Hà Nội: Thêm một vụ thi hành án bị người dân quyết liệt phản đối

Theo nội dung Đơn kêu cứu, ngày 09/5/2008, vợ chồng bà Chín (HKTT: Tổ 30, phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, TP Hà Nội) đã ký Hợp đồng chuyển nhượng để mua nhà đất tại địa chỉ 381-383, đường Lạc Long Quân. Nhà đất này là tài sản của Công ty trách nhiệm hữu hạn thương mại Minh Hằng (Công ty TNHHTM Minh Hằng) do bà Trần Thị Thúy Ngọc là đại diện theo pháp luật và chính bà Thúy đã ký hợp đồng chuyển nhượng cho vợ chồng bà Chín. Sau đó, ngày 25/6/2008, vợ chồng bà Chín đã nhận bàn giao nhà đất trên và do chưa có nhu cầu sử dụng ngay nên đã tạm thời khóa cửa nhà.

Đến ngày 20/8/2008, bà Chín được biết bà Ngọc bị Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội bắt và khởi tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Làm giả tài liệu con dấu của cơ quan Nhà nước”. Vì vậy, việc hoàn tất hồ sơ chuyển nhượng quyền sử dụng đất chưa được thực hiện. Nhận thấy có nhiều dấu hiệu bất thường nên vợ chồng bà Chín đã có đơn tố cáo hành vi lừa đảo của bà Ngọc gửi tới Cơ quan cảnh sát điều tra - Công an TP Hà Nội. Cơ quan này đã thụ lý đơn và tiến hành điều tra hành vi của bà Ngọc. Ngày 16/01/2009, Cơ quan CSĐT CA TP Hà Nội đã ra Lệnh kê biên tài sản số 01 đối với nhà đất tại số 381-383 Lạc Long Quân.

Ngoài vợ chồng bà Chín, bà Ngọc còn bị nhiều cá nhân, tổ chức khác tố cáo về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo nội dung Cáo trạng số 196/CT/VKS-P1A ngày 25/5/2010 của Viện Kiểm Sát nhân dân thành phố Hà Nội (VKSND TP Hà Nội) thì bà Ngọc bị truy tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản trong 4 vụ án, đối với nội dung tố cáo của bà Chín và một số người khác thì “Cơ quan CSĐT CA TP Hà Nội đã tách rút phần tài liệu liên quan còn lại và các tài liệu, các vật chứng thu giữ trong quá trình điều tra, không liên quan tới bốn vụ án nói trên để tiếp tục điều tra làm rõ”. Như vậy liên quan đến Đơn tố cáo của bà Chín và những cá nhân khác thì Cơ quan điều tra vẫn đang tiến hành điều tra, xem xét làm rõ về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của bà Ngọc, và cho đến nay vẫn chưa có kết luận cuối cùng.

Sau đó bà Chín được thông báo rằng Công ty Minh Hằng có khoản nợ với ông Đặng Văn Thanh và ông Thanh đã khởi kiện công ty Minh Hằng ra TAND quận Cầu Giấy. Rất bất ngờ là ngày 03/3/2014, Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội đã có Quyết định số 01/QĐ hủy bỏ lệnh kê biên tài sản số 01 ngày 16/01/2009 đối với nhà đất tại số 381-383 Lạc Long Quân, phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy, TP Hà Nội. Và ngày 05/3/2009, TAND quận Cầu Giấy đã có Quyết định số 01/2009/QĐST-DS trong đó quyết định: “Công ty TNHHTM Minh Hằng phải thanh toán trả anh Đặng Văn Thanh số tiền: 13.000.000.000 đồng…”. Sau đó, Cục trưởng Cục THADS TP Hà Nội đã có các Quyết định số 953/QĐ-CTHA ngày 08/7/2010, Quyết định số 954/QĐ-CTHA ngày 08/7/2010, Quyết định số 719/QĐ-CTHA ngày 01/6/2010 để thi hành quyết định trên của Tòa án. Ngay sau khi Cơ quan CSĐT CA TP Hà Nội có Quyết định số 01/QĐ hủy bỏ lệnh kê biên tài sản, ngày 05/5/2014, Chấp hành viên đã ban hành Quyết định kê biên và ngày 09/5/2014 đã tổ chức cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản là nhà đất trên. Ngày 14/7/2014, Cục THADS TP Hà Nội đã thực hiện việc giao nhà đất nêu trên cho ông Thanh. Không đồng ý với các hành vi trên, gia đình bà Chín đã có Đơn khiếu nại, Đơn kêu cứu gửi đến các cơ quan chức năng chỉ rõ những sai phạm, những khuất tất trong quá trình định đoạt và thi hành án khối tài sản này, do đó việc giao nhà đất nói trên bị dừng lại. Hiện nay nhà đất này đang bị niêm phong, chưa giao cho bất cứ bên nào.

Theo bà Chín thì việc Cơ quan CSĐT CA TP Hà Nội hủy bỏ lệnh kê biên dẫn đến việc Cục thi hành án dân sự TP.Hà Nội cho thi hành án đối với Quyết định số 01/2009/QĐST-DS ngày 05/3/2009 của TAND quận Cầu Giấy đã xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình mình.

Vậy cụ thể các quyết định của các cơ quan có thẩm quyền có liên quan đến tài sản nêu trên có ảnh hưởng như thế nào đến quyền, lợi ích hợp pháp của gia đình bà Chín? Nhận định về các quyết định này, Luật sư Nhâm Mạnh Hà - Công ty Luật TNHH Đông Hà Nội cho rằng có rất nhiều điểm cần phải được làm rõ mới có thể đánh giá mức độ ảnh hưởng của các quyết định này tới quyền, lợi ích hợp pháp của gia đình bà Chín. Cụ thể như sau:

“Thứ nhất, về việc ban hành Lệnh kê biên tài sản và sai phạm trong việc ban hành Quyết định hủy bỏ lệnh kê biên tài sản của Phó thủ trưởng Cơ quan CSĐT - Công an TP Hà Nội

Ở đây, theo Cáo trạng số 196 thì bà Ngọc bị truy tố để xét xử về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản trong 4 vụ việc. Cơ quan CSĐT CA TP Hà Nội đã có Lệnh kê biên tài sản, Biên bản kê biên tài sản để đảm bảo thi hành cho nghĩa vụ phải thi hành án của cá nhân bà Ngọc. Tuy nhiên, xem xét bốn vụ việc có hành vi lừa đảo của bà Ngọc được đề cập trong Cáo trạng 196 thì không có vụ nào có liên quan đến tài sản là nhà đất tại 381-383 Lạc Long Quân mà vợ chồng bà Chín đã mua. Vậy lý do tại sao Cơ quan CSĐT lại kê biên tài sản để đảm bảo thi hành án cho nghĩa vụ phải thi hành án của cá nhân bà Ngọc trong khi theo kết quả xác minh của cơ quan thi hành án thì nhà đất này là tài sản của Công ty TNHHTM Minh Hằng?

Bên cạnh đó, theo trả lời của Tổng cục thi hành án dân sự tại Quyết định giải quyết khiếu nại số 743/QĐ-TCTHADS ngày 07/11/2014 thì do bà Ngọc đã nộp toàn bộ số tiền để khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội đã gây ra nên Cơ quan CSĐT đã hủy bỏ lệnh kê biên tài sản. Tuy nhiên, vẫn theo Cáo trạng trên thì: “Trần Thị Thúy Ngọc đã tự nguyện bồi thường, khắc phục hậu quả 6,5 tỷ đồng, còn 3,8822 tỷ đồng hiện còn đang chiếm đoạt”. Như vậy, rõ ràng bà Ngọc vẫn chưa nộp được toàn bộ số tiền để khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội gây ra. Thêm vào đó, theo kết quả xác minh của cơ quan thi hành án thì đây là tài sản duy nhất của Công ty TNHH TM Minh Hằng. Mặt khác, Quyết định kê biên tài sản của cơ quan thi hành án đã có từ năm 2009, do đó nguy cơ tài sản sẽ bị cưỡng chế thi hành án để thi hành quyết định năm 2009 sau khi có quyết định hủy bỏ lệnh kê biên là rất cao. Vậy việc Cơ quan CSĐT dựa trên căn cứ này để ban hành Quyết định hủy bỏ lệnh phong tỏa liệu đã đúng với quy định tại khoản 4 Điều 146 Bộ luật tố tụng hình sự: “Khi xét thấy việc kê biên không còn cần thiết thì người có thẩm quyền quy định tại khoản 1 Điều 80 của Bộ luật này phải kịp thời ra quyết định hủy bỏ lệnh kê biên.” hay chưa?.

Ngoài ra, vợ chồng bà Chín tố cáo bà Ngọc về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản - có liên quan trực tiếp đến việc chuyển nhượng nhà đất trên và vụ việc vẫn đang được Cơ quan CSĐT CA TP Hà Nội điều tra, làm rõ nên việc kê biên tài sản trên là rất cần thiết. Do vậy, rõ ràng cần phải xem xét và đánh giá lại về tính pháp lý của việc ban hành quyết định hủy bỏ Lệnh kê biên đối với tài sản là nhà và đất tại 381-383 Lạc Long Quân, Hà Nội của Cơ quan CSĐT.

Thứ hai, về việc ủy quyền của bà Ngọc cho chồng là ông Cường

Việc bà Ngọc ủy quyền cho ông Cường là người có đầy đủ năng lực hành vi dân sự và không thuộc trường hợp bị cấm thành lập, quản lý doanh nghiệp để thay mặt đại diện cho công ty làm việc với cơ quan thi hành án liên quan đến việc thi hành Quyết định của Tòa án được pháp luật cho phép. Tuy nhiên, việc ông Cường thay mặt Công ty quyết định việc giao nhận tài sản đã kê biên cho ông Thanh để trừ vào số tiền thi hành án cần phải được xem xét, đánh giá lại bởi vì:

Theo quy định của Luật doanh nghiệp thì không phải giám đốc là người quyết định tất cả các vấn đề có liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp mà phải dựa trên quy định tại Điều lệ của công ty và quyết định của Hội đồng thành viên của công ty. Bên cạnh đó, khi thực hiện các quyền và nhiệm vụ được giao, Giám đốc công ty phải thực hiện một cách cẩn trọng, tốt nhất nhằm bảo đảm lợi ích hợp pháp tối đa của công ty và chủ sở hữu công ty.

Xét tại thời điểm ông Cường quyết định thỏa thuận với ông Thanh về việc giao nhận tài sản thì nhà đất tại đường Lạc Long Quân là tài sản duy nhất của Công ty TNHH TM Minh Hằng. Do đó, việc quyết định giao tài sản trên cho ông Thanh sẽ có ảnh hưởng rất lớn đến chiến lược phát triển và kế hoạch kinh doanh hàng năm của công ty đồng thời việc giao nhận tài sản này với bên được thi hành án có nguy cơ làm công ty phải giải thể hoặc phá sản. Vì vậy theo quy định trên thì việc quyết định này phải thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng thành viên chứ không thể chỉ là Giám đốc hoặc người được Giám đốc ủy quyền quyết định toàn bộ.

Bên cạnh đó, xét về mối quan hệ giữa ông Cường và ông Thanh thì: ông Thanh là con của bà Thành, bà Thành lại là chị gái của ông Cường - giữa ông Thanh và ông Cường có mối quan hệ họ hàng thân thích, bản thân ông Cường lại không phải là thành viên của Công ty Minh Hằng. Vì vậy, việc ông Cường quyết định thỏa thuận và giao nhận tài sản kê biên với ông Thành không thể xem là trường hợp thực hiện quyền và nhiệm vụ được giao một cách trung thực, cẩn trọng, tốt nhất nhằm bảo đảm lợi ích hợp pháp tối đa của công ty và chủ sở hữu công ty. Nếu đánh giá một cách khách quan thì mối quan hệ họ hàng ruột thịt cộng với việc ông Cường không phải là thành viên công ty có thể sẽ có ảnh hưởng nhất định tới quyết định của ông Cường trong việc đảm bảo tối đa lợi ích hợp pháp của công ty.

Thứ ba, về việc tổ chức kê biên và bàn giao tài sản cho ông Thanh của Cục THADS TP Hà Nội

Về nguyên tắc, theo quy định của Luật Thi hành án dân sự thì trước khi kê biên tài sản, Chấp hành viên có trách nhiệm xác minh, làm rõ và chỉ kê biên tài sản để đảm bảo việc thi hành án khi có căn cứ xác định tài sản sẽ kê biên là của người phải thi hành án. Đối với nhà, đất tại địa chỉ số 381-383, đường Lạc Long Quân là tài sản của Công ty TNHH Minh Hằng. Tuy nhiên, bà Ngọc đã đại diện công ty Minh Hằng chuyển nhượng cho vợ chồng bà Chín và do bà Ngọc bị bắt nên các thủ tục chuyển nhượng, sang tên chưa được hoàn tất. Mặt khác, bên mua là vợ chồng bà Chín cũng đã thanh toán cho bà Ngọc phần lớn tiền mua nhà đất trên và đã nhận bàn giao nhà. Sau khi bà Ngọc bị bắt rồi sau này là có quyết định về việc hủy bỏ lệnh kê biên, bà Chín đã có đơn từ gửi các cơ quan trong đó bao gồm cả cơ quan thi hành án. Vì vậy, thực tế thì tại thời điểm thi hành án, tài sản trên là tài sản đang có tranh chấp.

Theo quy định tại Điều 75 Luật thi hành án dân sự 2008 thì trường hợp có tranh chấp về tài sản của người phải thi hành án, Chấp hành viên có trách nhiệm thông báo tới các bên để thực hiện quyền khởi kiện hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền giải quyết. Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày được thông báo hợp lệ (trường hợp thông báo trực tiếp cho cá nhân thì việc giao thông báo phải lập văn bản) mà đương sự, người có tranh chấp không thực hiện một trong các thủ tục trên thì Chấp hành viên xử lý tài sản để thi hành án theo quy định của Luật thi hành án dân sự. Theo thông tin từ bà Chín thì mặc dù bà Chín đã có đơn gửi tới Cục THADS TP Hà Nội thể hiện đang có tranh chấp với nhà đất trên nhưng không nhận được văn bản thông báo của cơ quan thi hành án theo như quy định pháp luật.

Như vậy, để khẳng định Cục THADS TP Hà Nội có gây ảnh hưởng tới quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình bà Chín hay không cần xác định thủ tục thi hành án đối với Quyết định của TAND quận Cầu Giấy của Cục có tuân thủ đúng quy định hay không trong đó bao gồm cả việc xác minh việc thông báo tới đương sự đang có tranh chấp liên quan đến tài sản thi hành án.

Báo điện tử Dân trí đề nghị các cơ quan chức năng vào cuộc điều tra, rà soát, xác minh toàn bộ vụ việc và có kết luận cụ thể về việc kê biên tài sản cũng như việc thi hành án đối với tài sản là nhà đất nêu trên để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho công dân đồng thời đảm bảo việc thi hành án theo đúng quy định của pháp luật.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc!

Lạng Thương