Ông Lê Tùng Vân bị tuyên án 5 năm tù: 90 tuổi có phải ngồi tù?

Như Dân trí đã đưa tin, tối 21/7 sau 2 ngày xét xử, TAND huyện Đức Hòa, tỉnh Long An tuyên phạt ông Lê Tùng Vân (90 tuổi, ngụ TPHCM) 5 năm tù về tội Lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, tổ chức, cá nhân theo khoản 2 Điều 331 Bộ luật Hình sự.

"Bị cáo Lê Tùng Vân có vai trò chủ mưu, cần cách ly khỏi xã hội một thời gian để răn đe. Bị cáo ngoài 70 tuổi - là tình tiết giảm nhẹ; nhưng tình tiết tăng nặng là không thành khẩn khai báo, phạm tội hai lần trở lên", bản án nêu.

Trước thông tin trên, có bạn đọc thắc mắc, trường hợp nào không phải chịu trách nhiệm hình sự dù phạm tội? Nếu người trên 80 tuổi là tội phạm thì có bị ngồi tù hay bị tử hình không?

Luật sư Nguyễn Thị Xuyến, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tuổi chịu trách nhiệm hình sự như sau:

1. Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.

2. Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các điều 123, 134, 141, 142, 143, 144, 150, 151, 168, 169, 170, 171, 173, 178, 248, 249, 250, 251, 252, 265, 266, 286, 287, 289, 290, 299, 303 và 304 của Bộ luật này."

Căn cứ quy định nêu trên, có thể thấy, độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự là từ đủ 14 tuổi, không giới hạn độ tuổi đối đa của người khi phạm tội không phải chịu trách nhiệm hình sự. 

Như vậy, có thể thấy, nếu người trên 80 tuổi phạm tội vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự khi:

- Phạm tội ít nghiêm trọng

- Phạm tội nghiêm trọng

- Phạm tội rất nghiêm trọng

- Phạm tội đặc biệt nghiêm trọng

Tuy nhiên theo điểm O khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự 2015 thì người phạm tội là người đủ 70 tuổi trở lên là một trong những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. "Từ đủ 70 tuổi trở lên" cũng là một trong các điều kiện để được tha tù trước thời hạn (Điều 66 Bộ luật Hình sự 2015)

Khoản 2 Điều 40 Bộ luật này 2015 cũng quy định:

1. Không áp dụng hình phạt tử hình đối với người dưới 18 tuổi khi phạm tội, phụ nữ có thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi hoặc người đủ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử.

Bên cạnh đó, theo điểm b khoản 3 Điều 40 thì sẽ không thi hành án tử hình đối với người bị kết án nếu thuộc một trong các trường hợp là phụ nữ có thai hoặc phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi; người đủ 75 tuổi trở lên…

Theo quy định nêu trên, tuổi chịu trách nhiệm hình sự là từ 14 trở lên và không loại trừ đối với trường hợp của người trên 80 tuổi. Như vậy, khi người trên 80 phạm tội vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự dù là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, nghiêm trọng hay ít nghiêm trọng.

Đối với nhóm đối tượng này, cụ thể là đối với người từ đủ 70 tuổi trở lên khi phạm tội sẽ được coi là một tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự (định tại điểm O khoản 1 Điều 51 BLHS 2015) hoặc là một trong các điều kiện để được tha tù trước thời hạn (quy định tại Điều 66 BLHS 2015).

Trường hợp bị cáo Lê Tùng Vân ngoài 70 tuổi - là tình tiết giảm nhẹ; nhưng tình tiết tăng nặng là không thành khẩn khai báo, phạm tội hai lần trở lên, do vậy theo Luật sư Xuyến, bị cáo Vân sẽ vẫn phải chịu án tù 5 năm tù như kết luận của bản án.