“Xem trứng” chữa bệnh!

Trưởng thôn Đăk Mế Thao Tiến (43 tuổi) dắt tôi đến nhà ông Thao Toong (78 tuổi), một trong 4 người già hiếm hoi của làng còn giữ được “nghề xem trứng”. Ông Thao Toong đang “xem trứng”, tìm bệnh cho chính chị ruột của mình là bà Nang Ruông. Đây là lần thứ ba ông tìm bệnh cho bà bằng cách này.

Ngồi giữa sàn nhà, ông Toong cầm một quả trứng gà lăn lên lăn xuống trên lưng bà Ruông, miệng lầm rầm điều gì đó. Khoảng 15 phút sau, ông Toong lấy quả trứng, giữ trong lòng hai bàn tay, miệng tiếp tục lầm rầm khấn chừng 10 phút nữa. Rồi ông đập vỡ quả trứng gà, bỏ nguyên cả lòng đỏ, lòng trắng vào một cái chén sạch và... tiếp tục khấn để “bắt mạch”.

20 phút trôi qua thật căng thẳng, tất cả mọi người có mặt trong phòng gần như nín thở. Cuối cùng, khi mọi công đoạn đã xong, ông Toong thông báo: “Bà Nang Ruông bị trúng thuốc của người dân tộc trong làng (!?)”.

Thôn trưởng Thao Tiến giải thích: Lòng trứng đỏ hiện lên cây thuốc cho thấy bà Nang Ruông trong khi đi làm rẫy đã đi ngang qua một khu vực trồng cây thuốc cổ truyền của người dân trong làng, nên bị bệnh, người lúc nào cũng mệt mỏi... Muốn hết bệnh, bà Ruông phải gặp chủ vườn thuốc kia để “xin thuốc” mất 150.000 đồng, cùng với rượu, trái cây... để cúng. Hai năm nay, bà Nang Ruông không có tiền để cúng nên đành “ôm” bệnh.

Nhìn bà Nang Ruông gần 80 tuổi, người gầy choắt lại, gương mặt mệt mỏi, ánh mắt phờ phạc,... không phải thầy thuốc nhưng chúng tôi cũng đoán được bà Ruông bị suy nhược cơ thể, mất ngủ vì lo âu!

Ông Thao Toong nói thêm, bệnh của bà Ruông nhẹ thôi, nhiều bệnh khác lòng đỏ trứng gà còn “cho biết” phải cúng con chó, con heo, con gà, thậm chí cả con trâu nữa. Như mới đây, trong làng có cô Nang Đương đang làm cỏ trên rẫy thì ngã lăn ra ngất. Chữa trị ở bệnh viện huyện mấy ngày không khỏi, đưa về làng nhờ “thầy” “xem trứng” đoán bệnh, cúng một con heo bằng “ba nắm tay”, thế là hết bệnh.

Theo anh Thao Tiến, cả làng hiện chỉ có duy nhất 4 người biết “nghề” này, gồm cụ Thao Toong (78 tuổi), Thao Đô (70 tuổi), Thao Khay (50 tuổi) và Thao Ktú (48 tuổi). Tất cả họ đều sẵn sàng “xem trứng” chữa bệnh miễn phí giúp bà con. Sau khi cúng xong, lễ vật được đem ra để cả làng cùng hưởng. Người nào có bệnh mà chưa đủ tiền cúng thì cứ... tạm thời mang bệnh, ở nhà chờ gom đủ tiền, đồ lễ hoặc đi bệnh viện chữa “tạm”.

Ông Thao Toong cho biết, tập tục “xem trứng” bắt mạch chữa bệnh của người BRâu có từ lâu rồi, từ lúc ông còn chưa sinh ra, nên không thể bỏ được! Thôn trưởng Thao Tiến nhẩm tính, mỗi một lễ cúng ít nhất cũng mất vài ba trăm ngàn, có người phải cúng trâu thì lên đến cả triệu đồng.

Cũng theo anh Tiến thì người BRâu còn có cả tục “đo cây” trị bệnh, cách thức cũng na ná như “xem trứng” nhưng ít được các “thầy” dùng hơn.

Làng Đăk Mế nằm ngay bên quốc lộ 40, cách thị trấn Plei Kần chỉ chừng 8 cây số, vậy mà vẫn còn tồn tại một tập tục chữa bệnh “không thể tin được”. Chính vì quá tin theo tục “xem trứng” mà nhiều người dân bị bệnh không chịu đến trạm xá, bệnh viện, không được hưởng những chăm sóc y tế khoa học, dẫn đến bệnh nặng, có khi nguy hiểm đến tính mạng.

Đại Hoà