Ngân sách "bốc hơi" hơn 22.000 tỷ đồng khi thuế nhập xe ASEAN về 0%

(Dân trí) - Tính toán của Bộ Tài chính, trong 5 năm 2018 - 2022, nếu thuế nhập khẩu xe ô tô nguyên chiếc từ ASEAN giảm xuống 0%, nếu mức xe nhập khẩu từ các nước ASEAN tăng trung bình 30% - 40%/năm, ngân sách Nhà nước sẽ thất thu số thuế khoảng 22.256 tỷ đồng, trung bình mỗi năm thất thu hơn 4.400 tỷ đồng.

Đây là số liệu được Bộ Tài chính đưa ra trong Dự thảo văn bản về Chính sách thuế nhập khẩu linh kiện ô tô giai đoạn 2018 - 2020 của Bộ Tài chính gửi Thủ tướng Chính phủ.

Cụ thể, Bộ Tài chính dẫn số liệu của của Tổng cục Hải quan về lượng xe ô tô nguyên chiếc nhập từ ASEAN năm 2016 là 38.000 xe, trong đó xe bán tải (pick up) là 27.000 xe/năm, ô tô con chủ yếu là xe dưới 4 chỗ khoảng 7.600 xe/năm; ô tô tải nhẹ khoảng 3.500 xe/năm.

Bộ Tài chính cho rằng: Việc giảm thuế nhập khẩu linh kiện cho lắp ráp xe hơi trong nước sẽ hạn chế tác động tiêu cực giảm thu ngân sách vì thuế nhập xe nguyên chiếc giảm mạnh từ 30% (năm 2017) xuống 0% (năm 2018)
Bộ Tài chính cho rằng: Việc giảm thuế nhập khẩu linh kiện cho lắp ráp xe hơi trong nước sẽ hạn chế tác động tiêu cực giảm thu ngân sách vì thuế nhập xe nguyên chiếc giảm mạnh từ 30% (năm 2017) xuống 0% (năm 2018)

Tỷ lệ tăng trưởng nhập khẩu năm 2016 so với năm 2015 của xe dưới 9 chỗ là 47% (về lượng) và 53% (về trị giá); xe tải dưới 5 tấn là 31% (về lượng) và 42% (về trị giá).

Từ năm 2018, khi thuế nhập khẩu đối với xe con sẽ giảm từ 30% xuống 0%; xe tải nhẹ và xe pick up giảm từ mức 5% xuống 0%. Dự kiến của Bộ Tài chính, tỷ lệ tăng nhập khẩu của xe dưới 9 chỗ sẽ lên 40%/năm, dòng xe tải dưới 5 tấn (bao gồm cả xe pick up) là 30%.

Tương quan giữa lượng xe nhập tăng và số thuế nhập bị bãi bỏ, Bộ Tài chính đưa ra dự toán về số thuế giảm cho giai đoạn 2018 – 2022. Với xe ô tô con dưới 9 chỗ ngồi, mức thuế giảm 5 năm tới là 13.069 tỷ đồng. Với xe tải dưới 5 tấn và xe pickup, số thuế giảm là 9.187 tỷ đồng. Tổng giai đoạn 2018-2022 cho cả 02 nhóm xe chở người dưới 9 chỗ và xe tải dưới 5 tấn (bao gồm cả xe pickup) là 22.256 tỷ đồng.

Theo lý giải của Bộ Tài chính, trong trường hợp Chính phủ không thực hiện phương án giảm thuế nhập khẩu linh kiện để giúp các DN trong nước tăng sản lượng, thì số thu thuế nhập khẩu đối với xe ô tô nguyên chiếc cũng vẫn giảm khoảng 22.256 tỷ đồng trong 05 năm 2018-2022.

Tuy nhiên, nếu thực hiện giảm thuế nhập khẩu MFN đối với linh kiện ô tô thì các DN trong nước sẽ tăng sản lượng sản xuất, lắp ráp xe ô tô nguyên chiếc trong nước.

Bộ Tài chính cho rằng: Lượng xe lắp ráp trong nước tăng lên, sản lượng lớn, quy mô thị trường lớn hơn sẽ giúp giá xe sẽ giảm xuống, từ đó giúp giảm bớt được nhu cầu nhập khẩu xe nguyên chiếc từ ASEAN.

Việc giảm thuế nhập khẩu đối với linh kiện ô tô làm giảm số thu thuế nhập khẩu nhưng số giảm thu sẽ ít hơn so với số giảm thu từ việc giảm thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc. Tuy nhiên, thu NSNN sẽ được bù đắp một phần do tăng thu từ thuế thu nhập doanh nghiệp do sản lượng gia tăng và còn có các tác động gián tiếp tích cực đến kinh tế xã hội trong nước.

Với chính sách giảm thuế linh kiện, Bộ Tài chính kỳ vọng sẽ ổn định việc làm cho hàng trăm nghìn lao động tại các DN, trong đó 3 doanh nghiệp lớn nhất, đáp ứng được các điều kiện tham gia là Trường Hải với 22.000 lao động trực tiếp và 60.000 lao động gián tiếp; Công ty Thành Công hiện tại 3.000 lao động dự kiến sẽ phải tăng lên hàng năm nếu quy mô sản xuất mở rộng 5.000 lao động; Công ty Toyota Việt Nam là 1.768 lao động trực tiếp và 410 lao động gián tiếp.

Nguyễn Tuyền