Vỡ đập ở Quảng Ninh: Có phần lỗi của công tác xả lũ?

Thiệt hại ngay đầu mùa mưa

Tính đến thời điểm này, thiệt hại cụ thể do sự cố vỡ đập, tràn lũ do trận mưa lớn vừa qua tại đập thủy lợi Đầm Hà vẫn chưa có con số cuối cùng.

Theo báo cáo sơ bộ của UBND huyện Đầm Hà (tỉnh Quảng Ninh) thì thiệt hại về vật chất và những ảnh hưởng đến đời sống dân sinh là không nhỏ. Cụ thể tại phần thân đập chính của đập thủy lợi Đầm Hà Động, do nước lũ tràn qua mặt đập từ 1-1,5m nên phần taluy, thân đập bị bào mòn, sạt vỡ nhiều điểm. Bên cạnh đó phía 2 đầu đập, lũ đã cắt đứt một đoạn đường dẫn lên đập chính khoảng 20m. Ước tính, lũ đã cuốn mất khoảng 300m3 đất đá của thân đập gây hư hỏng nặng. Theo ghi nhận bước đầu có nhiều vị trí trên thân đập bị lũ khoét sâu tới 5-7m. Ở phần thân đập phụ, lũ cắt đứt một đoạn dài chừng 50m.

Vỡ đập khiến lũ bao vây nhiều khu dân cư

Từ những “tổn thương” đó, đập thủy lợi Đầm Hà đã nhanh chóng đổ lũ về hạ lưu khiến cho 4 xã với nhiều thôn bị nhấn chìm trong biển nước, cô lập hoàn toàn. Theo đó, ngay trong buổi sáng ngày 30/10, hàng trăm hộ đã phải sơ tán khẩn cấp. Điều nay đã được các cơ quan chức năng hỗ trợ kịp thời nên không có thiệt hại về người do tràn lũ. Tuy nhiên thiệt hại về tài sản thì không nhỏ.

Dòng nước lũ tràn ra từ hồ thủy lợi Đầm Hà khiến nhiều diện tích hoa màu và nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại

Sự cố vỡ đập Đầm Hà đã làm một nhà cấp 4 của dân bị sập đổ; 300ha diện tích hoa màu, trong đó chủ yếu là lúa mùa sắp cho thu hoạch và trên 25ha rau vụ đông ở các xã Quảng Tân, Tân Bình, Đầm Hà, Quảng An bị ngập lũ. Chưa kể 25ha ao đầm nuôi tôm và thủy sản bị ngập hoàn toàn gây thất thoát tài sản của ngư dân và 200m kè bờ sông Đầm Hà bị hư hại.

Theo ghi nhận của PV thì trong dòng lũ cuộn cuộn đổ xuống, nước lũ tràn ra cả QL 18 và vây luôn cả trung tâm Y tế huyện khiến tầng 1 bị ngập nặng dẫn đến một số tài sản và trang thiết bị y tế (máy X-quang, siêu âm…) bị hư hỏng.

Vì sao mới mưa đã vỡ đập?

Trao đổi với PV Dân trí, lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết: hiện vẫn đang tập trung khắc phục các hậu quả sau khi xảy ra sự cố tại đập thủy lợi Đầm Hà. Sau khi xảy ra sự cố, lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã cùng với lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh xuống chỉ đạo trực tiếp tại hiện trường. Công tác khắc phục, vá đập, gia cố tạm thời các vị trị bị lũ tàn phá được ưu tiên thực hiện. Vùng thân đập bị lũ xói đã được đắp đất mới, vá bằng hoàn tất trong chiều hôm qua. Những thiệt hại về tài sản của dân đang được địa phương thống kê để có những động viên kịp thời. Tuy nhiên nguyên nhân dẫn đến vỡ đập là do mưa lũ quá lớn hay vì một nguyên nhân nào khác từ khâu quy trình quản lí, kỹ thuật thì vẫn chưa được kết luận.

Thân đập bị vỡ sâu, người dân cho rằng công tác xả lũ chậm

Theo tìm hiểu của PV Dân trí, người dân địa phương tỏ ra bất bình trước sự cố tràn, vỡ đập vừa qua. Người dân ở đây cho biết, đây không phải là lần đầu xảy ra mưa lớn như vậy. Trận mưa vừa qua chưa thể gọi là quá lớn để gây ra vỡ đập .Nhiều người dân tỏ ra hoài nghi về quy trình xả lũ sai, hoặc xả lũ không kịp thời.

Tại thời điểm xảy ra lũ vượt bờ kè đập thì có một trong 3 cửa xả lũ đã bị hỏng do áp lực nước lũ quá lớ nhưng nếu xả kịp thời trước đó có thể không xảy ra sự cố tại đập Đầm Hà Động này.

Ông Nguyễn Văn Thủy - Phó Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Đầm Hà - cho biết, dung tích của đập này ở mức 15 triệu mét khối. Riêng trận lũ vừa qua đã khiến mực nước trong đập dâng lên 20 triệu mét khối. Trong khi một cửa xả bị hỏng cộng với áp lực nước lũ lớn thì việc vỡ đập là hậu quả dễ gặp. Nếu xả lũ kịp thì hạn chế được thiệt hại so với thực tế đã xảy ra.

Người dân huyện Đầm Hà, nơi vừa trải qua sự cố vỡ đập vẫn chưa yên tâm khi trước mắt họ là những cơm mưa lớn vào mùa. Với một thân đập nhiều thương tích, với quy trình xả lũ chưa “khiến dân an lòng” thì họ vẫn còn sống trong phập phồng lo sợ lũ về.

Thu Hằng