chối giải quyết yêu cầu của cụ Kía là “Hành vi không thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật” được quy định tại khoản 2 Điều 3 của Luật Tố tụng hành chính.

Ngoài ra, bà Nguyễn Thị Sảnh và con cháu cũng không còn quyền khởi kiện chia tài sản chung vì vụ kiện mà bà và các con cháu là nguyên đơn đã đồng ý rút đơn khởi kiện, tòa án đã có quyết định đình chỉ; đồng thời cũng không còn quyền kiện về quyền thừa kế bởi đã hết thời hiệu thừa kế.

Vụ việc tưởng như đơn giản nhưng lại rắc rối mà nguyên nhân xuất phát từ sự “cố tình” không hiểu pháp luật của những người tranh chấp tài sản với cụ Trương Thị Kía và sự “cố ý” gây khó khăn cho cụ Kía từ cơ quan chức năng của xã Phú Mỹ cũng như của UBND huyện Mỹ Tú.

Bạch Dương