Lễ hội Minh Thề:
Vẫn chưa có "quan" thề không tham nhũng...
(Dân trí) - “Dĩ công vi công, thần linh ủng hộ. Dĩ công vi tư thần linh đả tử. Y như lời thề”. Đó là câu tuyên thệ được cất vang lên trong phần lễ hội Minh Thề sáng nay tại làng Hòa Liễu, Thuận Thiên, Kiến Thụy, Hải Phòng. Tuy nhiên, đây chỉ là lời thề cất lên từ... người dân.
Sáng nay, 21/2 (tức ngày 14 tháng Giêng âm lịch), tại chùa, đình làng Thiên Phúc, làng Hòa Liễu, xã Thuận Thiên, huyện Kiến Thụy, TP Hải Phòng, đã diễn ra Lễ hội Minh Thề - Lễ hội độc đáo bậc nhất hiện nay.
Tại Lễ hội Minh Thề, ban thờ được sắp đặt rất đơn giản, trang nghiêm, nổi bật là chiếc mũ quan - đặt trang trọng lên chính diện ban thờ. Những người có chức sắc trong làng tương ứng với các chức Lý trưởng, Phó lý… thời xưa tham gia thề nguyện tại lễ hội. Một con dao nhọn sắc, một con gà trống thiêng và một bình rượu được đặt ngay dưới ban thờ chuẩn bị cho nghi lễ. Mọi thủ tục diễn ra rất nhanh gọn, từ động tác đi lại của đội lễ đến các phần dâng lễ hay nghi thức đều được tối giản theo mong muốn tiết kiệm, hiệu quả nhưng không kém phần trang nghiêm.
Sử sách ghi lại rằng, lễ hội Minh Thề (hay còn có cách gọi khác là Miêng Thệ) có từ năm 1561 khi Thái Hoàng, Thái hậu Vũ Thị Ngọc Toản (vợ Thái thượng hoàng Mặc Đăng Dung) đến lập ấp Lan Niểu (nay là thôn Hòa Liễu), vận động dân làng mở rộng diện tích chùa, làm mới tượng Phật. Bà đã xuất tiền mua được 25 mẫu, 8 sào, 2 thước ruộng. Sau đó, những người dân trong làng thấy việc cung tiến ở chùa mang lại phúc đức nên cung tiến cả ruộng vườn vào chùa. Diện tích chùa và đất canh tác lên tới 47 mẫu, 8 sào, 2 thước.
Trong thời gian xây dựng, ngoài diện tích chùa, một phần diện tích ruộng vườn được Hoàng hậu Ngọc và những người có chức sắc trong làng chia cho những người trông chùa canh tác, diện tích còn lại được cho cấy khoán. Sản phẩm thu được chia cho người nghèo trong vùng.
Lương thực dư thừa được tích trữ hàng năm khoảng 3 tấn thóc, do người có chức sắc trong làng giữ. Để không xảy ra tình trạng tham nhũng của công, Thái Hoàng Thái hậu cùng với dân làng đã lập ra Hịch văn Hội Minh Thề. Đối tượng cụ thể là những người đứng đầu trong làng (Lý trưởng, Phó lý, Chánh hội, Phó hội, Trương tuần). Người từ 18 tuổi trở lên trong làng đều tham gia cùng uống rượu tuyên thề. Trải qua thăng trầm của lịch sử, năm 2003, lễ hội Hịch văn Hội Minh Thề được chính quyền địa phương và người dân trong làng khôi phục và giữ nguyên được giá trị văn hóa thời xưa. Nhiều năm trở lại đây, hội thề này thu hút được đông đảo người dân và nhận được sự quan tâm đặc biệt của chính quyền huyện Kiến Thụy.
Sáng nay, trước sự chứng kiến của đông đảo nhân dân và du khách thập phương, các vị bô lão và nhiều người dân trong làng đã thề trước các vị thần linh nếu lấy của công phục vụ việc công thì được thần linh ghi nhận, nhược bằng tham công lấy của công làm của tư thì nguyện cầu bị chư thần linh trị tội. Từ các cụ già đến người trẻ phải dạy bảo con cháu không được tham nhũng, nếu không nguyện cầu bị chư thần linh trị tội. Những ai trong làng bao che tội phạm, chứa chấp của gian tà cũng sẽ bị thần linh trừng phạt.
Phần nghi lễ cắt tiết gà hòa rượu ăn thề là phần được quan tâm nhất và gây được những xúc động thật sự. Ban thi lễ dâng rượu thề lên các đại biểu, nhân dân đến tham dự lễ hội. Tuy nhiên, cũng chỉ gói gọn trong lễ hội nhỏ của cấp làng, xã vì thế chỉ có các vị cao niên trong làng, trưởng thôn uống rượu thề. Các vị lãnh đạo cao hơn chỉ đến dự chứ chưa mở rộng thành phần để thề.
Đây là lễ hội “độc nhất vô nhị" hiện nay ở nước ta. Lễ hội góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, đạo đức, lối sống lành mạnh, trong sạch, nhấn mạnh triết lý làm quan là nô bộc của dân, liêm khiết, công tâm điều mà hiện nay Đảng ta đang vô cùng chú trọng.
Người tham dự lệ hỗi năm nay nuôi mong muốn, lễ hội năm sau sẽ có sự tham dự của các vị lãnh đạo thành phố. Và khi về các vị cùng uống chung với nhân dân nơi đây chén rượu thiêng để cất vang lời thề “ chí công vô tư”- nguyện không tham nhũng.
Hình ảnh lễ hội sáng nay:
Lời thề không tham nhũng được hô vang vào thời khắc đầu năm mới
Thu Hằng