Dân lắp điện mặt trời liên quan gì đến EVN mà phải đăng ký?

Gia Đoàn

(Dân trí) - Sau thông tin "Lắp điện mặt trời mái nhà tự dùng không đăng ký có thể bị phạt", nhiều bạn đọc thắc mắc vì sao người dân tự đầu tư để phục vụ gia đình, không kinh doanh mà phải đăng ký với EVN.

"Lắp trên mái nhà của mình, không bán cho ai, chỉ tự tiêu thụ thì chỉ nên bắt buộc đăng ký với EVN (Tập đoàn Điện lực Việt Nam) khi công suất cao vượt ngưỡng nào đó và người dân muốn được Nhà nước hỗ trợ. Đằng này, dân chỉ lắp 1 vài KW, bên điện lực yêu cầu đăng ký để làm gì?".

Độc giả Đỗ Minh thắc mắc sau thông tin "Tổ chức, cá nhân lắp đặt điện mặt trời áp mái tự dùng mà không đăng ký hoặc thông báo sẽ bị xử phạt theo pháp luật về điện lực".

Dân lắp điện mặt trời liên quan gì đến EVN mà phải đăng ký? - 1

Hệ thống điện mặt trời mái nhà của một hộ dân ở TPHCM (Ảnh: Nhật Quang).

Cùng ý kiến, bạn đọc Bi Bi chia sẻ: "Người ta lắp để dùng tại gia đình họ, đâu có kinh doanh mà phải đăng ký với EVN. Tôi chưa hiểu mục đích đăng ký để làm gì, mong ai biết giải thích giúp".

Theo Nghị định 58/2025/NĐ-CP, các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình phát triển nguồn điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ (dù không hoặc có đấu nối lên hệ thống điện quốc gia, nhưng không bán điện dư) đều phải thông báo đến Sở Công Thương, đơn vị điện lực, cơ quan quản lý về xây dựng, phòng cháy chữa cháy tại địa phương. 

Cảm thấy khó hiểu với đề xuất EVN đưa ra, độc giả Tuyên Lê cho rằng: "Lẽ ra phải tìm mọi cách để nâng cao hiệu quả sử dụng điện mặt trời cho người dân, như nghiên cứu cơ chế mua tối đa lượng điện dư (khi người dân không dùng đến). Đằng này lại tìm cách buộc người dân phải "cho không" số điện dư, còn đòi hỏi họ phải đăng ký này nọ. Thật buồn!. Làm sao nước ta có thể giảm phát thải về 0 vào năm 2050 được?".

Bạn Đình Trinh đặt câu hỏi: "Người dân tự đầu tư lắp điện mặt trời để dùng, tự cung tự cấp thì EVN lại cấm. Lạ thật, khác nào trồng rau trên đất nhà mình mà cũng bị cho là vi phạm.

Khi nào tôi bán điện, có đẩy lên lưới thì tôi mới phải đăng ký chứ?".

Đề cập đến vấn đề trên, Vân Trang phân tích: "Việt Nam có khí hậu nắng nóng, việc lắp và sử dụng điện mặt trời rất phù hợp, vừa giảm được độ nóng, vừa tận dụng điều kiện thiên nhiên để thuận tiện cho các hoạt động như trồng lúa, chăn nuôi, trồng rau…

Đồng thời, người dân cũng tiết kiệm được chi phí điện trong gia đình. Đây là việc làm nên được khuyến khích. Nếu có sự cố kỹ thuật, nhà cung cấp chịu trách nhiệm. Nếu sử dụng quá tải gây hư hỏng thiết bị, người dân sẽ chịu trách nhiệm. Không thể quy định coi việc khai thác nguồn năng lượng mặt trời là hành vi vi phạm".

Tập đoàn Điện lực Việt Nam vừa có báo cáo về các vướng mắc trong việc thực hiện các nghị định, thông tư quy định chi tiết, hướng dẫn Luật Điện lực.

Tập đoàn này đề nghị xem xét bổ sung quy định nếu tổ chức, cá nhân lắp đặt điện mặt trời mái nhà để tự sản xuất, tự tiêu thụ mà không thông báo hoặc đăng ký (theo Điều 15 và Điều 16 của Nghị định 58/2025) thì tùy theo tính chất và mức độ vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực điện lực.

Theo doanh nghiệp, quy định này nhằm bảo đảm nghĩa vụ thông báo hoặc đăng ký mang tính ràng buộc pháp lý, tránh khoảng trống trong chế tài xử lý, đồng thời nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước và bảo đảm phù hợp với Luật Xử lý vi phạm hành chính.