Dưới 14 tuổi có bị xử lý về tội hiếp dâm?

Về vụ "3 nam sinh lớp 8 nghi xâm hại một nữ sinh lớp 6 ngay trong trường học", trong lúc chờ cơ quan điều tra có kết luận cuối cùng vụ việc, UBND huyện Tư Nghĩa đã chỉ đạo Ban giám hiệu Trường THCS Nghĩa Thắng (huyện Tư Nghĩa, Quảng Ngãi) cần tập trung theo dõi tinh thần của toàn thể học sinh, 3 nam sinh và nhất là nữ sinh nghi bị xâm hại tình dục.

Sự việc trên đã khiến giáo viên, học sinh và phụ huynh Trường THCS Nghĩa Thắng hoang mang, lo lắng về sự an toàn của con em mình trong thời gian tham gia học tập tại trường.

Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Lê Hồng Vân - Đoàn Luật sư Hà Nội cho biết, nếu việc xâm hại tình dục thì cần phải làm rõ đó là hành vi gì mới có thể xác định trách nhiệm pháp lý của các cá nhân liên quan.

Bởi theo Điều 12 BLHS 2015, người đủ 16 tuổi trở lên phải chịu TNHS về mọi tội phạm. Còn người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi phải chịu TNHS về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại khoản 2 Điều 12 BLHS.

Theo thông tin ban đầu, 3 nam sinh này học lớp 8 (khoảng 14 tuổi). Do đó, điều kiện cần là ba nam sinh này phải từ đủ 14 tuổi và điều kiện đủ là có hành vi xâm hại tình dục nữ sinh lớp 6 (khoảng 12 tuổi) thì mới bị xử lý về một trong các tội được liệt kê theo khoản 2 Điều 12 - Luật sư Hồng Vân nhấn mạnh.

Nếu những nam sinh chỉ có hành vi sờ, mó… mang tính kích dục nhưng không giao cấu với nữ sinh lớp 6 thì có dấu hiệu của Tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi (Điều 146 BLHS), song chủ thể chịu trách nhiệm hình sự của tội này phải là người đủ 18 tuổi trở lên. Do đó, nếu 3 nam sinh thực hiện hành vi dâm ô không giao cấu với nữ sinh thì không bị xử lý hình sự.

Trường hợp 3 nam sinh này đã thực hiện hành vi giao cấu đối với nữ sinh lớp 6 thì có dấu hiệu của Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi (Điều 142 BLHS 2015). Trong đó, chủ thể của tội này chỉ cần đủ 14 tuổi trở lên.

Ngoài ra, theo hướng dẫn của Nghị quyết 06/2019 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao, trường hợp không giao cấu nhưng các nam sinh có hành vi quan hệ tình dục khác… thì vẫn phải chịu TNHS về tội này.

Nếu vào thời điểm thực hiện hành vi xâm hại tình dục nữ sinh lớp 6, cả 3 nam sinh chưa đủ 14 tuổi thì chưa đủ tuổi chịu TNHS. Tuy vậy, các đối tượng này sẽ bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính như giáo dục tại xã, phường, thị trấn; đưa vào trường giáo dưỡng theo Điều 90, 92 Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi 2020.

Cũng theo Luật sư Hồng Vân, về hình phạt, Khoản 2 Điều 101 BLHS 2015 quy định, với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 12 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 1/2 mức phạt tù mà điều luật quy định.