Dân lo lắng ô nhiễm từ doanh nghiệp khai thác vàng tại Bình Định!

Lợi chưa thấy, thấy hại?

Tại Quyết định số 278/QĐ-UBND tỉnh Bình Định về việc cho Công ty TNHH Trung Hiệp (trụ sở xã Bình Tường, huyện Tây Sơn) thuê đất để khai thác khoáng sản quặng galenit và vàng tại xã Vĩnh Thịnh, thời gian thuê đất 15 năm (từ tháng 2/2010). Theo đó, công ty này được tỉnh thuê hơn 3,8 ha đất; gồm có 2,1 ha đất trồng rừng sản xuất và 1,7 ha đất bằng chưa sử dụng thuộc núi Hòn Lập. Diện tích đất thuê được sử dụng vào các mục đích xây dựng khu khai trường, sơ chế sản phẩm, nhà tập thể cho công nhân; khu nhà ở, văn phòng làm việc, bể chứa nước tuần hoàn, trạm biến áp và kho mìn.

Thế nhưng, theo người dân phản ánh, công ty này đi vào hoạt động chưa được bao lâu đã bộc lộ bất cập. Đặc biệt, là nỗi lo ô nhiễm môi trường nguồn nước, khiến người dân lẫn chính quyền địa phương bất an.

Theo ghi nhận của phóng viên tại hiện trường, các mỏ khai thác xuất hiện nhiều hầm vàng nằm lộ thiên đã khai thác xong nhưng chưa được hoàn thổ. Một cán bộ kiểm lâm huyện Vĩnh Thạnh, cho biết, quá trình khai thác mỏ công ty này còn tùy tiện mở đường, lấn đất lâm nghiệp của dân. Không những vậy, một số hệ thống kênh mương dẫn nước nằm gần khu vực mỏ ở thôn M3 cũng bị đất, đá bồi lấp do hoạt động khai thác khoáng sản của công ty này gây ra.

Một người dân sống ở thôn M3, xã Vĩnh Thịnh, bức xúc: “Trong quá trình hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản công ty sử dụng nhiều loại hóa chất độc hại. Bà con chúng tôi rất lo lắng vì khi có mưa các chất độc hại này sẽ theo nước chảy xuống đồng ruộng, các ao nước tưới tiêu, phục vụ chăn nuôi. Hiện nay, bà con không dám sử dụng nguồn ở các ao, hồ nằm xung quanh bãi khai thác khoáng sản để tưới tiêu hoặc cho gia súc uống. Từ khi doanh nghiệp vào khai thác khoáng sản bà con ở đây chưa thấy công ty đem lại lợi lộc gì cả”.

Ông Mã Thanh Hùng, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thịnh, cho biết: “Hiện nay, khâu bảo vệ môi trường trong quá trình khai thác cũng không đảm bảo. Đáng lo nhất hiện nay là việc công ty tổ chức nổ mìn khai thác mỏ diễn ra vô tội vạ. Có hôm mới 4,5 giờ sáng họ đã bắn, có khi 15,16 giờ chiều họ cho nổ. Giờ giấc nổ mìn công ty cũng không thông báo chính quyền nắm bắt phòng ngừa mà họ muốn nổ lúc nào thì họ cho nổ lúc đó…”.

Kiểm tra đâu, sai đó

Theo kết quả kiểm tra của Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Vĩnh Thạnh, từ năm 2016 đến nay, Công ty TNHH Trung Hiệp liên tục để xảy ra vi phạm.

Cụ thể, kết quả kiểm tra ngày 23/2/2018 đã chỉ ra công ty đã cho khai thác, mở 2 cửa hầm khai thác vàng và dựng lán trại ngoài khu vực diện tích cho thuê đất khoảng 500m². Đồng thời, hệ thống lưới điện, dây dẫn ở khu vực khai thác chưa đảm bảo và đề nghị công ty khắc phục để đảm bảo an toàn lao động.

Trước đó, tại biên bản kiểm tra vào ngày 23/12/2016 cho thấy, có 8 lao động của công ty chưa đăng ký tạm trú; công ty không xuất trình được giấy phép sử dụng vật liệu nổ công nghiệp; công ty mở 3 đường hầm khai thác vàng nhằm mục đích thông gió, song không xuất trình được hồ sơ thiết kế.

Còn theo kết quả kiểm tra ngày 17/5/2017, cho thấy công tác bảo vệ môi trường tại công ty chưa đảm bảo; nước thải từ hệ thống tuyến quặng mới chưa được xử lý, thải trực tiếp ra môi trường đất; chưa thực hiện báo cáo giám sát môi trường định kỳ; chưa đảm bảo việc trang bị bảo hộ cho người lao động và chưa thực hiện chế độ BHXH, BHYT cho người lao động.

Liên quan đến vấn đề trên, ông Lê Văn Đẩu, Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Thạnh, cho biết: “Hoạt động khai thác mỏ của Công ty TNHH Trung Hiệp đang bộc lộ quá nhiều hạn chế. Hiện nay, công ty này đang nợ huyện 800 triệu đồng tiền thuê đất, quá trình thực hiện nghĩa vụ đóng thuế Nhà nước không đảm bảo. Hoạt động khai thác gây ô nhiễm môi trường và gây mất an ninh trật tự do các bên trong công ty tranh chấp quyền lợi với nhau. UBND huyện đã chỉ đạo bộ phận chuyên môn lập báo cáo gởi Sở TN-MT kiến nghị UBND tỉnh thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản đối với công ty này”.

Doãn Công