Bài 18 vụ thi hành án Việt Trì: "Phó chủ tịch tỉnh Phú Thọ ký quyết định trái thẩm quyền"

Liên quan đến vụ cưỡng chế thi hành án bất chấp kháng nghị giám đốc thẩm của Chi cục THA TP Việt Trì với Công ty Việt Hưng, trong buổi làm việc với PV Dân trí, ông Đoàn Minh Hương - Viện trưởng VKSND tỉnh Phú Thọ đã thẳng thắn trao đổi: “Người cho thuê đất là UBND tỉnh và đến giờ phút này đồng chí Cúc - Phó Chủ tịch tỉnh đã đồng ý trong văn bản số 4780 ngày 15/11/2013”.

Ngày 15/04/2014, tại công văn số 228/VKS-TCCB gửi báo Điện tử dân trí, VKSND tỉnh Phú Thọ tiếp tục khẳng định về sự xuất hiện của UBND tỉnh Phú Thọ trong vụ việc cưỡng chế THA trái pháp luật đã xảy ra tại Công ty Việt Hưng, tỉnh Phú Thọ.

Ông Đoàn Minh Hương - Viện trưởng VKSND tỉnh Phú Thọ cho biết Phó chủ tịch tỉnh Phú Thọ đồng ý giao đất cho ngân hàng.

Theo nội dung công văn số 228/VKS-TCCB thì ngày 24/7/2013, UBND tỉnh Phú Thọ đã có văn bản số 2804/UBND-TH2: “bằng văn bản này, UBND tỉnh Phú Thọ là cơ quan Nhà nước với tư cách đại diện chủ sở hữu về đất đai đã cho công ty Việt Hưng thuê (300m2) cũng như diện tích đất công ty Việt Hưng đã lấn chiếm để xây dựng (19,09m2) hoàn toàn nhất trí vấn đề mang tính định hướng là sẽ tiếp tục cho tổ chức, cá nhân trúng đấu giá tiếp tục được sử dụng diện tích đất có gắn với tài sản phát mại (nhà hàng Phù Đổng) bằng hình thức tiếp tục cho thuê đất hoặc giao đất có thu tiền sử dụng đất”

Như vậy, trong vụ cưỡng chế THA xôn xao tỉnh Phú Thọ diễn ra ngay sát Tết Nguyên đán 2014 vừa qua, UBND tỉnh Phú Thọ đã biết và không hề đứng ngoài cuộc. Để làm rõ những vấn đề liên quan dưới góc độ pháp lý, báo Điện tử Dân trí đã có buổi làm việc với luật sư Trương Quốc Hòe - Trưởng VPLS Interla, Đoàn luật sư TP Hà Nội.

Thưa luật sư Trương Quốc Hòe, xin luật sư cho biết việc UBND tỉnh Phú Thọ có văn bản đồng ý cho người trúng đấu giá được tiếp tục sử dụng diện tích đất của Công ty Việt Hưng đã thuê của Nhà nước có phù hợp với quy định pháp luật hiện hành không?

Luật sư Trương Quốc Hòe: Việc UBND tỉnh Phú Thọ đồng ý cho ngân hàng được phép tiếp tục thuê đất đối với diện tích 319 m² đất của Công ty Việt Hưng là hoàn toàn không có căn cứ pháp lý.

Theo quy định tại Điều 1 Hợp đồng thế chấp tài sản số 08.15.1711/HĐTC ngày 21/11/2008 thì Ngân hàng và Công ty Việt Hưng đã thống nhất với nhau quyền sử dụng 300 m² đất là tài sản thế chấp để bảo lãnh cho các Hợp đồng tín dụng do hai bên ký kết.

Tuy nhiên, điều khoản trên đã vô hiệu do vi phạm các quy định pháp luật về đất đai bởi thửa đất này thuộc trường hợp pháp luật không cho phép được dùng làm tài sản thế chấp. Cụ thể, theo điểm đ Khoản 1 Điều 111 Luật đất đai năm 2003 thì:

“1. Tổ chức kinh tế được Nhà nước cho thuê đất có các quyền và nghĩa vụ sau đây:

đ) Tổ chức kinh tế được Nhà nước cho thuê đất trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành mà đã trả tiền thuê đất cho cả thời gian thuê hoặc đã trả trước tiền thuê đất cho nhiều năm mà thời hạn thuê đất đã được trả tiền còn lại ít nhất là năm năm thì có các quyền và nghĩa vụ quy định tại Điều 110 của Luật này trong thời hạn đã trả tiền thuê đất; trường hợp có nhu cầu chuyển sang hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất thì phải nộp tiền sử dụng đất trừ đi tiền thuê đất đã trả và có các quyền, nghĩa vụ quy định tại Điều 110 của Luật này.”

Như vậy, theo quy định của điểm đ Khoản 1 Điều 111 thì trong trường hợp tổ chức kinh tế được Nhà nước cho thuê đất trước ngày Luật đất đai 2003 có hiệu lực (vào ngày 01.07.2004) mà đã trả tiền thuê đất cho toàn bộ thời gian thuê đất hoặc cho nhiều năm thuê đất thì sẽ có quyền thế chấp quyền sử dụng đất thuê để vay vốn theo quy định tại Điều 110 Luật Đất đai năm 2003.

Tuy nhiên, trong trường hợp này, công ty Việt Hưng thuê đất của Nhà nước trong thời hạn 30 năm kể từ ngày 22/05/2003 phương thức nộp tiền thuê đất là trả tiền theo hàng năm, do vậy không thuộc phạm vi điều chỉnh của Điều 111, Điều 110 Luật Đất đai năm 2003. Vì thế không thể tiến hành cưỡng chế Thi hành án diện tích đất nói trên để giao đất cho ngân hàng, cũng như không thể tùy tiện chỉ bằng một văn bản đồng ý cho người trúng đấu giá được tiếp tục sử dụng diện tích đất nói trên thì có nghĩa là đã hoàn thành xong thủ tục giao đất mới.

Thưa luật sư, trường hợp nào thì UBND tỉnh Phú Thọ được phép giao đất cho Ngân hàng?

Ngân hàng chỉ có thể được bàn giao diện tích đất trên nếu như UBND tỉnh Phú Thọ tiến hành xong việc thu hồi đất của Công ty Việt Hưng.

Theo quy định tại Điều 32 Luật đất đai năm 2003 thì “Việc quyết định giao đất, cho thuê đất đối với đất đang có người sử dụng cho người khác chỉ được thực hiện sau khi có quyết định thu hồi đất đó”

Giả sử có việc UBND tỉnh Phú Thọ thu hồi diện tích đất đã cho công ty Việt Hưng thuê thì việc thu hồi cũng phải tuân theo quy định tại Điều 38 Luật đất đai. Tuy nhiên trong trường hợp này, có thể thấy rõ phần diện tích đất của Công ty Việt Hưng không thuộc các trường hợp đất bị thu hồi của Điều 38, vì vậy nếu như có việc UBND tỉnh Phú Thọ thu hồi đất của công ty Việt Hưng để tiến hành cho ngân hàng thuê đất này thì sẽ là việc làm trái quy định của pháp luật về việc thu hồi đất.

Trên thực tế, trong vụ việc này, UBND tỉnh Phú Thọ không hề ban hành bất cứ quyết định thu hồi đất nào, thời hạn thuê đất vẫn còn nên quyền sử dụng diện tích đất thuê này vẫn thuộc quyền sở hữu của công ty Việt Hưng. Vậy với việc chỉ ban hành các văn bản như VKSND tỉnh Phú Thọ đã cung cấp mà UBND tỉnh Phú Thọ đã tùy tiện giao đất của công ty Việt Hưng đang thuê cho ngân hàng, đây là một việc làm hoàn toàn không phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành.

Xin luật sư cho biết quan điểm về việc: việc giao đất đã được ông Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ đồng ý trong văn bản số 4780 ngày 15/11/2013?

Như tôi đã phân tích ở trên, UBND tỉnh Phú Thọ đã không tuân thủ các quy định pháp luật về quản lý đất đai trong việc tự ý giao đất công ty Việt Hưng đang thuê cho ngân hàng mà không qua quy trình thu hồi đất, cũng như việc không xem xét đúng bản chất của vấn đề: đất thuê trả tiền hàng năm có được quyền thế chấp hay không?

Ngoài ra, việc ông Phó chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ đã có văn bản đồng ý cho ngân hàng được phép tiếp tục thuê đất đối với diện tích 319 m² cũng là một việc làm không đúng thẩm quyền theo quy định của pháp luật.

Theo quy định tại Điều 44 Luật đất đai năm 2003 về thẩm quyền thu hồi đất thì:

“1. Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quyết định thu hồi đất đối với tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức, cá nhân nước ngoài, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này

3. Cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi đất quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này không được uỷ quyền”

Như vậy, thẩm quyền thu hồi đất chỉ thuộc về UBND tỉnh Phú Thọ, và theo quy định của pháp luật thì ông Chủ tịch UBND sẽ là người thay mặt UBND trực tiếp ban hành quyết định thu hồi đất chứ không được ủy quyền cho cấp dưới. Tuy nhiên trong trường hợp này, ông Phó chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ lại có văn bản đồng ý cho ngân hàng được phép tiếp tục thuê đất của công ty Việt Hưng là trái quy định của pháp luật về thẩm quyền thu hồi đất đã nêu trên.

Xin cảm ơn luật sư.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc

Anh Thế