Thu hồi tài sản tham nhũng của Giang Kim Đạt ở Singapore không khó?

Trao đổi với báo chí bên lề buổi tổng kết công tác 6 tháng đầu năm 2015 diễn ra ngày 16/7, ông Phạm Anh Tuấn - Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương, cho biết tại phiên họp thứ 7 của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng - Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng - đã yêu cầu các cơ quan chức năng trong quá trình xử lý án tham nhũng thì một mặt chứng minh tội phạm, nhưng mặt khác phải đồng thời tập trung thu hồi tài sản tham nhũng, đảm bảo việc thu hồi cao nhất tài sản tham nhũng.

“Chính cái đó là cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý tương đối thuận lợi và nó cũng nhắc nhở các cơ quan chức năng chú ý việc thu hồi tài sản tham nhũng bởi mục đích, động cơ của tội tham nhũng là nhằm sở hữu tài sản. Cái chúng ta cần là phải khôi phục hậu quả của loại tội phạm tham nhũng này, phải thu hồi được tài sản về cho Nhà nước, thu về cho xã hội. Nếu chỉ có đi chứng minh hành vi mà không chú ý đúng mức thu hồi tài sản tham nhũng thì mục tiêu đấu tranh chống tham nhũng mới đạt một nửa thôi”- ông Tuấn nói.

Phóng viên: Vừa qua, Bộ Công an đã bắt được Giang Kim Đạt - nguyên quyền Trưởng phòng kinh doanh Công ty TNHH MTV vận tải viễn dương Vinashin thuộc Tập đoàn Vinashin - sau khi bị can này đã chuyển rất nhiều tiền tham ô, tham nhũng ra nước ngoài đầu tư bất động sản. Việc này một lần nữa đã đặt ra chuyện làm sao để ngăn chặn những dòng tiền tham nhũng “chảy” ra nước ngoài ?

Ông Phạm Anh Tuấn: Ban Nội chính Trung ương đánh giá rất cao Cơ quan An ninh điều tra (Bộ Công an) trong thời gian vừa rồi xử lý vụ Vinashin, trong đó có vụ Giang Kim Đạt tham ô 18,6 triệu USD. Tôi hy vọng đây là tiền đề, là phát súng đột phá trong chuyện thu hồi tài sản tham nhũng. Không phải chỉ trong án mà trong thanh tra cũng phải nghĩ chuyện thu hồi tài sản tham nhũng; trong kiểm tra Đảng cũng phải nghĩ đến chuyện thu hồi tài sản tham nhũng. Có thể không chứng minh được hành vi tham nhũng theo luật pháp đầy đủ vì hành vi nó ẩn, không phải dễ chứng minh nhưng cái thiệt hại hay cái có dấu hiệu chiếm đoạt là cái có thể chứng minh được thì phải tìm mọi cách thu hồi về.

Việc điều tra vụ Giang Kim Đạt được dư luận đồng tình ủng hộ. Nếu chúng ta không kiên trì, kiên quyết làm thì xã hội không biết, không ai nghĩ một cán bộ rất ít tuổi thôi, mới chỉ là quyền trưởng phòng, sống chìm như thế, không ai biết mà có thể dễ dàng tham nhũng, tham ô một khối tài sản quá lớn. Đây là một cái không thể chấp nhận được. Nhưng tôi nghĩ đấy có lẽ chưa phải là duy nhất đâu.

Việc thu hồi tài sản của Giang Kim Đạt ở nước ngoài có dễ dàng không, thưa ông ?

Hiện nay cái vướng là tài sản của đối tượng tham nhũng ở Việt Nam mà mua ở nước ngoài thu hồi thế nào ?. Nó mắc ở câu chuyện giữa Việt Nam và quốc gia đó có ký kết hiệp định tương trợ tư pháp hay không, trong đó có nội dung kê biên, phong toả tài khoản, tài sản. Mỗi nước có quy định riêng nhưng rất may là hiện nay số quốc gia tham gia công ước về chống tham nhũng của Liên Hợp Quốc tương đối nhiều. Chính vì thế việc kê biên tài sản hoặc phong toả tài sản của Giang Kim Đạt ở nước ngoài, đặc biệt là Singapore tôi nghĩ là không khó.

Rất mừng là trong vụ việc này chúng ta đã được Interpol rồi Singapore giúp đỡ nhiệt tình. Tôi cho rằng chúng ta phải kiên quyết thu hồi, không thu hồi là xã hội không thể chấp nhận được hành vi tham nhũng ấy.

Qua vụ việc của Giang Kim Đạt có thể thấy đối tượng tham nhũng thường chuyển tài sản cho người thân sở hữu rất nhiều để tránh bị các cơ quan chức năng phát hiện. Chúng ta có giải pháp gì để ngăn chặn việc này?

Đấy là thủ đoạn tương đối phổ biến của những người tham nhũng bởi họ cũng chả dại gì trực tiếp tham gia các giao dịch hay đứng tên các giao dịch, tài sản. Bởi nếu có chức vụ thì khi đứng tên tài sản lớn phải kê khai tài sản và như thế thì lộ liễu quá, người ta sẽ đặt dấu hỏi ngay với thu nhập chính thức thì anh lấy đâu ra mua cái này, cái kia ?. Cho nên kẻ tham nhũng thường để tài sản đứng tên người thân, người quen, biến hoá tẩu tán tài sản đi dưới nhiều hình thức khác nhau. Về mặt chủ quan chúng ta đều cảm nhận được nhưng để kết luận rằng có đúng tài sản này được hình thành từ nguồn tài sản tham nhũng không thì nó phải có quy định pháp lý rất chặt chẽ. Bởi vì chúng ta cũng mong muốn chống tham nhũng quyết liệt nhưng chúng ta cũng phải thận trọng, tránh làm quá đi, tránh oan sai... Biết là có nhưng vừa làm cũng phải vừa thận trọng.

Xin cảm ơn ông !

Thế Kha (ghi)