Pháp luật có quy định bắt buộc doanh nghiệp phải thưởng tết không?

Đó là thắc mắc của rất nhiều bạn đọc bởi sau 1 năm làm việc vất vả, thưởng tết được xem như là 1 khoản thu nhập phụ thêm rất quan trọng để người lao động có cái tết đầy đủ hơn. Do đó, khi không có thưởng tết, nhiều người lao động rất buồn và thắc mắc.

Trong chương trình “Ba phút cùng luật sư” kỳ này của báo Dân trí, luật sư Nguyễn Đức Chánh, cộng tác viên Thư viện Pháp luật, sẽ tư vấn kỹ hơn về vấn đề có bắt buộc doanh nghiệp thưởng tết cho người lao động hay không?

Thưa luật sư, một bạn đọc hỏi như sau: “Năm ngoái công ty tôi thưởng tết ít nhưng cũng có thưởng, mỗi người cũng được 3 – 5 triệu đồng. Năm nay không có tiền thưởng tết vì tình hình kinh doanh khó khăn. Tôi xin hỏi là công ty không thưởng tết thì có vi phạm quy định pháp luật không? Pháp luật có quy định gì về việc thưởng tết không?”.

Hiện nay pháp luật chưa có quy định riêng biệt cụ thể về tiền thưởng Tết. Có thể hiểu thưởng Tết cũng là một dạng của tiền thưởng trong lao động. Cụ thể, theo khoản 1 Điều 103 Bộ luật Lao động năm 2012 thì: “Tiền thưởng là khoản tiền mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh hằng năm và mức độ hoàn thành công việc của người lao động.”.

Như vậy, nếu các bên không có thỏa thuận trong Hợp đồng Lao động hoặc Thỏa ước lao động tập thể hoặc quy định trong Quy chế thưởng của công ty thì việc thưởng Tết không phải là quy định bắt buộc doanh nghiệp phải thực hiện.

Người sử dụng lao động được quyền chủ động, tự nguyện trả thưởng cho người lao động dựa trên kết quả sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp cũng như mức độ hoàn thành công việc của người lao động và không bắt buộc phải trả thưởng khi doanh nghiệp làm ăn không có lãi.

Vậy trường hợp nào doanh nghiệp buộc phải thưởng Tết, thưa luật sư?

Trong trường hợp giữa người lao động và người sử dụng lao động đã có thỏa thuận trong hợp đồng lao động hoặc thỏa ước lao động tập thể hoặc quy định trong Quy chế thưởng về việc thưởng Tết (không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh) thì người sử dụng lao động bắt buộc phải thực hiện.

Nếu người sử dụng lao động không thực hiện như cam kết thì người lao động hoặc tổ chức công đoàn có nghĩa vụ đại diện cho người lao động yêu cầu người sử dụng lao động thực hiện cam kết này.

Còn nếu hai bên thương lượng nhưng không giải quyết được, người lao động có quyền yêu cầu Hội đồng hòa giải lao động/Hội đồng trọng tài lao động hoặc Tòa án giải quyết tranh chấp.

Xin cảm ơn Thư viện Pháp luật và luật sư Nguyễn Đức Chánh đã hỗ trợ thực hiện chương trình này!

Tùng Nguyên – Phạm Nguyễn – Thiên Thanh (thực hiện)