Bi hài những cái tên mang dấu ấn của tình yêu, thù hận và quy trình đổi tên

Những cái tên mang dấu ấn của một thời gian khổ

Các cụ ta xưa đẻ nhiều con, đẻ 3 là ít, đẻ 5 là bình thường, cá biệt có gia đình có đến 9 người con. Quanh năm quay cuồng với khô khoai sắn, gạo, mắm để cho mắt con sáng, tránh không bị mờ mắt vì cái đói quay quắt hàng ngày. Việc đơn giản như nhớ tên con cũng khó. Vì vậy, cách đặt theo vần, theo nhịp là dễ nhớ nhất.

Tại một vùng quê, rất dễ tìm thấy trong gia đình có những cái tên liên quan đến nhau. Tên giàu tính hiện thực: Lo, Toan, Quay, Cuồng; Tên theo tập quán: Giọt, Danh, Đừng, Hấng; Tên gắn với hiện tượng thiên nhiên: Phong, Ba, Bão, Táp…

Những cái tên này khi gọi trong một nhóm thì rất hay, nhưng tách riêng ra thì có cái nghe thật dở, nó cản trở, gây khó khăn cho người có tên đó trong đời sống sinh hoạt. Nhiều người mặc cảm vì cái tên nên ngại xưng hô, ngại giao tiếp. Có người cả đời phải gọi chệch, gọi lái đi để tiện giao tiếp.

Dấu ấn của tình yêu, thù hận

Người con gái bị nhà chồng ruồng bỏ, bụng mang dạ chửa về ở nhà ngoại. Khi sinh con, ông ngoại chỉ nhẹ nhàng đặt tên cháu theo tên ông nội để tiện réo gọi, mắng mỏ, lời nặng lời nhẹ. Cháu bé lớn lên trong bầu không khí ganh ghét, thị phi, mang trong mình tên ông nội chẳng thể thoải mái về gặp lại bố, gặp lại ông nội mà hàn gắn.

Mối tình dở dang, cô gái ôm hận, chôn chặt tình cảm mà lập gia đình với người mới. Ngày sinh con, cô lấy tên người yêu cũ làm đặt tên cho con trai. Người cha một ngày phát hiện ra, lòng đầy bi phẫn. Cả gia đình luôn trong bầu không khí ngột ngạt, hôn nhân bên bờ vực thẳm. Việc đổi tên trở thành cấp thiết để gạt bỏ ân oán, căm hận.

Từ đó nhu cầu đổi tên của những người này là rất bức thiết.

Muốn đổi tên, có khó không?

Để điều chỉnh, giải quyết thực tế trên, hiện nay Bộ luật dân sự năm 2015 đã quy định về quyền đổi tên. Điều 28 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định quyền thay đổi tên, trong đó, cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi tên trong trường hợp sau đây: Theo yêu cầu của người có tên mà việc sử dụng tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của người đó.

Thẩm quyền giải quyết nơi người đó cư trú và chia ra theo đội tuổi: chưa đủ 14 - UBND cấp xã; từ đủ 14 - UBND cấp huyện. Thành phần hồ sơ: Giấy tờ tùy thân; Tờ khai; Căn cứ đổi tên.

Lưu ý tên xấu ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền và lợi ích hợp pháp của người đó thì có thể được đổi sang tên khác. Trong trường hợp này, người yêu cầu đổi tên phải cung cấp giấy tờ làm cơ sở để cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết. Trường hợp chỉ vì tên xấu, bản thân không thích thì không được quyền thay đổi tên.

Thời hạn giải quyết là 3 ngày làm việc đối với việc thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc. Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài không quá 6 ngày làm việc. Lệ phí 25.000 đồng/trường hợp.

Mọi quy định về đổi tên rất dễ dàng, đơn giản để đọc hiểu. Tuy vậy khó khăn, trở ngại lớn nhất trong thực tiễn đó là xuất trình, cung cấp được bằng chứng, giấy tờ, cơ sở để xác định tên ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền và lợi ích hợp pháp của người đó. Tiếp theo là thuyết phục để cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết chấp nhận căn cứ.

Với trường hợp cháu trùng tên ông nội, thì chỉ cần xuất trình giấy khai sinh của cháu, trùng với tên trong CMND của ông là đủ căn cứ. Còn với trường hợp đặt tên theo người yêu cũ thì cần xuất trình ảnh, thư từ, các văn bản hòa giải ở cơ sở mâu thuẫn vợ chồng vì tên con trùng tên người yêu cũ.

Với những tên xấu như Quay, Lo… thì cần cung cấp các tài liệu khi sử dụng những tên này trong sinh hoạt gặp bất lợi hoặc trùng với tên người thân trong gia đình, đồng nghiệp trong cơ quan… Khi đã có căn cứ vững chắc thì sẽ đảm bảo cơ quan có thẩm quyền chấp thuận.

Phải thực tế triển khai hoạt động đổi tên mới thấu câu: lý thuyết thì màu xám mà cây đời mãi mãi xanh tươi.

Luật sư Quách Thành Lực

Giám đốc Công ty luật Pháp trị