Bài 4:

Bộ Tài nguyên và Môi trường vào cuộc vụ “cắt đôi” dòng sông ly kỳ ở xứ Lạng

Anh Thế

(Dân trí) - Thanh tra Bộ TN&MT vừa có công văn đề nghị UBND tỉnh Lạng Sơn báo cáo vụ việc doanh nghiệp trắng trợn làm con đường “chặt đôi” sông Trung sau phản ánh của Báo Dân trí.

Theo đó, Thanh tra Bộ TN&MT có Công văn số 452/TTr-P2 do Phó chánh thanh tra Vũ Văn Long ký gửi UBND tỉnh Lạng Sơn.

Bộ Tài nguyên và Môi trường vào cuộc vụ “cắt đôi” dòng sông ly kỳ ở xứ Lạng - 1

Thanh tra Bộ TN&MT vào cuộc, đề nghị UBND tỉnh Lạng Sơn báo cáo sự việc.

Công văn cho biết: Ngày 11/8/2020, Báo Dân trí có đăng kỳ 2 phóng sự điều tra: “Doanh nghiệp tự ý “chặt đôi” dòng sông: Cú “giỡn mặt” pháp luật tại xứ Lạng”, phản ánh Công ty TNHH Khai thác và chế biến khoáng sản Sơn Thuỷ, có trụ sở tại số 7 ngách 219, ngõ 264 đường Ngọc Thuỵ, tổ 13, phường Ngọc Thuỵ, Long Biên, Hà Nội ngang nhiên đổ đất làm một con đường cắt đôi sông Trung để xe trọng tải lớn của doanh nghiệp này chở cát sỏi lưu thông khiến dư luận tại xã Nhật Tiến, huyện Hữu Lũng dậy sóng.

Bộ Tài nguyên và Môi trường vào cuộc vụ “cắt đôi” dòng sông ly kỳ ở xứ Lạng - 2
Bộ Tài nguyên và Môi trường vào cuộc vụ “cắt đôi” dòng sông ly kỳ ở xứ Lạng - 3

Khó ai tưởng tượng được một doanh nghiệp có thể "chặt đôi" cả dòng sông làm đường chở cát sỏi bất chấp người dân và chính quyền phản đối tại Lạng Sơn.

Thanh tra Bộ TN&MT đề nghị UBND tỉnh Lạng Sơn báo cáo công tác quản lý nhà nước về đất đai, môi trường, khoáng sản và tài nguyên nước đối với dự án khai thác khoáng sản của Công ty Sơn Thuỷ và gửi về Thanh tra Bộ TN&MT trước ngày 20/8/2020 để tổng hợp, báo cáo Bộ trưởng.

Như Báo Dân trí đã thông tin về sự việc Công ty Sơn Thuỷ ngang nhiên đổ đất làm một con đường lớn cắt đôi sông Trung, điều khiến dư luận vừa ngỡ ngàng vừa bức xúc hơn nữa là quyết định xử phạt hành chính và yêu cầu tháo dỡ, trả lại nguyên trạng dòng sông của UBND huyện Hữu Lũng với doanh nghiệp chẳng những không được thực hiện và công trình lạ kỳ này còn được hợp thức hoá.  

Cụ thể, ngày 7/5/2020, Chủ tịch UBND huyện Hữu Lũng đã ký ban hành Quyết định số 1722/QĐ-XPVPHC xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên môi trường với Công ty Sơn Thuỷ.

Doanh nghiệp này được xác định hành vi vi phạm là: Vi phạm các quy định về đảm bảo sự lưu thông của dòng chảy sông Trung. Công ty Sơn Thuỷ đã xếp đá, đặt cống, đổ đá bây thành một con đường ngăn, vượt sông gây cản trở dòng chảy sông Trung.

Bộ Tài nguyên và Môi trường vào cuộc vụ “cắt đôi” dòng sông ly kỳ ở xứ Lạng - 4
Bộ Tài nguyên và Môi trường vào cuộc vụ “cắt đôi” dòng sông ly kỳ ở xứ Lạng - 5
Bộ Tài nguyên và Môi trường vào cuộc vụ “cắt đôi” dòng sông ly kỳ ở xứ Lạng - 6

Chủ tịch UBND huyện Hữu Lũng đã ra quyết định xử phạt hành chính, yêu cầu doanh nghiệp phá dỡ ngay con đường này nhưng tất cả vẫn chỉ nằm trên giấy.

Từ đó, Chủ tịch UBND huyện Hữu Lũng xử phạt Công ty Sơn Thuỷ 30 triệu đồng, yêu cầu doanh nghiệp này tháo dỡ công trình, dỡ bỏ di dời các vật gây cản trở dùng chảy sông Trung, trả lại hiện trạng ban đầu cho dòng sông.

Nhận quyết định quyết liệt của Chủ tịch huyện Hữu Lũng, thay vì chấp hành, ngày 11/5/2020, Công ty Sơn Thuỷ đã có ngay Công văn số 115/CT gửi UBND tỉnh Lạng Sơn và Sở GTVT tỉnh Lạng Sơn để xin phép làm ngầm tạm qua sông Trung (dù đường và ngầm đã được doanh nghiệp này làm xong từ bao giờ).

Và bất ngờ hơn nữa, chỉ ít ngày sau, ngày 31/5/2020, UBND tỉnh Lạng Sơn đã có Công văn số 565/UBND-KT do Phó chủ tịch Hồ Tiến Thiệu ký gửi Sở GTVT, UBND huyện Hữu Lũng, UBND xã Nhật Tiến, Công ty Sơn Thuỷ. Công văn này cho biết: Xét báo cáo của Sở GTVT về việc kiểm tra, đánh giá mức độ an toàn của vị trí ngầm Thác Chẽ, Lân Dầu qua sông Trung, UBND tỉnh Lạng Sơn đồng ý chủ trương xây dựng vị trí ngầm tràn Thác Chẽ, Lân Dầu qua sông Trung thuộc thôn Tân Nhiên và thôn Đoàn Kết, xã Nhật Tiến bằng hình thức xã hội hoá do Công ty Sơn Thuỷ thực hiện để phục vụ việc đi lại của nhân dân hai bên bờ sông và kết hợp cho Công ty Sơn Thuỷ làm đường vận chuyển cát sỏi qua sông như báo cáo đề xuất của Sở GTVT Lạng Sơn. 

Bộ Tài nguyên và Môi trường vào cuộc vụ “cắt đôi” dòng sông ly kỳ ở xứ Lạng - 7
Bộ Tài nguyên và Môi trường vào cuộc vụ “cắt đôi” dòng sông ly kỳ ở xứ Lạng - 8

Phó chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn Hồ Tiến Thiệu ký văn bản đồng ý cho tồn tại con đường thách thức pháp luật bất chấp quyết định xử phạt, yêu cầu tháo dỡ của Chủ tịch huyện Hữu Lũng.

Trao đổi với PV Dân trí, luật sư Quách Thành Lực – Giám đốc Công ty Luật TNHH LSX (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng: “Dấu hiệu thao túng pháp luật để phục vụ cho những lợi ích bất minh rất rõ trong vụ việc này. Hay nói cách khác, các cơ quan công quyền tại Lạng Sơn không thể hành xử trước sự nghiêm minh của pháp luật bằng thái độ đùa giỡn như vậy được.

Quyết định hành chính của một chủ tịch huyện là đại diện cho quyền lực cưỡng chế của Nhà nước với cá nhân vi phạm pháp luật. Không thực thi quyết định được ban hành phải chăng là hành vi phủ nhận quyền lực quản lý xã hội của Nhà nước bằng pháp luật, cổ súy cho hành vi vi phạm pháp luật, tạo ra bất ổn định xã hội.

Liên quan đến thẩm quyền xử phạt hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên nước, khoáng sản đã được Nghị định 33/2017/NĐ-CP đã có phân cấp thẩm quyền hết sức rõ ràng để tránh tình trạng chồng chéo về thẩm quyền. Vụ việc vi phạm Công ty Sơn Thuỷ thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND huyện Hữu Lũng và đã được cơ quan này ban hành quyết định xử phạt đúng thẩm quyền thì nghiêm cấp việc can thiệp trái thẩm quyền vào vụ việc”.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.